Zero alcohol

Uit een in 2000 door het Centrum voor Verslavingsonderzoek uitgevoerd onderzoek over de drinkcultuur binnen het Nederlandse studentenleven is gebleken dat vier procent van de Nederlandse studentenpopulatie geen alcohol drinkt. Twee van de vier procent van deze geheelonthouders heeft nog nooit alcohol gedronken. De andere twee procent is er ooit mee gestopt.

Studenten vormen de bevolkingsgroep waarbinnen de meeste alcohol vloeit. Mannelijke studenten drinken gemiddeld twintig en vrouwelijke studenten gemiddeld acht glazen alcohol per week. Bij studentenverenigingen ligt het gemiddelde op 23 glazen per week.

Uit het onderzoek van het Centrum voor Verslavingsonderzoek bleek dat de kans op ernstige incidenten door alcoholgebruik onder studenten niet zo groot is omdat de drinkers meestal samen drinken en goed op elkaar letten. Bovendien probeert de universiteit - voor zover mogelijk - te stimuleren dat studenten die wél alcohol drinken, verantwoord ermee omgaan. Tijdens de Utrechtse Introductie Tijd is het daarom bijvoorbeeld verboden om sterke drank te schenken aan eerstejaars.

"Meer dan dit preventieve beleid kunnen we niet voeren", vertelt Carla Kuijpers, directeur van Studentenservice van de UU. "We hebben geen zeggenschap over wat een student drinkt, dat gebeurt buiten de colleges." Kuijpers wordt 'niet vrolijk' van de hoeveelheid alcohol die studenten consumeren. "De Nederlandse jeugd drinkt van alle jongeren in Europa het meeste alcohol. Ik drink zelf ook graag een glas wijn maar die grote hoeveelheid alcohol die de studenten tot zich nemen, lijkt me niet goed. Alcohol tast je lever en hersenen aan." Ter geruststelling van Kuijpers is de groep studenten die eerder een cola dan een biertje pakt er ook nog.

Sport

Tweedejaars biologie Eric Raterink (19) roeit bij Triton en mocht als eerstejaars van februari tot juli geen alcohol drinken.

"Op 8 februari zijn we in training gegaan. De trainingsperiode duurt elk jaar tot begin juli en in die tijd mogen eerstejaars roeiers niet naar feestjes en geen alcohol drinken. Dit om te zorgen dat we een goed ritme krijgen - op tijd naar bed en vroeg weer op - en om onze concentratie te verhogen. Het gaat wel makkelijk, na een dag trainen ben ik blij als ik 's avonds mijn bed in kan duiken, dan hoef ik echt niet meer naar een feestje toe. Ik ben in de trainingsperiode helemaal niet uitgegaan. Ja, één keer naar een verjaardag, maar toen zorgde ik wel dat ik voor twaalf uur thuis was. Af en toe miste ik de alcohol, vooral op van die warme dagen als ik mensen op terrasjes zag zitten met een biertje voor hun neus. Normaalgesproken drink ik vooral op feestjes behoorlijk wat bier. Omdat ik daar toch niet meer heenging, kostte het niet veel moeite om de alcohol te laten staan. Iedereen in mijn studentenhuis roeit of heeft geroeid en ze hebben allemaal een alcoholvrije periode door moeten maken, dat maakt het makkelijker. Voor en na de trainingsperiode zijn er feesten waar we wel alcohol mogen drinken. Als je zo'n lange tijd geen alcohol drinkt, voel je het na één biertje al. Het feest aan het eind van de alcoholvrije periode was dan ook een goedkoop avondje voor mij. Nu het weer mag, drink ik net zoveel bier als voor ik ermee stopte. Ik vind het gezellig om een biertje te nemen op een feestje of tijdens het uitgaan. Als ik in februari weer in training ga, pas ik mijn alcoholgebruik wel weer aan."

Vies

Derdejaars pedagogiek Aurelie Lange (20) vindt alcohol niet lekker smaken.

"Ik drink geen alcohol omdat ik het niet lekker vind. Het ene drankje is iets minder vies dan het andere, maar de alcoholsmaak blijft. Met die hele hype van dronken zijn heb ik ook niks; het drinken om het drinken en de dronkenschap als iets cools, dat vind ik echt stom. Bij een biertje op het terras of een wijntje bij de maaltijd kan ik me nog wat voorstellen maar dat drinken als bezigheid op zich slaat nergens op. Als ik een drankje zou vinden dat ik wel lekker vind, zou ik het daarom nog steeds niet drinken. Ik heb zelf nooit gedronken, alleen af en toe met Oud & Nieuw een glaasje champagne met mijn ouders - alhoewel ik dan ook zoiets heb van; ik zit dit hier wel te drinken, maar ik vind het eigenlijk helemaal niet lekker. Als ik uitga, drink ik water of cola. Ik neem altijd een eigen flesje mee want soms vragen ze echt onwijs veel geld voor een glaasje kraanwater. Mijn vrienden drinken wel alcohol en daar heb ik geen probleem mee, ze zuipen zich toch nooit helemaal lam. En als iemand al dronken is, heb ik dat vaak niet eens door. Ik ga gewoon mee in het sfeertje dat er is en vermaak me prima. Ik heb wel het idee dat ik me minder snel helemaal laat gaan bij het dansen en dat ik eerder moe word, maar dat maakt niet uit. Als ik me moe voel, dan moet ik blijkbaar naar bed. Ik heb niet een of ander pepmiddel nodig om dan nog door te kunnen gaan."

Medicijn

Geert-Jan Smulders (23) is derdejaars technische informatica en mag geen alcohol drinken omdat zijn antibioticakuur dan niet aanslaat.

"Ik zit al vier maanden aan een antibioticakuur en daarom drink ik geen alcohol. Gedurende het grootste deel van mijn studententijd - al zeven jaar - dronk ik meerdere keren per week alcohol. Het afgelopen jaar werd dat iets minder, omdat ik nu serieus met mijn studie bezig ben. Doordat ik toch al weinig dronk, was het niet zo moeilijk om de alcohol helemaal te laten staan. Het gaat vanzelf, ik bestel gewoon cola, sinas of een combinatie van beide. Het uitgaan is absoluut anders zonder alcohol. Ik heb nog evenveel lol maar nu merk pas ik hoe ontzettend lomp dronken mensen eigenlijk zijn. Als je zat bent, merk je dat niet altijd. Vaak ontdek je pas de volgende dag dat je toch aardig ver heen was. Mijn vrienden hebben er geen probleem mee dat ik niet meer drink. Alleen een goede vriend met wie ik altijd veel biertjes dronk, vindt het jammer. We begonnen in onze dronken buien altijd luidkeels liedjes te zingen. Door de alcohol vergat ik namelijk dat ik helemaal niet kan zingen. Als het half jaar van mijn kuur voorbij is, zal ik weer gematigd gaan drinken. Alcohol speelt niet meer zo´n belangrijke rol. Het is vooral fijn om het te kunnen drinken als de gelegenheid zich voordoet, zoals bij een diner. Vroeger was alcohol voor mij de vereiste om een geslaagde avond te hebben. Als ik dan geen alcohol dronk, was de avond meteen een stuk minder leuk. Dat gevoel is nu weg, al word ik heus nog wel eens straalbezopen."

Tussen twee culturen

Derdejaars sociologie Cômeng Tang (20) heeft nog nooit alcohol gedronken en ziet geen enkele reden om dat te veranderen.

"Ik heb nog nooit alcohol gedronken en zal het ook nooit gaan doen. Ik heb dit nu twintig jaar volgehouden, waarom zou ik het dan niet de rest van mijn leven kunnen? Niet drinken is echt een gewoonte, ik heb geen excuus om niet te drinken maar ook niet om wel te drinken, dus doe ik het maar niet. Hierbij speelt mee dat mijn ouders niet drinken. Uit mezelf heb ik nooit de drang gevoeld om alcohol te drinken, ook niet toen ik zag dat anderen het wel dronken. Ik denk dat dat komt doordat ik tussen twee culturen leef, mijn ouders komen uit Hongkong en ik ben opgegroeid in Nederland. Hierdoor ben ik niet helemaal Hollands maar ook niet echt een Chinees. Ik heb me nooit sterk met een van beide culturen geïdentificeerd en niet de neiging gehad me aan te passen. Ik heb het gevoel dat ik juist daardoor een vrijheid heb gekregen om mijn eigen keuzes te maken en mijn eigen waarden vast te stellen. Als mensen me een biertje aanbieden, vind ik het niet ongemakkelijk om dat af te slaan, dat is mijn keuze. Bovendien heb ik dat biertje niet nodig om plezier te hebben. Ik ga zelden uit dus ik kom niet vaak in aanraking met mensen die bier drinken. Als dat wel het geval was, zou ik nog steeds geen alcohol drinken want voor groepsgedrag ben ik niet gevoelig. Ik geniet er juist van dat ik niet drink; ik ben dan wel een student maar conformeer me niet aan de heersende normen."

Een verbod van God

Nizar Moayeri (27) is twee maanden geleden afgestudeerd in de geneeskunde. Zijn geloof staat het drinken van alcohol niet toe.

"In Nederland is het gebruikelijk om als bedankje een flesje wijn te geven, maar dat kan ik niet aannemen. Ik ben praktiserend moslim; het drinken van alcohol is voor mij verboden.

Als ik alcohol drink is dat een zonde en kan ik een straf van God verwachten. Vroeger dronken moslims trouwens wel naar hartelust alcohol. Toen was het alleen verboden tijdens het gebed, want dan moest je geest helder zijn zodat je je geheel tot God kon wenden. Later zijn er nieuwe verzen geopenbaard waarin alcohol geheel verboden werd.

De meeste van mijn allochtone vrienden drinken ook niet, maar mijn autochtone vrienden gebruiken juist allemaal alcohol. Ik vraag altijd of ze, als ik er bij ben, iets anders willen bestellen. Ik vind het niet prettig als ze in mijn bijzijn alcohol drinken. Sommigen respecteren dit, anderen zeggen 'doe niet zo raar' en pakken toch een biertje.

Ik mis het drinken niet, die penetrante geur van whisky en andere dranken is nou niet bepaald uitnodigend. Ik ben blij dat ik uit mezelf al deze aversie tegen alcohol heb, anders zou het een stuk moeilijker zijn het verbod na te leven.

In 2004 heb ik de studentenvereniging Insan opgericht omdat bij de bestaande verenigingen altijd zoveel alcohol gedronken wordt, wij doen dat niet. Ik zou het alcoholgebruik willen ontmoedigen, alcohol drinken heeft zoveel nadelige effecten en een avond kan net zo leuk zijn zonder alcohol. Probeer het maar eens!"