Alle UU’ers moeten door een duurzame bril gaan kijken

Een nieuw wapen in de strijd om de Universiteit Utrecht duurzamer te maken: het programmabureau Duurzaamheid. “We willen dat alle studenten en medewerkers van de universiteit hun studie en werk door een duurzame bril gaan bekijken.”

Een nieuw onderwijsgebouw dat volgens duurzame principes is gebouwd. Het duurzame onderzoek dat tot strategisch thema is verkozen, onderwijs in sociaal ondernemerschap en het ondersteunen van initiatieven als de daktuin en de winterkas. De Universiteit Utrecht heeft grote ambities als het gaat om duurzaamheid. Het programmabureau Duurzaamheid dat begin deze maand van start ging, moet daar een extra bijdrage aan leveren.

Dit bureau gaat een universiteitsbreed beleid bedenken wat, volgens programmamanager Michiel Scherrenburg, voor een versnelling van het verduurzamen van de universiteit moet zorgen. “Het idee is dat ik overleg, meedenk en enthousiasmeer om werk en studie duurzamer te maken. Het beleid dat het programmabureau gaat maken, moet een handreiking bieden. Ik wil alle initiatieven van de universiteit integreren en hierin studenten en medewerkers betrekken. Bovendien moet het de mensen die zich hier al mee bezig houden de legitimiteit geven, om dat te mogen doen.”

Onderwijs en onderzoek moeten ook meedoen
Michiel Scherrenburg houdt zich al sinds zijn aanstelling bij Vastgoed & Campus bezig met een duurzame universiteit. Hij was tot voor kort verantwoordelijk voor de energievoorziening van de universiteit en het verduurzamen van bouwprojecten. In zijn nieuwe functie gaat hij de regie voeren op het gebied van duurzaamheid.

Het is niet zo, dat het programmabureau verantwoordelijk is, voor het doorvoeren van duurzame maatregelen. Die verantwoordelijkheid blijft bij de verschillende afdelingen liggen. “Vastgoed & Campus gaat over duurzame gebouwen, ITS (Information and Technology Services, red.) over duurzame ICT-voorzieningen enzovoort.”

Maar er is meer. “In het onderwijscurriculum moet duurzaamheid een plaats krijgen. Is er bijvoorbeeld een keuzevak dat studenten kunnen volgen over hun vakgebied en duurzaamheid? En hoe staat het met de recreatieve voorzieningen voor studenten en medewerkers? Kunnen zij zich bijvoorbeeld op een duurzame manier ontspannen in De Uithof?”

En ook het onderzoek wordt geïntegreerd. “Op de eerste plaats is duurzaamheid natuurlijk één van de strategisch onderzoeksthema’s wat een aantal grote vragen onderzoekt. Maar er is ook onderzoek  dat gekoppeld is aan onze bedrijfsvoering. Zoals naar de zonnepanelen op het dak van het Freudenthalgebouw. Het dak vol zonnepanelen van het nieuwe onderwijsgebouw van de faculteiten Geo- en Bètawetenschappen biedt daar ook mogelijkheden toe. Ook de warmte-koudeopslag waarmee gebouwen in die hoek van De Uithof verwarmd en gekoeld worden, is een bron voor onderzoekers. En daar zijn vast nog veel meer voorbeelden bij te bedenken.”

Een grote inventarisatie van duurzame activiteiten
Een andere taak van het bureau is om alle duurzame activiteiten binnen de universiteit in kaart te brengen. Voor studentinitiatieven doet de Green Office dit al en valt vanaf nu ook onder het programmabureau. Maar er zijn ook initiatieven van medewerkers die nog lang niet allemaal bekend zijn bij Scherrenburg.  

Als voorbeeld noemt hij het compenseren van vliegkilometers door medewerkers van het Copernicus Instituut. Vliegkilometers zorgen voor een grote uitstoot van het broeikasgas kooldioxide. “Ik las hun verhaal op DUB, zo leerde ik het initiatief kennen. Ik wil graag met de medewerkers van het Copernicus praten en leren of het ook voor andere groepen binnen de universiteit iets kan zijn.”

De voetafdruk van de UU
Scherrenburg wil de duurzame vooruitgang van de UU graag kunnen berekenen. Dat wil hij doen door de CO2-footprint van de UU te verkleinen. “We hebben voor het eerst in 2014 onze voetafdruk berekend. Dat heb ik gedaan door naar het energieverbruik en woon-werkverkeer te kijken. Maar ik wil daar veel meer zaken in gaan betrekken zoals het afval, de inkoop en de werkreizen enzovoort.”

Als de footprint is uitgerekend, kun je ook een ambitie uitspreken om deze binnen een aantal jaren met een bepaald percentage te laten verkleinen. “Op die manier kun je inzichtelijk maken, dat je steeds duurzamer wordt.”

Het is moeilijk in te schatten hoeveel geld het verduurzamen de UU gaat kosten. Scherrenburg: “Soms moet je serieuze investeringen doen zoals bij de bouw van een nieuw gebouw. Maar je verdient veel, zo niet al het geld terug doordat je onder meer bespaart om energiekosten bijvoorbeeld. Als het gaat om andere projecten is het per keer bekijken hoeveel iets gaat kosten en of je het er als universiteit voor over hebt.”

Ook zal het niet altijd even gemakkelijk zijn om iedereen mee te krijgen in de duurzame ideeën. “In de praktijk zal het weleens weerbarstig zijn, maar ik ga er met open vizier in. Ik ben me ervan bewust dat dingen tijd kosten.”