In 't Veld: `Meer vrijheid zal leiden tot ongelukken'

Ooit was hij kortstondig staatssecretaris bij het ministerie vanOnderwijs. Maar dat is alweer zes jaar geleden. Inmiddels is dr.Roel in 't Veld hoogleraar in Utrecht en Amsterdam en decaan vandrie instituten die postdoctoraal onderwijs geven. Dat hij graagpittige standpunten inneemt, is niet veranderd. Vorige week deedhij dat nog, tijdens een symposium aan de Open Universiteit.

"Minister Hermans heeft een koers ingezet die in twee woorden issamen te vatten: ruimte maken. Hij is nog te voorzichtig, vind ik.Toch verwacht ik dat het hoger onderwijs steeds meer geprivatiseerdzal worden. De overheid trekt zich terug en laat de samenleving -die tenslotte steenrijk is - steeds meer zelf betalen voor hogeronderwijs.

U voorziet een 'gevaarlijke periode' nu het hoger onderwijs meerruimte krijgt, zei u vorige week. Hoezo?

"Die ruimte veroorzaakt een gapend gat in de hoofden van debestuurders. Tot nu toe deed elke universiteit of hogeschoolsimpelweg alles wat de minister toestond. Want dat was altijd nogminder dan men wilde. Maar nu bestuurders meer vrijheid krijgen,moeten ze zelf beslissen. En dat zal leiden totaanvangsongelukken.

"Ik weet bijvoorbeeld niet hoeveel economie-faculteiten er al inaanbouw zijn in de hoofden van de bestuurders. Maar ik weet wel dathet er teveel zijn - al was het maar omdat er te weinig talent isom docent te worden aan al die faculteiten. Veel expansieplannenzullen uitlopen op deelfaillissementen. Bestuurders moeten lerenrekenen, en dat is niet hun sterkste kant."

Opleidingen in het hoger onderwijs kunnen wel wat korter, zei uook. Waarom?

"Kennis is net zo houdbaar als verse vis en het geheugen isslecht. Studenten hoeven maar een paar dingen te leren voor ze eenberoep gaan uitoefenen. Ze moeten een startkwalificatie meekrijgenen het vermogen hebben door te leren. Dat zijn de basisvereisten,en daar ontbreekt nog veel aan. Wat hebben studenten aan een vak'leidinggeven'? In hun eerste baanhebben ze meer aan het vak'leiding krijgen', zodat ze inzien dat de secretaresse in hunbedrijf veel belangrijker is dan zijzelf.

"Als universiteiten en hogescholen erin slagen hun studenten diebasisvereisten goed bij te brengen, gaan ze een bloeiende toekomsttegemoet. De reguliere opleidingen kunnen korter, het post-hbo- enpostdoctoraal onderwijs wordt belangrijker. De instellingen ziendat nog teveel als iets schnabbel-achtigs. Maar ze moeten eenlevenslange relatie opbouwen met hun afgestudeerden. Die moetensteeds weer terugkomen om bij te tanken voor de verschillende fasenin hun loopbaan."

Kortere opleidingen betekent ook minder overheidsgeld. En deinstellingen moeten maar zien dat ze dat terugverdienen op de marktvoor aanvullend onderwijs. Ze zien u aankomen ...

"Ja, hoor eens ... Als je ondernemer wilt zijn, heb je minderzekerheden dan je als gewone ambtenaar had."

HOP, HO