Studente naar rechter vanwege hoofddoek

Fotografen en verslaggevers verdrongen zich vrijdagop de anders zo bedaarde vierde verdieping van de rechtbank inUtrecht waar de Commissie gelijke behandeling de zaak van detwintigjarige Utrechtse tweedejaars rechten Ayse Kabaktepebehandelde. Kabaktepe wilde ten behoeve van haar studie waarnemendgriffier worden bij de rechtbank in Zwolle. Die rechtbank weigerdehaar omdat ze tijdens dat werk een hoofddoek wil dragen. VolgensKabaktepe is dat discriminatie en ze stapte naar deCommissie.

Nieuws
Uitgave: Uitgave 31
Jaargang: Jaargang 32
on 03/05/2001

De zaak heeft alle elementen in zich om uit te groeien tot eenmediaspektakel. Ten eerste de welbespraakte en mediageniekeKabaktepe, maar ook het onderwerp trekt veel aandacht. Want hetgaat natuurlijk om veel meer dan die enkele hoofddoek in Zwolle.Ook de hoogopgeleide moslimvrouwen en -mannen die de publieketribune bevolkten, eisen in het kielzog van Kabaktepe een plek opin de Nederlandse samenleving.

Daar tegenover staat het formele argument dat een hoofddoek instrijd is met de kledingvoorschriften. Op de achtergrond speeltnatuurlijk de aversie van grote groepen Nederlanders tegen dehoofddoek, die als een symbool van onderdrukking wordt gezien.

Advocaat A. Castermans van de rechtbank in Zwolle snijdt datpunt nauwelijks aan. Hij kan er in een zaak tegen een vrouw diezelf een hoofddoek wil dragen, ook niet mee scoren. Castermansbetoogt uitvoerig dat de kleding van de leden van de rechtbankdwingend door de wet wordt voorgeschreven. Het enige hoofddekseldat de wet toestaat, is een baret. Die baret is in de wetterechtgekomen omdat het vroeger goed koud kon zijn in deNederlandse rechtbanken.

Volgens de advocaat verwijst de hoofddoek naar eengeloofsovertuiging en is daarom net als keppeltjes, tulbanden enkruizen onlosmakelijk verbonden met een normen- en waardepatroon.En de rechtbank wil voorkomen dat rechtzoekenden denken: "ik hebbij voorbaat al verloren, want er zit een griffier met eenhoofddoek". De Commissie vraagt naar voorbeelden. Maar Kabaktepeszaak blijkt uniek. Er is alleen ooit een rechter geweest diebestraffend is toegesproken omdat ze het had gewaagd haarparelketting boven haar bef te dragen.

Kabaktepe vindt dat ze met hoofddoek wel degelijk in staat is omonafhankelijkheid op te brengen. Ze hield een betoog waar menigervaren advocaat jaloers op zou zijn. Je zou haar haast aanradensnel advocaat te worden, een beroep waarbij ze wel toga enhoofddoek mag combineren.

Ze wees erop dat niet alle rechters toga's dragen. Op hetkantongerecht en in de familiekamer wordt rechtgesproken zondertoga. Daarnaast stelde ze dat het Nederlandse volk zelfs rechtheeft op de instroom van andere culturen in de rechterlijke macht.Haar geloof schrijft een hoofddoek dwingend voor en de weigeringvan de rechtbank sluit volgens Kabaktepe een grote groep vrouwenuit van een functie binnen de rechterlijke macht.

Jurgen Swart

Uitspraak op 22 juni.