De lasers van Pieter Bons

Het Ornsteinlaboratorium in de Uithof. Pieter Bons is onderzoeker in opleiding en houdt zich bezig met koude materie in beweging.

“Wanneer men materie heel erg koud maakt – zeg maar: honderd miljard keer zo koud als ijs – dan krijg je het condensaat waar het experiment naar vernoemd is: het zogenaamde ‘Bose Einstein condensaat-experiment’.

Het ‘koud maken’ doen we met de laser die je hier op de foto ziet;  dit kun je begrijpen als je bedenkt dat temperatuur niets anders is dan beweging. Iets stilzetten is dus hetzelfde als iets koud maken. Bij rondleidingen leggen we dat altijd uit met het voorbeeld van de vrachtwagen: als er een vrachtwagen op je afrijdt en je gooit er tennisballen tegenaan, dan zal de wagen telkens een heel klein beetje worden afgeremd. Stel nou dat je er tien- of honderdduizenden tennisballen tegenaan zou gooien, dan zal de wagen op een gegeven moment stoppen.

In ons experiment is de atoom de vrachtwagen en zijn de lichtdeeltjes van de laser de tennisballen. We hebben 50.000 lichtdeeltjes nodig om een atoom stil te kunnen zetten. Dat lijkt veel, maar de laser kan er meer dan een miljoen per seconde ‘verzenden’.”

Advertentie