Alumnus van het jaar steelt de show tijdens verjaarsfeestje van de UU

De plechtigheid in de Domkerk begon met een statement van collegevoorzitter Anton Pijpers. Hij wees op de dramatische gebeurtenissen vorige week. Het schietincident en de impact die dit ook op de universiteit heeft gehad. Maar hij kwam ook terug op de docent die in het nieuws kwam met zijn opmerking over Thierry Baudet en zijn Forum voor Democratie. “Een onacceptabele opmerking, waar een gepaste maatregel voor zal komen”, zei hij. Juist op de universiteit moet volgens altijd een open debat gevoerd worden en moet men begrip hebben voor elkaars standpunten.

Een leven lang leren
Rector Henk Kummeling nam het stokje over met een pleidooi voor onderwijs. Hij benadrukte dat het een misverstand is dat onderzoek op de universiteit hoger aangeschreven zou staan dan onderwijs. Daarom werkt de UU aan carrièremogelijkheden voor onderwijshoogleraren. “Zolang er maar verwevenheid bestaat tussen onderwijs en onderzoek”, voegde hij toe.

De link met het thema van de middag was daarna dat het leren niet ophoudt na het afstuderen. “Het zou onze ambitie moeten zijn dat we onze studenten niet alleen toe te rusten voor hun eerste baan, maar ook voor hun zesde baan.” En dat betekent dat de universiteit meer aandacht moet krijgen voor het leren na de studie. Binnen de VSNU wordt hieraan gewerkt en binnen de UU is er het programma Een leven lang leren.

Daarbij had Kummeling een boodschap voor de docenten als het gaat om de taken die voortvloeien uit het programma een leven lang leren: “Dit is niet iets om erbij te doen, maar hoort bij het gewone takenpakket van de docent.”

Hoe dat leven lang leren eruit zou kunnen zien, was het thema van de dieslezing van de Finse hoogleraar Sari Lindblom, hoogleraar psychologie van het leren van de universiteit van Helsinki. Zij had hiervoor de verjaardag van haar eigen universiteit, die vier jaar jonger is, laten schieten. Het beeld wat zij voorschotelde was weinig verrassend. Universiteiten moeten blijven leren en meer nadenken over de manier waarop ze studenten het best kunnen bereiken, waarbij ook nagedacht moet worden over innovatie en technologie.

Eisenpakket voor de docent
Uit haar verhaal valt te destilleren dat het eisenpakket voor de docent zal toenemen. En dat moet dan allemaal binnen het gewone takenpakket van de docent. Dus werd het tijd om de docenten in het zonnetje te zetten met de uitreiking van de docentenprijzen. Dit programmaonderdeel werd verzorgd door de studenten in de jury van de docent van het jaarverkiezing.

De prijs voor Beste Docent van het jaar was voor biochemicus Niels Bovenschen, hoofd van het Pathologisch Onderzoekslaboratorium. Studenten van de studievereniging Mebiose legden uit hoe stimulerend Bovenschen voor hen is, vooral omdat hij de studenten echt weet te betrekken bij het actuele onderzoek. Je hebt als student het idee dat je met iets heel zinnigs en belangrijks bezig bent.

De prijs voor het Beste Docenttalent was voor bestuurskundige Marij Swinkels. De studenten van studievereniging Perikles vertelden over de activerende en creatieve manier waarop Swinkels hen bij de les weet te houden.

Eredoctoraten

Deze keer waren er ook twee eredoctoraten. De eerste was voor de Schotse Sionaidh Douglas Scott. Zij studeerde eerst filosofie en kunstgeschiedenis en studeerde daarna ook nog af als jurist. Van 2015 tot 2018 was zij mededirecteur van het Centre for Law & Society in a Global Context van Queen Mary University of London. Daarvoor was zij hoogleraar verbonden aan Kings College London en de Universiteit van Oxford. Haar erepromotor Sybe de Vries prees haar onderzoek op het gebied van mensenrechten. Zelf benadrukte ze hoe ongelukkig ze zich voelt bij de aanstaande Brexit. In haar ogen onbegrijpelijk dat de Britten uit de EU willen, gezien de (historische) banden met het continent. “Ik hoop dat mijn studenten in de toekomst in Utrecht kunnen blijven studeren.”

Het andere eredoctoraat ging naar Andrés Rodriguez-Posé van de London School of Economics. Hij studeerde economische geografie en sociale politiek. Tussen 2015 en 2017 was hij de voorzitter van de internationale Regional Science Association. Zijn onderzoek bevindt zich op het kruisvlak van wetenschap en maatschappij, wat maakt dat hij vaak als adviseur wordt gevraagd voor onder andere de Europese Commissie, de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OECD) en de World Bank. Hij doet onder meer onderzoek naar welke strategie werkt bij een crisis en welke niet en volgens erepromotor Ron Boschma sluit zijn onderzoek heel goed aan bij het Utrechtse onderzoek van het strategische thema Institutions for Open Societies. Rodriguez-Posé sloot nog aan bij het thema van de dag door te stellen dat in samenlevingen meer aandacht moet komen voor een leven lang leren. “Niet alleen voor het individu zelf, maar ook om een meer innovatieve, dynamische samenleving te creëren die zich beter aan de omstandigheden weet aan te passen.”

Langstudeerder
Het muzikale intermezzo, verzorgd door de Utrechtse Studenten Bigband, zorgde al voor de nodige levendigheid. Maar het was daarna cabaretier en wiskundige Jan Beuving die de zaal op het puntje van haar stoel liet zitten. Ook hij maakte een koppeling met het thema een leven lang leren. “Met mijn negen jaar studie snap ik dat ze dit jaar aan mij dachten toen ze iemand zochten als alumnus van het jaar.” Beuving was grappig en inhoudelijk tegelijk. Hij verwees met een knipoog naar de Uil van Minerva die in zijn geval meermaals tegen zijn raam gevlogen was en kreeg de handen op elkaar toen hij als statement poneerde dat een universiteit het Nederlands niet mag verwaarlozen.

Als toetje riep collegevoorzitter Anton Pijpers de oprichters van het project InclUUsion naar voren. In dit project krijgen vluchtelingen de mogelijkheid om onderwijs aan de UU te volgen. De oprichters van het initiatief Marij Swinkels, Hilke Grootelaar en Elena Valbusa kregen voor hun bijzondere invulling van ‘Onderwijs voor het leven’ de Zilveren Penning van de universiteit uitgereikt.

De uitsmijter was voor de rector. Hij kondigde aan dat hij een moderne versie wil van het Io Vivat. Een meezinger, zei hij. Een lied dat de waarden van de huidige universiteit weergeeft. Zijn oproep eindigde hij met de aankondiging om dan toch nog één keer uit volle borst mee te zingen met… het Io Vivat.