Adviesraad wil meer geld voor promotieplaatsen
Een complete generatie afgestudeerden dreigt verloren te gaan voor de wetenschap. Een nieuw kabinet moet flink investeren in promotieplaatsen, waarschuwt de Adviesraad voor het wetenschaps- en technologiebeleid.
Het kabinet Rutte besloot in 2010 om de extra onderzoeksfinanciering vanuit de zogeheten ‘FES-gelden’ stop te zetten. Sinds 2005 werden meevallers uit de aardgasbaten onder meer gebruikt om extra promotieplaatsen te betalen. Het besluit leidde tot veel protesten, de universiteiten schatten dat er hierdoor over drie jaar 2500 minder promovendi kunnen beginnen aan een wetenschappelijke loopbaan.
Daarom adviseert de Adviesraad voor het wetenschaps- en technologiebeleid (AWT) de PvdA en de VVD om in het nieuw te vormen kabinet “voldoende middelen vrij te maken om het aantal promotieplaatsen weer op peil te brengen”. Hoeveel er precies geïnvesteerd moet worden laat de AWT in het midden.
Wanneer er niet genoeg geld vrijkomt, is de kans groot dat jonge afgestudeerden naar het buitenland vertrekken, of voor het bedrijfsleven of het onderwijs kiezen, zegt AWT-voorzitter Jan Anthonie Bruijn in een toelichting: “Dat is enorm belangrijk, maar we moeten ook jonge mensen voor het onderzoek behouden.”
Hij vraagt een nieuwe regering daarnaast om continuïteit in het wetenschapsbeleid: “In Nederland voert elke regering een ander beleid, terwijl de overheid een stabiele en betrouwbare partner moet zijn.”
Een planning voor de lange termijn is volgens Bruijn erg belangrijk. “De investering die je nu doet, bijvoorbeeld in promotieplaatsen, betaalt zich pas over een aantal jaren terug. Andersom is het zo, dat als we nu te weinig investeren de schade over een aantal jaar pas zichtbaar wordt. Maar tegen die tijd is het leed al geschied.”
Er lijkt inderdaad een kentering plaats te vinden. Tussen 1990 en 2010 verdubbelde het aantal promoties van ongeveer 1900 naar 3736. Een jaar later daalde dit aantal voor het eerst sinds 1998, naar 3715.
In het verkiezingsprogramma van de PvdA, die samen met de VVD een nieuw kabinet probeert te formeren, staat dat de ‘bezuinigingen’ op de promotieplekken die met FES-gelden betaald werden, moeten worden teruggedraaid. De VVD zet in op een verhoging van het budget voor fundamenteel onderzoek met honderd miljoen euro. Bovendien pleit ze voor een verhoging van het matchingbudget ten behoeve van het onderzoeksprogramma van de Europese Unie.