Geld verdienen als huiswerkbegeleider, bijlesleraar of werkgroepdocent

Als student met weinig geld, maar veel kennis, kan een bijbaan in het onderwijs handig zijn. Wil je weten wat voor functies er bestaan, wat je ervoor moet kunnen en hoe je ze bemachtigt? Een huiswerkbegeleider, bijlesleraar en UU-docent geven antwoord.

De bijlesleraar
 
Rob (23), masterstudent Methodology & Statistics for the Behavioural, Biomedical & Social Sciences gaf tot voor kort UU-studenten individueel bijles op het gebied van methoden & statistiek.
Bijles geven, wat houdt dat in?
“Je gaat, vaak wekelijks, een uurtje apart zitten met een student die moeite heeft met een vak. In mijn geval dus  statistiek. Je beantwoordt vragen of neemt samen een oefententamen door. Soms huurt een student je eenmalig in, om bijvoorbeeld alleen de tentamenstof te bespreken.”
Waarom zou je bijles geven als student?
“Het is flexibel werk, want je bepaalt je eigen werktijden en zit nergens aan vast. Heb je het te druk, dan neem je geen nieuwe leerlingen aan.”
Moet je expert zijn in een vak om er bijles in te geven?
“Het is handig om er gemiddeld een 8 voor te staan, maar aan de andere kant: met alleen kennis red je het niet.”

Wat moet je nog meer bezitten dan kennis?
“Duidelijk en creatief kunnen uitleggen is net zo belangrijk. Snapt iemand de stof niet als je het hebt uitgelegd, dan bedenk je een praktisch voorbeeld of maak je er een tekening bij. Net zo lang totdat het kwartje valt.”
Bepaal je je eigen loon?
“Ja. Eerst vroeg ik maar een tientje per uur, maar een leerling wees me erop dat ik wel ‘een heel goedkope leraar’ was, dus ik schroefde de prijs op naar 15 tot 20 euro. Dat lijkt me een redelijk bedrag.”
Hoe word je bijlesleraar aan de UU?
“Mail een cursuscoördinator van het vak waarin je bijles wil geven, of stap naar het secretariaat van de afdeling. Ik heb geen sollicitatiegesprek gevoerd, de UU zette mijn gegevens gewoon op de website. De UU is ook niet verantwoordelijk voor mij, studenten huren me in op eigen risico.”
Hoe weten studenten je te vinden?
“Als je vanuit de UU bijles geeft, staat je e-mailadres op de website. De link naar deze website staat op Blackboard als studenten vakken Methoden & Statistiek volgen.”

De werkgroep- of practicumdocent (student-assistent)
 
Marloes (23), masterstudent Educational Sciences: Learning in Interaction, geeft sinds een jaar werkgroepen en practica in verschillende vakken van de afdeling Methode & Statistiek binnen de faculteit Sociale Wetenschappen. Dat doet ze onder de titel student-assistent.
Welke taken heb je als docent?
“Je begeleidt werkgroepen of practica, neemt deel aan docentenvergaderingen, kijkt opdrachten na, bent het aanspreekpunt voor studenten en surveilleert tijdens tentamens.”
Is een student wel deskundig genoeg om les te geven aan de universiteit?
“Zo lang je de studenten wat bijbrengt, maakt je leeftijd of status niets uit. Het is juist handig dat je kennis nog vers is. Bovendien staat de inhoud van de lessen grotendeels vast. Wel is het handig als je vrijwillig de hoorcolleges bijwoont, dan blijf je op de hoogte.”
Waarom zou je dit werk doen naast je studie?
“Je leert ervan; als je iets uitlegt, moet je er zelf opnieuw over nadenken en begrijp je de stof beter. Ook onthoud je de basiskennis langer, dat komt je goed van pas tijdens je master.”
Hoe goed moet je zijn in een vak om er les in te geven?
“Je moet inzicht hebben, maar hoeveel? Dat hangt van het vak af. Om bijvoorbeeld het eerstejaarsvak MTS1 (Methoden, Technieken en Statistiek, red.) te kunnen geven, moet je wel kennis van statistiek hebben, maar hoef je geen expert te zijn. Een docent MTS3 moet een stuk complexere stof snappen.”
Waarmee moet je verder rekening houden als je dit werk wil doen?
“Solliciteer niet als je zelf een vol rooster hebt, want als docent moet je hele middagen kunnen werken. En durf je grenzen aan te geven; ik geef bijvoorbeeld duidelijk aan dat er niet gewhatsappt wordt tijdens de les.”
Hoe word je docent?
“Mail een cursuscoördinator of spreek een kennis aan die al student-assistent is. Je kunt een inschrijfformulier invullen als je interesse hebt. Ik werd gemaild als er een docent werd gezocht, en kreeg een aanstelling voor één cursusperiode.”
Krijg je begeleiding?
“Tijdens docentvergaderingen bespreek je de inhoud van de lessen en mag je vragen stellen. Practica begeleid je met z’n tweeën, dus je staat er niet alleen voor. Verder beoordelen leerlingen je via een evaluatieformulier aan het einde van de cursusperiode; zo ontdek je zelf verbeterpunten.”

De huiswerkbegeleider
 
Student Dario (23), bachelorstudent University College Utrecht en Rechtsgeleerdheid (UU), geeft twee middagen per week huiswerkbegeleiding in Nieuwegein vanuit het bedrijf Max Studiepartner.
Wat houdt de bijbaan in?
“Je helpt middelbare scholieren na schooltijd om hun schoolwerk te plannen, hun huiswerk te maken en om het werk te begrijpen. Het gaat niet lekker met ze op school, vaak staan ze onvoldoende ergens voor of hebben hun huiswerk niet op orde.”
Beschrijf zo’n middag eens?
“Je begeleidt bijvoorbeeld met twee of drie collega’s een groep van zo’n 15 pubers uit verschillende klassen. Ze werken vanaf kwart voor 2 in stilte in een klaslokaal en je schiet te hulp als ze daar om vragen. Je overhoort ze, maakt huiswerkplanningen en beantwoordt vragen over de literatuur. Weet je een antwoord niet, dan lees je een stukje uit het schoolboek en leg je de inhoud in andere woorden uit.”
Waarom zou je huiswerkbegeleider worden?
“Je helpt jongeren op weg met hun studie en je frist ook je eigen kennis op. Leerlingen stellen je namelijk allerlei interessante vragen, variërend van: ‘Wat is een minister?’ tot ‘Wat is het verschil tussen primaire en secundaire banken?’”
Maar de jongeren zijn zeker niet alleen maar braaf?
“Nee joh, het zijn onrustige pubers. Je moet sterk in je schoenen staan; laat je niet meetrekken in spelletjes en spreek ze nét streng genoeg toe om ze stil te houden.”
Wat moet je verder in je mars hebben om dit werk te doen?
“Veel bedrijven zoeken mensen met een vwo-diploma en een expertise in één bepaald vak. Je hoeft niet alles te kunnen, want bèta’s en alfa’s staan altijd samen voor de klas. Dan vul je elkaar aan.”
Hoe word je huiswerkbegeleider?
“Zoek vacatures op websites van bedrijven die huiswerkbegeleiding verzorgen. Na het sollicitatiegesprek draaide ik nog twee middagen ‘proef’ mee. Je kunt altijd met vragen terecht bij de vestigingsmanager, zij organiseert ook bijeenkomsten waarin we met alle begeleiders samen aandachtspunten bespreken.”