tatort

Crash-test dummy

Op myuu.nl stond de advertentie; "Proefpersonen gezocht! Wil je er even tussenuit? Heb je geen psychiatrisch ziektebeeld, gebruik je geen drugs en maak je geen overmatig gebruik van stimulerende middelen zoals nicotine, koffie en alcohol? Geef je dan nu op als proefpersoon!"

Nu lees je wel eens vaker dit soort advertenties, meestal worden er vele honderden euro's beloofd om een nieuw medicijn uit te proberen, en moet je in de kleine letters lezen dat je niemand kan aanklagen als je vervolgens je lever eruit hoest. Maar deze test belooft anders te zijn; geen medicijnen, alleen handmatige opdrachtjes achter de computer, voor drie euro per uur. Politieke gevangen in China verdienen nog meer terwijl ze Disney knuffelbeertjes met hun tanden in elkaar naaien, maar ach, het gaat om de bigger picture. Hoe meer onderzoek, hoe meer wetenschap, en hoe meer wetenschap hoe meer medicijnen tegen vervelende ziektes. Zoiets.

En dus beland je in een slecht geventileerde kamer op de derde verdieping van het Nieuw Gildestein gebouw op De Uithof. Ho, pardon, Science park De Uithof, want dit is immer science in uitvoering. Wat er precies onderzocht wordt moet even geheim blijven, kennis hiervan kan de proefpersoon immers beïnvloeden, en dat is nu precies niet de bedoeling, zegt onderzoeker Suzanne.

De testen die volgen zijn harde confrontaties met je korte termijn geheugen. Je krijgt zes getallen te horen - "schrijf ze in omgekeerde volorde op." Een onmogelijke opgave. Sinds je een mobieltje hebt weet je alleen nog het nummer van je ouders en de pizzakoerier uit je hoofd.

Nieuwe test. Je krijgt vijf woorden te horen - schoen, aap, gras, boom, tafel - die je vervolgens in alfabetische volgorde moet opschrijven. Aap en boom, die zijn makkelijk, in gedachte plak je die al aan elkaar vast. Hetzelfde geldt voor tafel en schoen, maar dan was er nog een vijfde woord en omdat je al zes van deze aap-noot-mies-achtige rijtjes hebt gehoord klinkt elk ongeveer hetzelfde.

Kast? Klein? Klaar? Graaf? Graf - graf is te somber, dus - gras! Met grote verwachtingen kijk je op naar de onderzoeker, maar zij mag geen teken van goed- of afkeuring geven. Het doet denken aan je Golden Retriever die een dooie eend uit de sloot heeft gedoken, hem op je voeten neerkwakt en kwispelend, piepend, vragend naar je kijkt waarom je hier niet blij mee bent.

Slechte hond! Foei!