‘Wetenschappelijk wangedrag staat los van publicatiedruk’

Mannelijke wetenschappers frauderen niet vaker dan hun vrouwelijke collega’s en ook publicatiedruk heeft er weinig mee te maken. Allerlei aannames over wetenschapsfraude kloppen niet, zeggen drie onderzoekers.

De blog Retraction Watch meldt dit op grond van een artikel dat morgen in PLOS One verschijnt, een gratis wetenschappelijk tijdschrift. De drie auteurs hielden correcties en intrekkingen van wetenschappelijke artikelen tegen het licht en keken naar allerlei mogelijke factoren, waaronder het geslacht van de onderzoeker en de publicatiedruk.

Die maken volgens hen dus weinig uit. Wetenschappers zijn zelfs minder tot fraude geneigd in landen waar de publicatiedruk hoog is, ontdekten de auteurs. Bovendien zijn deze wetenschappers vaker bereid hun werk te corrigeren, als er een foutje in is geslopen.

Twee factoren blijken het risico op fraude volgens de nieuwe studie wel te verhogen. Het is allereerst gevaarlijk als wetenschappers persoonlijk beloond worden voor goede publicaties. Ook helpt het niet als er geen duidelijk integriteitsbeleid is.

Retraction Watch bericht over intrekkingen van wetenschappelijke artikelen en voert discussies over fraude, plagiaat en wetenschappelijke misstappen. De blog laat meteen een fraudeonderzoeker aan het woord die kritiek heeft op de studie: ander onderzoek zou wel degelijk een verband tussen publicatiedruk en fraude aantonen.