Alle masters van de UU gaan op de schop

Als de Universiteit Utrecht niet oppast, dreigt de instelling een bacheloropleiding te worden. Vandaar dat alle masteropleidingen op de schop gaan. Per september 2016 moeten de vernieuwde masters van start gaan.

Waarom moeten de Utrechtse masterprogramma's op de schop?

De UU dreigt een bacheloruniversiteit te worden
Te weinig studenten kiezen na hun bachelor voor een master van de UU. Er vertrekken meer bachelors naar andere universiteiten dan dat er studenten van elders voor Utrecht kiezen. Voor buitenlandse masterstudenten is Utrecht de op een na minst populaire universiteit van Nederland. We willen voorkomen dat de UU een bacheloruniversiteit wordt, zegt rector Bert van der Zwaan. “Qua masterinstroom hebben we een negatieve balans.”

Masteraanbod te weinig aantrekkelijk
Te veel masterprogramma’s worden matig beoordeeld in de Nationale Studenten Enquête en dus de Keuzegids. Daarnaast klagen veel studenten over de aansluiting van hun master met de arbeidsmarkt. Het masteraanbod wordt beoordeeld als te weinig aantrekkelijk en te onoverzichtelijk. Programma’s hebben bovendien ingewikkelde en ondoorzichtige namen.

Doorstroommaster is afgeschaft
Vanaf september 2014 is er geen doorstroommaster meer. Dat staat in de Wet op het Hoger Onderwijs die in juli 2013 werd aangepast. Dit betekent dat bachelors niet automatisch toegang krijgen tot de master die aansluit op hun bachelor. Voor alle masters wordt aan de poort geselecteerd. Ook wil de minister van Onderwijs per 1 september 2015 de studiefinanciering vervangen door een sociaal leenstelsel. De verwachting is dat studenten nog kritischer worden bij het kiezen van een master.

Masters moeten beter aansluiten op onderzoek
Masteropleidingen hangen nauw samen met het onderzoek van de Universiteit Utrecht. Binnen het Utrechtse onderzoek zijn de laatste jaren bakens verzet. De masterprogramma’s moeten daarmee in de pas gaan lopen.


Wat zijn de ambities voor de nieuwe masterfase?

De ambities van de Universiteit Utrecht zijn geformuleerd na verschillende overleggen tussen de rector en de  onderwijsdecanen na de zomer van 2013. Kort gezegd moet de kwaliteit van het onderwijs verbeteren en moeten studenten nieuwe kansen worden geboden. De opgefriste masterprogramma’s moeten er ook voor zorgen dat de in- en uitstroom van bachelorstudenten meer in evenwicht komt. Het project heet Vernieuwing Masterfase en is eind januari officieel van start gegaan.

Bovenaan in Nationale Studenten Enquête
Alle masterprogramma’s moeten volgens de rector bovenaan in de Nationale Studenten Enquête eindigen. Ze moeten een duidelijk profiel krijgen met een duidelijke naam, zodat studenten weten waarvoor ze worden opgeleid en werkgevers weten wat een afgestudeerde master kan. De masterstudenten moeten zich onderdeel voelen van een community.

Duidelijke aansluiting met de arbeidsmarkt
De aansluiting op de arbeidsmarkt kan beter, zonder dat de masters hun academische niveau verliezen. Alle programma’s zijn “onderzoekgedreven”. Voor een onderzoekmaster betekent dit dat er een duidelijke link is met het universitaire onderzoek dat de student uitdaagt grensverleggend te zijn. Studenten van een academische master (of professional master zoals minister Bussemaker de eenjarig master noemt) worden voorbereid op het leren herkennen, het analyseren en het oplossen van grote maatschappelijke problemen. Studenten moeten relatief makkelijk van een academische-  naar een onderzoekmaster kunnen overstappen.

Alle programma’s zijn inter- en multidisciplinair  
De Utrechtse masters moeten zich gaan onderscheiden ten opzichte van programma’s van andere Nederlandse universiteiten door een duidelijke inter- en multidisciplinaire opzet. Dit sluit ook aan bij het huidige bacheloronderwijs, waarin je een minor mag volgen bij een andere discipline en dit voornemen sluit natuurlijk ook aan bij het onderzoeksbeleid van de UU.

Overzichtelijk aanbod
Het masteraanbod moet overzichtelijk worden aangeboden en makkelijk vindbaar zijn via internet.

Verrijking aanbod door samenwerking TU/e
De UU wil nauwer gaan samenwerken met de TU in Eindhoven om het masteraanbod te verrijken. Ook wil de UU dat studenten van de Hogeschool Utrecht makkelijker kunnen doorstromen door nauwer met de HU te gaan samenwerken.


Hoe wil de UU deze ambities bereiken?

Dat is natuurlijk de hamvraag. De antwoorden zijn nog lang niet allemaal geformuleerd. Vele ambities moeten nog nader worden uitgewerkt. Dit moeten de faculteiten doen. De nieuwe masterprogramma’s moeten in elk geval van start gaan in september 2016. Ook is er al een aantal criteria waar de faculteiten rekening mee moeten houden. Vandaar dat het project Vernieuwing Masterfase eind januari officieel van start gegaan

Terugbrengen tot overzichtelijk aanbod
Het totaal aantal programma’s van 169 moet worden teruggebracht tot een overzichtelijk aanbod. Een nieuw aantal is niet genoemd. Een masterprogramma moet minimaal 20 studenten trekken. Rector Van der Zwaan: “Er zijn masters die excellent zijn gevisiteerd maar slechts een paar studenten hebben. Als een master maar twee studenten trekt, kunnen we die echt niet meer in de lucht houden.” Elk programma moet minimaal drie leerstoelen hebben. Het aantal instroommomenten wordt teruggebracht van twee naar één.

Betere vindbaarheid masteraanbod
De vindbaarheid van de master moet beter worden met een nieuwe masterkiezerssite in navolging van de vorig collegejaar gelanceerde bachelorkiezerssite.

Oprichting career centers
De gang naar een werkend bestaan moet onder meer beter worden gefaciliteerd door een carrière centrum, of zoals de UU ze gaat noemen: career center. Hier kunnen (bijna) afgestudeerden terecht voor hulp op zoek naar werk of stage. Het idee komt overgewaaid uit Engeland. In het najaar van 2014 gaat een eerste proef met een career centre van start..

Meer internationalisering
De universiteit denkt meer internationale studenten te trekken door nieuwe beurzen die beschikbaar komen. De internationalisering van de eigen masterstudent kan bevorderd worden door ze een summerschool in het buitenland te laten volgen.

Community-gevoel creëren
De graduate school, verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van het master- en promovenditraject, moet gaan fungeren als een college en zorgen voor het community-gevoel. Ook moeten masterstudenten goed worden begeleid. Niet door een tutor, maar - als bijna arbeidsgeschikte - door een mentor.


En hebben andere UU’ers nog iets te zeggen over de veranderingen behalve de rector en de onderwijsdecanen?

De Universiteitsraad en de faculteitsraden mogen meedenken. De uitgangspunten moeten in overleg met de Universiteitsraad worden vastgesteld. Voor de nieuwe masterprogramma’s komen nieuwe zogenoemde onderwijsrichtlijnen waar de U-raad mee moet instemmen. 

In de vergadering van de commissie Onderwijs, Onderzoek & Studenten van maandag 24 februari 2014 wordt het plan voor het eerst met de medezeggenschap besproken. Rijkelijk laat, zo vinden de studenten uit de Universiteitsraad en de SP in de Tweede Kamer. Deze voorschriften worden verwerkt in het onderwijs- en examenreglement (Oer) waar de U-raad mee moet instemmen als het gaat over regels die voor de hele universiteit gelden. De faculteitsraden moeten instemmen op  het facultaire deel van het Oer.


Staan we aan de start van iets nieuws en wanneer moet het klaar zijn?

Helemaal nieuw is het  niet voor alle faculteiten. De faculteiten Sociale Wetenschappen, Geesteswetenschappen en Recht, Economie en Bestuur & Organisatie zijn al bezig. Overwogen wordt om al een jaar eerder, dus in september 2015, te beginnen met nieuwe masterprogramma’s.

De andere faculteiten hebben meer tijd nodig. Maar alle nieuwe programma’s moeten voor mei 2015 af zijn. Voor die tijd moeten hun programma’s worden gecertificeerd. Dat komt doordat een aantal faculteiten hun nieuwe programma’s al willen beginnen in september 2015. In diezelfde maand moeten de career centres ook gaan draaien. In september 2016 moeten alle faculteiten met hun nieuwe masterprogramma’s beginnen.

Ondertussen wordt op centraal niveau een nieuwe masterkiezerswebsite gemaakt en de toelatings- en selectieprocedure uitgedacht.

Op 1 januari 2017 moet het project zijn afgerond en geëvalueerd.

Wat valt onder een masteropleiding
De UU heeft masteropleidingen die uit diverse masterprogramma's kunnen bestaan. Studenten kiezen een masterprogramma.
Er zijn tweejarige onderzoekmasters en eenjarige academische masters, die door de minister van Onderwijs sinds kort professional masters worden genoemd. Masterfase is een meer neutrale term waarin alle opleidingen en programma's vallen.

Advertentie