Op zoek naar een weg uit het Zwarte Gat: 'Voor je het weet ben je een grijze muis'

Op zoek naar een weg uit het Zwarte Gat: 'Voor je het weet benje een grijze muis'

Toon Wurfbain (26) studeerde in de zomer van 2001 af alshistoricus. Sindsdien is hij secretaresse bij de Hogeschool vanUtrecht: "Alles wat ik altijd al had willen zijn." Gelukkig kan hijer om lachen. "Ik probeer wekelijks een sollicitatiebrief de deuruit te doen maar vacatures voor historici zijn erg schaars en ookbij andere banen lijkt academisch werk- en denkniveau niet veel tehelpen. Ik sta op het punt om volgend jaar maar Rechten te gaanstuderen. Er lijkt me geen fuck aan, maar je moet toch wat."

"Ik kan heel diep zakken en mezelf de grond in praten" verteltToon. "Dat zie ik als het Zwarte Gat. Maar ik ben ook heelwisselvallig. Het zit allemaal in je eigen hoofd. Een andere dagdenk ik misschien: 'Secretaresse zijn is eigenlijk prima.' Dan zieik er de humor wel van in dat ik toch elke dag weer een nieuwecomputerfunctie leer." Toon heeft besloten dat hij tot septembermag nadenken en dan een besluit moet nemen: weer studeren of eenandere baan.

Ervaring

Bij uitzendbureau Randstad zijn de intercedenten wel gewend aanex-studenten die een tijdelijk parttime baantje zoeken terwijl zesolliciteren. En inderdaad, de Letterenalumni worden vaak opadministratieve klusjes gezet. Intercedent Jos Klunder: "Zo'nsollicitatieperiode duurt al gauw een maand of vier. In detussentijd kunnen ze werken. Studenten zijn goed bemiddelbaar engemotiveerd om aan de slag te gaan. Het valt me op dat ze altijdparttime werk zoeken. Ik ben verbaasd dat dat financieel mogelijkis!

Suze de Wit (23) is de uitzendbureaus nog niet afgelopen. Zeleeft van de studiefinanciering en een bijbaantje in een caf en wilin mei de knoop doorhakken: werken of doorstuderen? Suze studeerdevorig jaar af in Management, Economie en Recht van het HBO. Inseptember begon ze een studie Rechten op de universiteit maar daaris ze inmiddels officieus mee gestopt. "Ik weet nog niet wat ikwil. Ik ben wel op zoek naar een echte, leuke baan maar ik moetmisschien nu maar gewoon een rotbaantje aannemen. "

Op zoek naar n van beide spit ze elke zaterdag de vacatures inde Volkskrant door en zoekt op internet. "Ik heb zelfs speciaalpapier gekocht voor mijn brieven, betere kwaliteit. Je moet toch opde n of andere manier opvallen." Op het moment wacht ze nog op eenreactie op weer vijf brieven die ze verstuurd heeft.

Suze weet na haar HBO-studie en haar eerste colleges Rechten datze eigenlijk helemaal niet in die branche zou willen werken. "Ikreageer nu op vacatures in de kunst & cultuursector, bijreclamebureaus." Ze vindt het jammer dat vacatures vaak gerichtzijn op sollicitanten met jaren ervaring. "Je moet toch ook eenkeer een kans krijgen om ervaring op te doen?"

Grijze muis

Chris van der Velde (24) kreeg de kans om die ervaring op tedoen in een eenjarig leertraject bij zijn oude bijbaan, eengroothandel in farmaceutische middelen. Hij is sinds afgelopennovember afgestudeerd Internationaal Econoom. "Ik was hiermanusje-van-alles maar nu volg ik een fulltime leertraject. Mijnspecialisatie Economie en Geografie komt van pas bij het onderzoeknaar de opzet van een nationale apotheekketen."

Toch dacht hij tijdens zijn studie altijd dat hij zou gaanwerken bij een grote financile dienstverlener. Nadat hij langs wasgeweest bij open dagen en een rondleiding had gehad bij INGveranderde hij van mening. "Het klinkt allemaal leuk, maar je weetnooit wat voor functie je krijgt. Voor je het weet ben je n van devele grijze muizen. Nu werk ik met een stuk of 25 mensen en ken ikiedereen."

Chris draagt op zijn werk een pak en een das. Om zijnvakantiedagen te sparen ging hij vlak voordat hij begon in zijnnieuwe functie nog op vakantie. Zijn leven is veranderd nu hijwerkt. Mede daarom onderhoudt hij nog intensief contact met deAECU, de Afgestudeerde Economen Connectie Utrecht. "Als je werktwordt je sociale leven anders. Alles verschuift naar de avonden.Het is leuk om van anderen verhalen te horen hoe het gaat, feelingte houden met studiegenoten."

Dat contact met oud-studiegenoten steekt historicus Toon geenhart onder de riem. "Toen ik laatst bij een huwelijk was waar veeloud-Geschiedenisstudenten waren, bleek dat het merendeel eenbaantje op een secretariaat heeft. En van mijn oude werkgroep werktbijna iedereen bij de Immigratie- en Naturalisatie Dienst. Ik gingal denken dat ik daar maar moest solliciteren maar het lijkt meecht een vreselijke baan."

Koudwatervrees

Toons baan als secretaresse neemt vier dagen per week in beslag,maar hij noemt het nog steeds een bijbaan. "Als studie heb ik ietsgekozen wat mijn interesse heeft, dat wil ik bij mijn baan ookkunnen." Om zijn perspectieven en mogelijkheden in kaart te brengenvolgde Toon de loopbaanorintatiecursus van het Studenten ServiceCentrum (SSC).

Jacky Limvers is studieloopbaanadviseur bij het StudentenService Centrum. Zij krijgt elk jaar te maken met veel studentendie niet weten wat ze moeten doen na het afstuderen. "Dearbeidsmarkt opgaan is best eng en moeilijk. Veel studenten wetenniet wat ze in de praktijk voor baan willen. En dat geeft ook niks.De overstap van studeren naar werken is volgens mij nog groter dandie van middelbare school naar studie."

Het Studenten Service Centrum biedt onder meer verschillendesollicitatievaardigheidstrainingen aan en eenloopbaanorintatiecursus. Jacky: "Het lijkt bijna vanzelfsprekenddat studenten weten wat ze gaan doen na hun studie. Maar dat hoeftnatuurlijk helemaal niet zo te zijn. Veel afgestudeerden hebbenkoudwatervrees. Hier kun je wat aan doen door contacten te leggenmet de markt, je ideeen en angsten te toetsen aan de realiteit. Alsje wilt, kun je daarin worden begeleid."

Kans

Volgens de Arbeidsmarktmonitor 2000 is het voorLetterenstudenten het moeilijkst om een baan te vinden. 82% van deafgestudeerden aan die faculteit heeft een jaar na het behalen vande bul een baan op HBO of WO niveau. Voor de hele UniversiteitUtrecht is dat 94%. Toch reageert de met haar rechtenstudiegestopte Suze niet juichend op deze geruststellende statistieken."Er moeten toch ook mensen tot die overgebleven zes procent horen?Dat ben ik dan vast." Zij heeft, toen ze net gestopt was met hetvolgen van colleges, last gehad van het 'lege dagengevoel.' "Als jestudeert heb je nog een beetje ritme. Toen ik was gestopt, werd ik's ochtends wakker en realiseerde me dat ik die dag echt helemaalniks hoefde. Je voelt je nutteloos en in het begin had ik het daarwel moeilijk mee."

Elise Nuhoff (24) ziet er vooral tegenop om te gaansolliciteren. Ze vindt het na acht jaar studie tijd worden om af testuderen, te gaan werken en geld te verdienen. "Maar het lijkt memoeilijk om jezelf te verkopen, ik hou niet zo van datellebogenwerk." Elise is bezig met haar scriptie en hoopt in dezomer af te studeren. De vierdejaars student Film-, Theater- enTelevisiewetenschappen heeft eerder een PABO-opleiding afgerond enmaakt zich geen zorgen over haar kansen op de arbeidsmarkt. "Ik kanaltijd het onderwijs in, dat heb ik altijd achter de hand. Maar ikwil eigenlijk bij de televisie werken, jeugd- enjongerenprogramma's."

Ook Robert-Jan Wille (22, vijfdejaars Geschiedenis) is bezig metzijn scriptie. Hij houdt alle mogelijkheden na zijn studie nogopen. "Ik ben wel een beetje bang voor het Zwarte Gat. Daarom hebik tijdens mijn studie extra vakken gevolgd om het afstuderen uitte stellen. En als ik straks klaar ben ga ik ook nog een halfjaarverder studeren in Ierland. Netjes in vier jaar afstuderen is niksvoor mij: dan sta je ineens op de werkvloer en met je werken. Ikben na de middelbare school meteen gaan studeren en zie het nietzitten om nu meteen te gaan solliciteren."

Robert-Jan beraadt zich nog op zijn mogelijkheden om door testuderen, te reizen of een postdoctoraal jaar te studeren inSchotland. "Ik ben in ieder geval niet bang om werkeloos te worden,dat zal me nooit gebeuren. Dan word ik nog liever vuilnisman."

Eva Houtsma

Het Studenten Service Centrum overweegt eencursus Loopbaancoaching te starten. Daar zouden afgestudeerdenonder begeleiding ervaringen kunnen uitwisselen. Genteresseerdenkunnen contact opnemen met Jacky Limvers: j.limvers@ssc.uu.nl