‘Oude universiteiten doen beter onderzoek’

Wijsheid komt met de jaren: oude universiteiten leveren over het algemeen meer toponderzoek af dan jonkies, zeggen samenstellers van een Europese ranglijst voor het hoger onderwijs.

Hoe ouder de universiteit, hoe groter de kans op een topscore voor academisch onderzoek. Dat blijkt uit een overzicht van U-Multirank, een ranglijst die gefinancierd wordt door de Europese Unie. Maar vlak de jonge universiteiten niet uit, waarschuwen de samenstellers.  

Ze verdeelden meer dan 1200 universiteiten over vier leeftijdscategorieën. In de groep met de oudste universiteiten (opgericht voor 1870) kreeg 38 procent een topscore voor excellent onderzoek. Hier valt de Universiteit Utrecht onder. Ook van de groep met universiteiten die zijn opgericht tussen 1870 en 1945 heeft bijna 40 proent een topscore. In de twee groepen met jongere universiteiten lagen die percentages lager. 

De Technische Universiteit Eindhoven krijgt een speciale vermelding, omdat die instelling het ondanks zijn jonge leeftijd bijzonder goed doet. “Elke leeftijdsgroep kent universiteiten die de heerschappij uitdagen van universiteiten als Oxford en Harvard”, aldus de onderzoekers. De TU Eindhoven is opgericht in 1956. 

“Leeftijd is natuurlijk niet in zichzelf de oorzaak van academische excellentie”, zegt de Duitse hoogleraar Frank Ziegele, één van de projectleiders, in een verklaring. “De vraag is wat wel bijdraagt aan het verschil dat we zien in onderzoekprestaties.” 

Volgens de Nederlandse projectleider Frans van Vught heeft dat verschil wellicht te maken met de verschillende ambities van instellingen. “De meeste universiteiten die na 1945 werden opgericht, hadden niet als belangrijkste doel een excellente onderzoeksinstelling te worden. Die wilden het hoger onderwijs toegankelijk maken voor jongeren met verschillende achtergronden.” 

U-Multirank werd in 2015 gelanceerd om een tegenwicht te bieden aan de wereldwijde lijstjes die een nummer 1 aanwijzen. De gedachte is dat studenten allemaal hun eigen redenen hebben om voor een onderwijsinstelling te kiezen, dus kunnen zij op de website verschillende vergelijkingen maken.