‘Harde knip’ tussen bachelor en master ter discussie

Je zult maar aan je bachelorscriptie werken en geen respondenten meer kunnen bereiken of geen veldonderzoek kunnen doen. Misschien gaat het beoordelen van de scriptie ook minder snel. Voor je het weet, ben je een paar maanden verder.

En dan ben je net te laat voor de start van je masteropleiding. Het gevolg is minstens een half jaar extra studievertraging. Misschien zelfs een jaar: kleine masters hebben vaak maar één instroommoment.

Verzinnen
Valt daar iets op te verzinnen? Toen de crisis uitbrak is er meteen iets bedacht om studievertraging voor doorstuderende mbo-studenten te voorkomen. Als ze bijna klaar zijn – maar door de coronacrisis net niet helemaal – mogen ze in september alvast aan hun hbo-bachelor beginnen. Ze krijgen dan tot 1 januari de tijd om alsnog hun mbo-diploma te behalen.

Waarom zou dat aan de universiteit voor de stap van bachelor naar master niet kunnen? Misschien mogen bachelorstudenten, als ze bijna klaar zijn, in september alvast aan hun master beginnen. Nu is dat nog verboden, maar in de coronacrisis is alles denkbaar.

De universiteiten zijn hierover in gesprek, bevestigt universiteitenvereniging VSNU. Ze doen binnenkort een voorstel – als ze tenminste tot een gezamenlijk standpunt komen.

De bedoeling van de ‘harde knip’ tussen bachelor- en masteropleidingen is studenten te dwingen tot nadenken over hun vervolgopleiding. Ze moesten echt klaar zijn met hun bachelor voordat ze door mochten.

Scenario’s
Want vroeger kozen veel studenten op de automatische piloot voor een zogenoemde doorstroommaster aan de eigen faculteit. Moesten ze nog een paar studiepunten uit hun bachelor halen, dan was dat niet zo erg en mochten ze alvast aan hun master beginnen. Dat was niet optimaal, vond het toenmalige kabinet. Dan kiezen studenten immers voor de weg van de minste weerstand en zoeken ze niet naar de opleiding die het best bij hen past.

Nu corona het onderwijs ontwricht, staat de harde knip opnieuw ter discussie. Studenten dreigen buiten hun schuld flinke studievertraging op te lopen en dat wil eigenlijk niemand. De vraag is alleen wat je hier precies over afspreekt. De VSNU wil nog niet op mogelijk scenario’s vooruitlopen.

Maar hoe zacht wordt de knip precies? Moet deze lichting bachelorstudenten (net als de doorstuderende mbo’ers) vóór 1 januari hun bachelordiploma op zak hebben? Maar als ze nu een vak missen dat alleen in maart of april wordt aangeboden?

Je zou kunnen kiezen voor een echte zachte knip: zie maar wanneer je je bachelordiploma precies behaalt, als je maar klaar bent voordat je je master afrondt. Maar dan kun je wel voorzien dat de studievertraging oploopt. Een stok achter de deur is ook iets waard.

Belangen
Wat misschien ook meespeelt, is dat de belangen van de verschillende universiteiten uiteenlopen. Sommige, met name in de Randstad, zijn gebaat bij de harde knip. Ze trekken veel studenten van andere universiteiten. Misschien daalt hun instroom als de zachte knip een comeback maakt, omdat studenten dan uit praktische overwegingen geneigd zullen zijn aan hun eigen universiteit te blijven.

En nog een interessante kwestie: gaat de eventuele coulance ook gelden voor bijna afgestudeerde hbo-studenten? Mogen zij ook alvast aan hun schakelprogramma of hun universitaire master beginnen? Of vallen ze buiten deze regeling?