Waarom kloppen koks eiwitten het liefst in een koperen kom?
Heerlijk, meringues. Veel meer dan opgeklopt eiwit met suiker is het niet, maar ze zijn wel erg smakelijk. Ook een hoop werk voor een kok, trouwens. Wist je dat een goede kok zijn eiwitten het liefst opklopt in een koperen kom? Waarom is dat?
a. Koperoxide verhoogt de zuurgraad van het eiwit, waardoor er mooier schuim ontstaat
b. Door de elektrische spanning tussen het koper en de metalen garde krijg je mooier schuim
c. Doordat koperionen uit het koper zich binden met het eiwit en zo het eiwit stabiliseren, krijg je mooier schuim
Bron: Nationale Wetenschapsquiz - NWO/VPRO
Antwoord op de vraag: Waarom zingt een kanarie beter in de lente dan in de herfst?
- In het najaar zijn de zangspieren opgerekt, in de winter komen ze tot rust
- In het najaar krimpt het zangcentrum in zijn hersentjes en daardoor mist hij een enkel toontje
- Gedurende de winter oefent hij nieuwe geluiden
Het juiste antwoord is b. In het najaar krimpt het zangcentrum in zijn hersentjes en daardoor mist hij een enkel toontje.
Een studie van kanaries en andere zangvogels liet zien dat bij de vogels in de lente een overvloed aan het mannelijk geslachtshormoon testosteron wordt geproduceerd. Dat zorgt ervoor dat de testikels van de vogels gaan groeien als voorbereiding op het broedseizoen. Testosteron zorgt er ook voor dat de delen van het vogelbrein waar liedjes worden geproduceerd worden vergroot. Als het broedseizoen voorbij is, neemt ook de tetosteronproductie af en krimpt het brein weer.
Onderzoekers van de Universiteit van Washington legden de liedjes van zangvogels vast, maten hun testosteronniveau en deden metingen aan de plek in het brein waar de liedjes worden gegenereerd. Het bleek dat het repertoire zo ongeveer hetzelfde bleef maar dat de nauwkeurigheid waarmee gezongen werd afnam naarmate de herfst in aantocht was. De liedjes klonken duidelijk minder zuiver en af en toe lieten de vogels een noot vallen, zo stelden de onderzoekers vast.