Verliefd in de collegebanken

Joyce Vanhommerig

Tessa en Bas, geologie

Een nadeel is dat we elkaar elke dag zien

Tessa van Westrenen (22) en Bas van de Schootbrugge(26) studeren allebei geologie bij de faculteit Aardwetenschappen.Ze hebben nu vier jaar een relatie. Tessa en Bas leerden elkaarkennen via de activiteiten van hun studievereniging UGV (UtrechtseGeologen Vereniging). Tessa vertelt:

"Het begon met de Waddenexcursie. Daarvoor kende ik Bas alleenvan gezicht. Ik studeerde ook pas sinds dat schooljaar en dieWaddenexcursie was in oktober. Ik vond 'm gelijk wel aardig. Maarhij had al een vriendinnetje. Na die excursie vroeg hij of ik eenskwam eten. In februari, tijdens de Diesweek van UGV, is het toentoch wat tussen ons geworden.

"Bas zit nu al twee jaar in Zwitserland, hij doet daar zijn PhDaan de Universiteit van Neuch`tel. Al die tijd onderhielden we eenlange afstand relatie. Dat was best moeilijk. Toen ik die afstandhelemaal zat was, besloot ik mijn afstudeerproject ook in hetbuitenland te doen. Ook in Zwitserland. Gelukkig kon dat. Nu wonenwe daar samen.

"Geologie speelt natuurlijk wel een belangrijke rol binnen onzerelatie. Met Bas praat ik veel over onze studie. Zeker nu we weerop dezelfde universiteit zitten. Ik denk dat het vervelend is alsje niet uit kan leggen waar je mee bezig bent. Ik heb ook pittigediscussies met Bas over ons werkterrein. Maar dat vind ik juistprettig. In die situaties zie ik hem eigenlijk ook meer als collegadan als partner.

"Ik heb ook eens een relatie gehad met iemand met een veel lageropleidingsniveau. Dat duurde maar heel kort. Toch denk ik dat heteen overkoombaar probleem is. Het gaat wat mij betreft om depersoon en niet om iemands studie of intelligentie. Dat ik Basleerde kennen, was min of meer toevallig. Ik wilde niet per se eenvriendje dat ook geologie studeert.

"Maar nu zie ik zelfs geologen-stellen van verschillendenationaliteiten. Dus het lijkt er wel degelijk op dat mensen vanonze studie elkaar graag opzoeken. Er is echt een run op vrouwen,omdat er toch nog altijd meer mannen geologie studeren. Als je, alséén van de weinige meisjes, het eerste jaar binnenkomt,wordt je wel even goed gekeurd. Al twee vriendinnen van me hebbenook een vriendje dat geologie studeert. Het is zelfs zo erg datmijn broer, die ook geologie studeert, een vriendinnetje heeft dateveneens geoloog is.

"De faculteit is klein dus er wordt veel geroddeld. Maar ik hebme er nooit wat van aangetrokken. Natuurlijk werd er over ons welveel gepraat. Tenslotte was hij al vijfde- en ik nog maareerstejaars toen we een relatie begonnen.

"Dat Bas en ik allebei geoloog willen worden heeft voor- ennadelen. Geologen zijn vaak op weg om veldwerk te doen. Dan ben jegewoon een paar weken van huis. Iemand met dezelfde studie kan daarwellicht flexibeler op reageren, omdat die er zelf ook wel eens opuit moet. Als we later een baan gaan zoeken, wordt het moeilijk.Want het komt zelden voor dat er in dezelfde stad twee geologenwerken. Een ander nadeel is dat we voortdurend met ons vak bezigzijn. We gaan elke dag naar dezelfde universiteit en zien elkaarelke dag. Als we bijvoorbeeld op vakantie gaan, plannen we bewusteen reis naar een stad. Want op het platteland weten we allebeitoch dat het een geologische reis zou worden."

Marije en Leen, diergeneeskunde

Bang om alleen maar over je studie te praten

Marije de Jong (28) en Leen de Graaf (27) studeerdenallebei Diergeneeskunde. Op de zelfde dag kregen ze hun bul. Datwas 1 oktober 1999. Precies een week later trouwden ze. Marijeheeft zich altijd verzet tegen interfacultaire relaties. Dat ze nutoch een partner heeft uit hetzelfde vakgebied, weet ze simpel teverklaren.

"Het heeft gewoon te maken met de vele uren die je op defaculteit zit. Als je van half negen tot half zes college hebt, hebje weinig tijd voor sociaal leven. Dus trek je heel veel op met jestudiegenoten. Zo is het ook logisch dat mensen met exacte studiesvaker een relatie hebben, want zij brengen de meeste tijd metelkaar door op de faculteit.

"Leen was al een tijd verliefd op mij. Maar het is pas watgeworden na de Peerderpietenrace, een draverij voor tien studentendie elk jaar op Koninginnedag wordt gereden. Ik zat toen in hetderde jaar, hij nog maar in het tweede. In de loop van de studieheeft 'ie me bijgehaald en nu zijn wetegelijk afgestudeerd.

"Het benauwende van een interfacultaire relatie is dat ik bangben dat je alleen maar over je studie praat. Gelukkig is onzestudie niet overheersend in de relatie. Maar een ex-vriendje vanmij deed architectuur. Ik vond het heel interessant en leuk om methem te praten over onze verschillende vakgebieden. Je kijkt naarverschillende dingen op een andere manier. Maar niet zoals ik metvrienden kon praten.

Vrienden van onze studie zeiden bij de uitreiking van de bulsdat ze altijd jaloers waren op het Leen en Marije-gevoel. We hebbennamelijk nooit een kleffe relatie gehad, maar wel heel open. Erwerd natuurlijk geroddeld, maar dat hou je toch. Toen ik ontdektedat ik zwanger was, was ik ook heel blij dat ik al aan m'n co-schapbezig was en het dus aan niemand op de faculteit hoefde tevertellen.

"Het heeft ook wel positieve kanten, om een vriendje te hebbendat dezelfde studie doet als jij. We hebben elkaar bijvoorbeeldveel geholpen met studeren. Dat ging altijd heel goed. Drie jaarlang hebben we dezelfde tentamens moeten maken en daarvoor ooksamen zitten leren. We hebben zodoende nooit meer een tentamenlaten vallen. Vooral in de laatste examenperiode heb ik veel steunaan Leen gehad. Maar doordat hij bijvoorbeeld ook al eensollicitatiegesprek achter de rug heeft, weet ik nu ook veel beterhoe ik me moet gedragen op zo'n gesprek. Van elkaars ervaring kunje leren.

"Voor mij maakt het geen verschil of mijn vriend dezelfde studiedoet of niet. Ik zou ook niet zo snel op iemand vallen voor z'nstudie. Hoewel de studie wel een zelfde soort mensen aantrekt.Kijk, ik zou niet zo snel met iemand bevriend raken die rechtenstudeert. Dat is toch een ander slag mensen."

Wendy en Bas, internationale economie

Weekendjes weg met de verenging... dan leer je elkaar goedkennen

Wendy Brosius (23) en Bas van Bree (21) studereninternationale economie. Ze hebben nog niet zo lang een relatie.Via hun studievereniging, de VUGS (Vereniging van Utrechtsegeografie studenten), leerden ze elkaar kennen. Voor Wendy is Bashet tweede vriendje dat ze via de VUGS ontmoette.

"We kennen elkaar voornamelijk van allerlei comissies binnen deVUGS, meer dan van de faculteit Ruimtelijke Wetenschappen. AlsVUGS-leden zagen Bas en ik elkaar veel. Na een commissievergaderingzijn we met de hele club uitgegaan en toen ben ik bij Bas blijvenslapen. Zo is het wat geworden.

"Bij de VUGS ontmoet je nu eenmaal veel mensen met dezelfdeinteresses. Ik ben nooit specifiek op zoek geweest naar iemand vande faculteit.Meestal vond ik de jongens hier juist minder leuk dananderen. Het is dus puur toeval dat Bas en ik allebei dezelfdestudie doen. "Hoewel, misschien ook niet. Ik heb al eens eerder eenvriendje gehad dat bij mij op de faculteit zat. Maar het speelt,denk ik, eerder een grote rol dat die ook erg actief is binnen deVUGS. Bas is dat ook. Want ja, binnen de VUGS doe je zoveel leukedingen samen, weekendjes weg enzo, dat je de mensen echt goed leertkennen. De groep van actieve leden is heel hecht.

"Bas en ik praten niet echt veel over onze studie. Ik vind hetniet zo leuk als we erover praten, omdat ik vijfdejaars ben en hijtweede. Alle vakken die hij volgt heb ik dus al gehad. Maar wevolgen nu ook wel dezelfde vakken. Liever wil ik me niet teveelbemoeien met zijn studie.

We zien elkaar best veel op de faculteit. Of in de kamer van deVUGS. Natuurlijk wordt er veel geroddeld. Het is een klein kliekje.Maar na een maandje is het spannende er vanaf en krijgen we nietzoveel reacties meer op onze relatie.

"Bij ons speelt de vereniging zeker een belangrijke rol. Anderswas Bas me waarschijnlijk niet zo snel opgevallen. Ik vind het weleen voordeel dat hij ook actief bij de VUGS is. Anders krijg jetoch vragen, 'Ga je nu alweer een weekend weg?', 'Heb je nu alweereen feest?'. Mensen die er in zitten weten waarom het leuk is omzoveel te doen. Het is daarom ook niet gek dat er zich onder diehonderd actieve leden van de VUGS veel stellen bevinden."

Soort zoekt soort

De kans dat een student trouwt met een studiegenoot is vrijgroot. De Utrechtse sociologen Wilfred Uunk en Matthijs Kalmijnhebben onderzoek gedaan naar dit fenomeen, dat opleidingshomogamieheet. Ze onderzochten de invloed van de studierichting op departnerkeuze van 2700 samenwonenden en getrouwde stellen waarvantenminste een van beiden academicus is. Ze ontdekten dat de neigingom met iemand van hetzelfde opleidingsniveau te trouwen, over hetalgemeen groter is onder wetenschappelijk opgeleiden, dan onderandere groepen.

"Studenten verblijven nu eenmaal in een belangrijke fase van hunleven op de faculteit", zegt Wilfred Uunk. "Ze ontmoeten daar, enin hun sociale leven, vooral mensen van hun eigen studierichting.Die mensen hebben allemaal ongeveer dezelfde interesses. En omdatze veel tijd met elkaar doorbrengen, is het niet vreemd dat daarrelaties opbloeien.

"Maar natuurlijk trouwen mensen niet alleen omdat ze elkaartoevallig ontmoeten. Het blijkt ook dat studenten een voorkeurhebben voor een persoon uit hetzelfde vakgebied, omdat destudierichting eigenlijk aangeeft tot welke sociale groep menbehoort. Kijk, een vraag als: 'En wat studeer jij?', is onderstudenten een veelgebruikte manier om een ander teplaatsen."

Volgens Uunk hangen de overeenkomsten in studierichting samenmet beroep, smaak of levensstijl, dingen die relevant zijn voor hetlatere leven. "Veel studenten trouwen met een partner met dezelfdeopleiding, niet omdat ze op dit punt zo graag homogaam zijn, maaromdat ze bijvoorbeeld een zelfde voorkeur hebben op cultureelgebied en omdat een bepaalde culturele smaak in bepaaldeopleidingskringen nu eenmaal vaker voorkomt dan in andere. Dezelfdeinteressen dus. En die zijn van groot belang in de omgang tussenstudenten. Je kunt stellen dat je op de faculteit min of meer 'jouwsoort mensen' tegenkomt."

Financieel

Maar er is nog een andere verklaring waarom studenten van eengelijksoortige studie elkaar uitkiezen: de bijbehorende sociaaleconomische status. "Iemands economische positie wordt gedeeltelijkbepaald door zijn opleiding. Succes in deze samenleving is veelmeer dan vroeger gebaseerd op het diploma. Dat bepaalt niet alleenje kansen op de arbeidsmarkt, maar ook op de huwelijksmarkt. Jewilt onbewust toch een partner die ook financieel aantrekkelijk is.Academici met goede economische vooruitzichten, zoals medici enjuristen, nemen geen genoegen met een partner met een lagereopleiding. Zij blijken bij voorkeur te hokken met andereuniversitait opgeleiden. De jurist huwt een jurist of eenbedrijfseconoom en niet, zoals in de jaren zeventig vaker voorkwam,zijn secretaresse. De slechts betaalde academicus, die met eentitel in de letteren, doet het wel vaker met een lager geschoolde."Medische studenten trouwen volgens het onderzoek van Uunk enKalmijn het meest binnen hun eigen kring.

De trend is dat mannen steeds meer naar opleidingshomogamieneigen. Wetenschappelijk opgeleide mannen trouwen steeds vaker meteen wetenschappelijk opgeleide partner. Dit is simpel te verklaren:sinds de jaren zestig zijn steeds meer vrouwen gaan studeren.Zodoende zijn er nu veel meer hoger opgeleide vrouwen. Toch moetenmannen nu vaak 'noodgedwongen' met iemand van een lager niveautrouwen. Ruim 77 procent van de mannen trouwt 'omlaag'. Dat komtomdat zij, door het 'tekort' aan vrouwen op universitair niveau,veelal aangewezen zijn op huwelijkskandidaten met lagereopleidingsniveaus. Vrouwen hebben door het 'overschot' aan mannenhun universitaire partner voor het uitkiezen. Vooral bij technischestudies wordt er veel binnen de studierichting getrouwd. Zo trouwtmeer dan de helft van de vrouwelijke studenten met een technischeopleiding met een man die ook een technische studie heeft gehad.Het kleine aantal vrouwen dat aan zulke studies begint, vindt vaakde ware op de faculteit."

Homogaam?

Het percentage huwelijken dat binnen of buiten de eigenstudierichting wordt gesloten én het onderwijsniveau vangehuwde of samenwonende mannen en vrouwen met een wetenschappelijkeopleiding.

Mannen...............binnen faculteit...............binnenWO...............buiten WO

Letteren..............................13,5..............................8,6...........................78,0

Sociaal-cultureel...........16,5..............................12,0........................71,5

Technisch..............................7,6..............................11,8........................80,6

Economisch-juridisch......6,5.............................16,3........................77,3

Medisch.................................12,6............................14,2........................73,1

Allemannen........................10,8............................12,1........................77,1

Vrouwen...............binnen faculteit...............binnenWO...............buiten WO

Letteren................................26,6............................33,4.......................40,0

Sociaal-cultureel.............21,3............................39,1.......................39,6

Technisch.............................55,1............................24,5.......................20,4

Economisch-juridisch.....36,0............................32,0.......................32,0

Medisch..................................35,1............................38,1.......................26,9

Allevrouwen.......................30,6............................34,5.......................34,9