DUB-panel: Studenten die tentamen missen, moeten herkansing behouden
‘Begrijpt het bestuur wel wat zo’n NS-staking voor studenten betekent?'

De vakbonden van de spoorwegmedewerkers praten vandaag weer met de NS. Als dat gesprek niet tot resultaten leidt, volgen morgen mogelijk opnieuw stakingen in delen van het land. Voor studenten die van ver moeten komen om een tentamen te maken, kan dat vervelende gevolgen hebben.
De U-raad deed deze maand zijn beklag over de harde opstelling van het universitair bestuur tijdens de twee landelijke stakingsdagen eerder deze maand. Het UU-bestuur stelde dat wie door de treinstaking niet naar tentamen komt, geen aanspraak maakt op een herkansingsmogelijkheid. Normaal gesproken krijgen UU-studenten één mogelijkheid om een onvoldoende te repareren.
Het bestuur zegde daarop alleen toe bij volgende gelegenheden de boodschap wat vriendelijker te verwoorden en studenten beter voor te lichten over de opties als ze beklag willen doen.
Wij legden ons DUB-panel de stelling voor:
OV-staking is geen excuus: je moet gewoon je toets komen maken
*Update 18 juni * Inmiddels is de boodschap van het UU-bestuur inderdaad behoorlijk veranderd. Dat blijkt uit een bericht over de overlast die de NAVO-top volgende week gaat bezorgen. Daarin staat dat studenten die problemen met vervoer ondervinden vanwege die top zich ook bij tentamens kunnen beroepen op overmacht. Volgens een woordvoerder van de UU is dat wat de universiteit voortaan ook bij OV-stakingen zal laten weten.
Student Filosofie Nina Keijzer
“Absoluut oneens. De opstelling van het UU-bestuur doet vermoeden dat er totaal geen correct beeld is van de situatie waar studenten zich in bevinden. Niet kunnen reizen door stakingen is overmacht. Studenten zijn afhankelijk van het OV. Sommige studenten moeten één à twee uur reizen.
“Ik snap niet waarom de stakingen geen geldige reden zijn om niet aanwezig te zijn bij een tentamen. Ik merk dat studenten een tentamen komen maken als ze ziek zijn, omdat ze liever helemaal niet willen herkansen. Dat geeft aan dat ze zich niet zomaar afmelden.
“Het is bijzonder dat er verwacht wordt dat studenten door hoepels springen om bij het tentamen te komen opdagen, terwijl ze gehinderd worden door iets dat buiten hun macht ligt. Misschien kan ik zelf bij een volgende staking zelf wel niemand vinden die me naar een tentamen kan brengen. Die gedachte bezorgt me stress die gemakkelijk voorkomen kan worden.”
Pedagogisch Wetenschapper Kirsten Buist:
“Ik begrijp de insteek van het UU-bestuur wel, maar ik weet ook dat het voor studenten (en docenten) soms vrijwel onmogelijk is om op zo’n dag naar Utrecht te komen.
“Vooral voor thuiswonende studenten die zelf geen alternatief vervoer hebben of kunnen regelen, is dit echt een probleem. Als je op korte afstand van Utrecht woont, kun je vaak nog wel met de bus reizen, bijvoorbeeld. Maar als je ver weg woont, is dat simpelweg geen optie.
“Mijn ervaring is dat opleidingen vaak coulant zijn, maar het hangt een beetje af van wat er aan de hand is. Bij geplande werkzaamheden kun je als student met een goede planning bijvoorbeeld nog wel een oplossing vinden. Ook omdat NS in zo’n geval meestal alternatief vervoer regelt. Maar bij stakingen of technische problemen is dat niet het geval.
“Opleidingen zullen studenten altijd expliciet stimuleren om naar een tentamen of onderwijsbijeenkomst te komen, maar ze zijn ook voor rede vatbaar als dat écht niet gaat. Dan wordt er gezocht naar een oplossing.”
Student Wiskunde Maarten van Dijk:
“Ik ben het niet eens met de opstelling van het UU-bestuur. Er is op dit moment een groot tekort aan kamers voor studenten. Dit brengt met zich mee dat een substantieel deel van de studenten afhankelijk is van het OV.
“Je kan niet verwachten dat alle studenten ouders hebben die hen willen brengen, zelf een auto hebben of bij iemand kunnen blijven slapen die wel een kamer heeft.
“Vooral bij een landelijke staking zou er wel wat meer coulance kunnen zijn. Studenten die niet aanwezig kunnen zijn, zouden een extra herkansing voor het tentamen moeten kunnen krijgen als dat nodig is.
“De master die ik doe, heeft een landelijk programma en daardoor heb je soms tentamens in andere steden. Er is niet echt een andere keus dan met het OV te reizen. In een mailbericht melde de opleiding dat er "waarschijnlijk een derde poging komt in overeenstemming met het Onderwijs- en Examen Reglement”.”
Psychologiestudent Levi Bierhuizen:
“Ik vind het lastig. Ik denk dat sommige gebeurtenissen, zoals een landelijke staking, buiten de macht van de studenten liggen. Studenten moeten vanuit het hele land richting Utrecht komen. En je kunt niet verwachten dat studenten andere middelen - een auto bijvoorbeeld - hebben of zomaar hun sociale omgeving - hun ouders of partner bijvoorbeeld - kunnen inschakelen. Maar ik snap ook dat het organisatorisch een hoop werk is voor de universiteit om toetsen te verplaatsen of studenten individueel te beoordelen.
“Alhoewel ik niet bekend ben met de regels van de examencommissie van mijn faculteit Sociale Wetenschappen, lijkt het me wel dat je aanspraak kan maken op een extra toetskans bij overmacht. Je kunt als universiteit wel allerlei regels proberen te waarborgen, maar als de praktijk anders is, zul je je daar naar moeten schikken.”
Onderwijswetenschapper Casper Hulshof:
“Mijn antwoord is eenvoudig: ik begrijp niet waarom de tentamenverplichting er is tijdens een staking. Het is een vorm van overmacht. Ik zou studenten aanraden in zo’n geval zich gewoon ziek te melden voor het tentamen, want dat is gewoonlijk wel een geldige reden om je af te melden.”
Cursuscoördinator van de IT-Academy Laura Hompus:
“Dat voor tentamens andere regels gehanteerd worden dan voor colleges, is verklaarbaar. Je wilt als universiteit rechtvaardig zijn voor de mensen die hun tentamen maken en voorkomen dat mensen misbruik maken van de situatie.
“Ook zijn de organisatorische gevolgen van het geven van een extra toetskans groter dan van het laten vervallen van de aanwezigheidsplicht bij colleges.
“Daarbij zou je ook nog kunnen beargumenteren dat de stakingen tijdig aangekondigd worden. Als student kun je dan nog prima een alternatief regelen. Logeren bij een studiegenoot in Utrecht bijvoorbeeld, of eerder van huis. Het is niet ideaal, maar bij een landelijke staking moet iedereen improviseren.
“Maar moet je als universiteit nou echt die lijn rigoureus voor alles en iedereen doortrekken? Om hoeveel studenten per tentamen gaat het eigenlijk? Laten we alsjeblieft lief voor elkaar blijven en ruimte houden om te doen wat eerlijk is voor iedereen, dus óók voor die ene student met echte overmacht die nu mogelijk studievertraging oploopt. Is dat niet de menselijke maat achter de regels?”