Basisbeurs: oppositie gefrustreerd door plafond compensatie van 1 miljard

“Ik ben binnen het ministerie nog altijd op zoek naar de geldkraan, maar ik heb hem nog niet kunnen vinden”, zei Dijkgraaf tegen de Tweede Kamer na de zoveelste poging van de oppositie om hem tot hogere uitgaven aan de basisbeurs te bewegen.

Hij heeft ook geen euro extra voor de tegemoetkoming aan ‘pechstudenten’ die de basisbeurs zijn misgelopen. Ook daar is een miljard voor gereserveerd en dat moet volstaan. Dijkgraaf kreeg daarvoor de volledige steun van de coalitiepartijen.

Geen antwoord
Maar waarom is dat dan afgesproken? Daar moest de minister het antwoord op schuldig blijven. Het is de uitkomst van onderhandelingen die anderen hebben gevoerd. “Ik denk dat de vraag zeker te beantwoorden valt, maar niet door mij.” DENK, GroenLinks en Partij voor de Dieren bleven nog even doorgaan, maar ze kregen geen antwoord.

Volt en BoerBurgerBeweging (BBB) keken nog eens naar dat regeerakkoord. Daarin staat toch dat er een miljard is voor het herinvoeren van de basisbeurs? Maar de minister wil nog allemaal ander beleid uitvoeren met dat geld, bijvoorbeeld ter verbetering van de studiefinanciering in het mbo. Kan hij dáár dan geen ander geld voor vinden, zodat er uiteindelijk toch wat meer geld is voor de terugkeer van de basisbeurs? Ze dienden er een motie over in.

Alsof ze het samen hadden afgesproken, begonnen CDA en D66 deze twee partijen te verwijten dat ze kennelijk meer waarde hechten aan studenten in het hoger onderwijs dan aan mbo’ers. BBB-Kamerlid Van der Plas keek ervan op. Ze wilde gewoon meer geld, legde ze uit. “Ik ben zeer begaan met mbo-studenten, ik heb twee zoons die mbo-studenten zijn.”

De minister wilde ook niets van de motie weten. Daarin staat immers niet waar het extra geld vandaan moet komen, was zijn uitleg.

Karig
De SGP vond het allemaal maar “karig”, zowel de nieuwe basisbeurs als de compensatie voor pechstudenten. Kamerlid Bisschop bewandelde een ander pad om toch meer geld te vinden. Kun je de schulden die onder het leenstelsel zijn ontstaan niet aftrekbaar maken van de belastingen? Dijkgraaf wilde het idee zelfs niet verkennen, zei hij, omdat het dan meer geld zou gaan kosten, “en ik wil geen verwachtingen scheppen”.

Volt vroeg de minister om het collegegeld voor komend jaar te bevriezen, omdat het tarief door de inflatie behoorlijk dreigt te stijgen. Ook dat wilde de minister niet, eveneens omdat er geen dekking voor zou zijn.

Regeringspartijen CDA en D66 hadden ook nog een voorstel: kan de halvering van het collegegeld voor eerstejaars niet worden afgeschaft, zodat de basisbeurs omhoog kan of meer mensen een aanvullende beurs kunnen krijgen? Dijkgraaf wilde dat best meenemen in de verdere uitwerking van de plannen, zei hij. Wel wil hij de vaart erin houden en zijn plannen deze week al online zetten ter consultatie. Misschien dat het scenario daar nog niet instaat, maar dan komt het wel tijdens het debat over het wetsvoorstel zelf.