“Werkloze moet je niet in stufi parkeren”

Een hoogzwangere vrouw kreeg geen uitkering van haar gemeente. Ze moest gaan studeren en van haar studielening leven, ook al had ze al lang een hbo-diploma op zak. Dat is niet de bedoeling, zeggen enkele Kamerleden.

“Gemeenten draaien op voor de kosten van de bijstand en het lijkt erop dat sommige de studiefinanciering zien als een goedkoop alternatief voor de bijstandsuitkering”, zegt CDA-Kamerlid Michel Rog. “Er zijn kennelijk gemeenten die een werkloze graag in de studiefinanciering parkeren, maar dat is natuurlijk niet de bedoeling.”
Rog onderstreept dat hij vierkant achter de wet staat die bepaalt dat jongeren moeten studeren of werken. Ze moeten zich verder ontwikkelen om de kans op werk te vergroten. “Maar dit is nooit de bedoeling van de wet geweest. Goed dat deze vrouw zich verweerd heeft. Misschien moet er voor gemeenten een leidraad komen met voorbeelden van evidente uitzonderingssituaties, want ik heb wel meer verhalen gehoord.”
De afgestudeerde Nadia moest haar gemeente voor de rechter slepen om alsnog een uitkering te krijgen. De gemeente weigerde die, omdat ze jonger is dan 27 jaar en toegang heeft tot het hoger onderwijs. Het HOP schreef een artikel over de voormalige topstudente, die een prijs voor haar scriptie had gewonnen en toch geen werk vond.
“Het is vreselijk wat haar is overkomen”, vindt Mohammed Mohandis van regeringspartij PvdA. Zelf was hij ooit raadslid en hield hij zich bezig met sociale zaken en onderwijs. “Haar gemeente is nalatig geweest en heeft geen maatwerk geleverd.”
Maar in zijn algemeenheid is het goed dat gemeenten jongeren aansporen om te gaan studeren, voegt hij eraan toe. “Ik zou niet in een land willen leven waar jongeren al op jonge leeftijd veroordeeld worden tot een leven in de bijstand.”
SP’er Jasper van Dijk gebruikt hardere woorden. “Het is een grof schandaal hoe deze gemeente heeft geopereerd”, zegt hij. “Dat ze haar gelijk moest halen bij de rechter zou helemaal niet nodig moeten zijn. De vrouw voldeed immers aan alle eisen. Ik vrees dat steeds meer gemeentes op deze manier handelen, mede vanwege bezuinigingen. Dat werkt contraproductief en bovendien worden jongeren onterecht opgejaagd.”
Maar je kunt er ook heel anders tegenaan kijken, zoals Harm Beertema van de PVV. Hij heeft het volste begrip voor de gemeente. Mensen moeten de consequenties van hun keuzes aanvaarden en niet te snel een beroep doen op de gemeenschap, vindt hij. “Juist van een jonge vrouw die zo’n mooie opleiding afsluit met een prijs, verwacht je dat ze haar leven zinvoller invult dan met het voeren van eindeloze procedures.”
Hij denkt bovendien dat ze na haar afstuderen ook een baan onder haar niveau had kunnen vinden. “Ik heb tijdens mijn studie en aansluitend daarop gewerkt als schoonmaker en als bijrijder op een vrachtwagen. Ook mijn academisch gevormde medewerkers hebben jarenlang dergelijk eerzaam en nuttig werk gedaan. En zonder uitzondering hebben we daar veel van geleerd.”