Basisbeurs, studievertraging, ov-kaart, online onderwijs: Tweede Kamer zet ministerie OCW aan het werk

Een reeks opmerkelijke moties is dinsdag aangenomen in de Tweede Kamer. Misschien wordt de soep niet zo heet gegeten als hij wordt opgediend, maar zowel linkse als rechtse partijen boekten hun overwinningen.

Compensatie leenstelsel
De meest opvallende ging over het bindend studieadvies, waar de meerderheid vanaf wil. Maar er was nog meer.

Zo willen SP en PvdA graag weten wat het zou kosten om de studenten van het leenstelsel te compenseren voor het mislopen van de basisbeurs. Kan de minister de technische en financiële mogelijkheden op een rijtje zetten? Dat verzoek kreeg steun van een meerderheid. Daarmee is compensatie weer een klein stapje dichterbij.

Ondernemen
VVD en ChristenUnie zouden graag zien dat ondernemerschapsvaardigheden een grotere rol gaan spelen in het hoger onderwijs en ook zij kregen hun motie door de Tweede Kamer. De minister moet het thema voortaan aanstippen in haar ‘strategische agenda hoger onderwijs’.

En waarom mogen opleidingen eigenlijk niet afwijken van de vooropleidingseisen, als ze denken dat een aspirant-student zonder de juiste papieren toch heel geschikt zou zijn? CDA en D66 willen ‘maatwerk’ bij het toelaten van studenten.

OV-studentenkaart
Vooral voor mbo’ers is de stap naar het hoger onderwijs weleens moeilijk, menen de regeringspartijen. Zij willen deze studenten daarom iets langer de kans geven om aan het hoger onderwijs te wennen. Als ze in het eerste hbo-jaar alsnog de handdoek in de ring gooien, hoeven ze hun aanvullende beurs en ov-kaart niet terug te betalen. Voor andere studenten blijft die afhaakdatum staan op 1 februari.

De coronacrisis was voelbaar in de stemmingen. Veel studenten zullen buiten hun schuld vertraging oplopen, menen D66 en CDA, dus kan de minister kijken voor welke studenten dit inderdaad onvermijdelijk is? En is het mogelijk om hun recht op de ov-studentenkaart nogmaals met drie maanden te verlengen? De linkse partijen zorgden voor een meerderheid.

Online onderwijs
En hoe zit het met de kwaliteit van het online onderwijs in deze tijden? VVD en D66 willen dat universiteiten en hogescholen meer ruimte krijgen om daar geld in te steken, en dat is de meerderheid met hen eens. De instellingen mogen een deel van de basisbeursmiljoenen ervoor gebruiken, ook als ze eigenlijk al andere afspraken over de besteding hadden gemaakt.

Van geld gesproken, hoeveel miljoenen moeten er eigenlijk naar onderwijs en onderzoek? Het nut van extra investeringen rolt niet zomaar uit de economische rekenmodellen, wat het in de politiek soms moeilijk maakt om die investeringen voor elkaar te krijgen. D66 en ChristenUnie willen daar nader inzicht in krijgen – en ook daar was een Kamermeerderheid voor te porren.

Geld voor wetenschappelijk onderzoek
Er is wel een internationale maat voor investeringen in wetenschappelijk onderzoek. De zogeheten Lissabon-doelstelling, waar Nederland zich achter heeft geschaard, is 3 procent van het bruto binnenlands product. Nederland haalt dat nu niet. Op aandringen van GroenLinks en D66 gaat de regering “in gesprek” met allerlei partijen om te kijken hoe er in de toekomst aan die norm voldaan kan worden.