Beroemde Unitas-reünist dichter Leo Vroman overleden

Studentenvereniging Unitas heeft een van haar meest prominente oud-leden verloren. Vorige week overleed Leo Vroman op 98-jarige leeftijd. Vroman studeerde Biologie in Utrecht. Hij leerde zijn vrouw Tineke kennen bij Unitas. Na de Tweede Wereldoorlog verwierf hij bekendheid als wetenschapper én als dichter.

Leo Vroman had warme herinneringen aan Utrecht. Het was de stad waar hij studeerde, waar hij promoveerde, maar ook de stad waar hij zich vermaakte als actief student bij Unitas. “Voor de oorlog heb ik prettig gestudeerd. Al was het natuurlijk wel een rommeltje”, zegt hij in een van de vijftig alumniportretten in het boek Zo, dit is de wereld dat in 1996 uitkwam.

Bij Unitas schilderde hij decors voor de toneelvereniging, bezocht hij de vrijdagse kroegavonden en zat hij in de redactie van het blad Vivos Voco. Hij ontmoette er andere kunstenaars, zoals Kees Stip, Anton Koolhaas en Albert Alberts. De meest dierbare herinnering zal hij hebben gehad aan die avond in oktober 1938 toen hij als ouderejaars tafelheer werd van de noviet Tineke Sanders die net aan haar studie Medicijnen was begonnen. De twee werden onafscheidelijk.

De Joodse Vroman ontvluchtte de oorlog in Nederland en kwam terecht in Nederlands-Indië, waar hij een Jappenkamp wist te overleven. Hij kwam na de oorlog terug naar Nederland, maar vertrok in 1947 naar Amerika. Daar ging hij als wetenschapper werken. Hij trouwde met Tineke. In 1958 promoveerde Vroman op bloedonderzoek in Utrecht.

Vroman had een bijzondere dubbelcarrière. Als wetenschapper stond zijn onderzoek naar bloeddeeltjes hoog aangeschreven. Het proces van een bepaalde vorm van bloedstolling dat hij beschreef, heet zelfs het 'Vroman-effect'.

In Nederland was Vroman bekender als dichter. Hij won vele prijzen waaronder de P.C. Hooftprijs en de VSB Poëzieprijs. In zijn poëzie wist hij op speelse wijze wetenschappelijke taal of biologische processen te gebruiken voor thema´s als liefde, hoop en geloof. Zijn poëzie ging ook regelmatig over taal en over het maken van een gedicht.

Daarmee was het werk van Vroman voer voor neerlandici. Zo besteedde de Utrechtse hoogleraar Guus Sötemann in 1987 zijn laatste werkcollege aan het analyseren van Vromans poëzie. Aan de hand van de drukproeven analyseerden de studenten het werk van de dichter minutieus. Het laatste college werd bijgewoond door Leo Vroman en zijn vrouw. Geamuseerd hoorde hij hoe zijn gedichten door de studenten wetenschappelijk waren ontleed. Later schreef naar aanleiding van dit bezoek een gelegenheidsgedicht dat alle studenten ontvingen.  

Vroman schreef meer gedichten waarin hij terugkijkt op bijzondere gebeurtenissen of waarin hij herinneringen aan een tijd ophaalt. Zo zijn er gedichten over de stad Utrecht en over de studentenvereniging Unitas. Hieronder het gedicht waarin hij Unitas bedankt.