Universiteiten willen meer private status
De universiteiten willen nauwer samenwerken met bedrijven. Hun 'publieke' status, met de bijbehorende overheidsbemoeienis moet op de helling. Staatssecretaris Nijs reageert niet afwijzend, maar de commercialisering van kennis mag niet voorop komen te staan. "Onderwijs en onderzoek blijven de kerntaken."
D'Hondt stelt dat één van die obstakels de huidige 'publieke' status van de universiteiten is. "Alle partijen moeten om de tafel", stelt D'Hondt. Anders duurt de huidige impasse, waarin de sterke overheidsinvloed de samenwerking met bedrijven blijft hinderen, voort.
Volgens de VSNU-voorzitter is het ingaan op de uitdagingen vanuit de samenleving al bij het ontstaan van de universiteiten een wezenlijke drive geweest. De afgelopen eeuw is de overheidsinvloed echter toegenomen, waarbij onderwijs en onderzoek een op zichzelf staande kerntaak werd. Dat laatste is nu aan het veranderen, aldus D'Hondt. Het gebruik van kennis is volgens hem inmiddels een "volwaardige derde hoofdtaak" van de universiteiten.
Samenwerking met bedrijven wordt daarom steeds belangrijker, ook voor de kenniseconomie.
D'Hondt wil daarom verdere deregulering en zonodig een 'private' status invoeren voor de universiteiten. Dat laatste hoeft een goede behartiging van de publieke onderwijs- en onderzoekstaken en een goed verantwoording tegenover de overheid niet te verhinderen.
De eerste overheidsreactie op het pleidooi van de VSNU is positief. Staatssecretaris Nijs wil graag meewerken aan onderzoek naar de 'private' status. Ook zij meent dat de mogelijkheden voor het sluiten van contracten en het beschermen van octrooien met een statuswijziging gediend kunnen zijn. Tegelijk stelt zij dat het streven naar de kennisoverdracht niet al te sterk mag gaan overheersen. Want: "Onderwijs en onderzoek blijven de kerntaken."
Overigens hebben de confessionele universiteiten (de VU, Tilburg en Nijmegen) altijd al een privaatrechtelijke status. In veel opzichten blijven ze tot nu toe echter het overheidsregime volgen. Alleen bij het bepalen van hun arbeidsvoorwaarden kunnen zij iets meer hun eigen koers bepalen.