Buitenlandbeurzen voor vijftien jonge onderzoekers, onder wie vier uit Utrecht

Vijftien veelbelovende wetenschappers, onder wie vier van Utrecht, kunnen dankzij een Rubiconbeurs van onderzoeksfinancier NWO ervaring opdoen in het buitenland. Veertien van hen gaan voor twee jaar de grens over.

De net in Utrecht gepromoveerde onderzoekers Linda Clijsters, Sabine Lengger, Ellen Wehrens en Xinglin Zhang hebben een Rubiconbeurs in de wacht gesleept. Zij doen respectievelijk onderzoek naar eiwitten, broeikasgas, infectieziekten en bacteriën en gaan of naar Amerika of naar Engeland.
Er kwamen deze ronde 113 aanvragen binnen bij NWO. De negen vrouwen en zes mannen die een beurs krijgen, vertrekken naar Groot-Brittannië (7), de Verenigde Staten (4), Canada (2), Finland (1) en Singapore (1).
De beurzen zijn bestemd voor net gepromoveerde onderzoekers en zijn vernoemd naar de rivier de Rubicon die Julius Caesar met zijn leger overstak om de macht in Rome over te nemen. De beurzen zijn een opmaat naar de Veni-, Vidi- en Vici-subsidies voor respectievelijk beginnende, ervaren en zeer ervaren wetenschappers. Die subsidies zijn vernoemd naar de beroemde boodschap die Caesar naar de senaat van Rome stuurde toen hij een veldslag had gewonnen: ik kwam, ik zag, ik overwon.

De gehonoreerde onderzoekers zijn:
 
-Afbraakroutes in kaart gebracht
Dr. L.M.M. (Linda) Clijsters (v), UU -> New York University School of Medicine, Department of Pathology/Perlmutter Cancer Center (US), 24 maanden
In de cel regelen vele afbraakcomplexen de vereiste degradatie van eiwitten. Met een nieuwe screen brengt de onderzoeker ongekende eiwitafbraakroutes in kaart. Deze kaart helpt de onderzoeker bij het ontdekken en karakteriseren van nieuwe afbraakpaden die tumorvorming tegenhouden.
Methaangas beïnvloedt klimaat en omgekeerd
Dr. S.K. (Sabine) Lengger (v), NIOZ / UU -> University of Bristol, Organic Geochemistry Unit (UK), 24 maanden
Methaan (aardgas), een krachtig broeikasgas, wordt voornamelijk door micro-organismen in moerassen geproduceerd. De chemische fossielen van deze organismen kunnen informatie geven over methaanproductie en daarmee kan de wisselwerking tussen methaan en klimaat in oude, huidige en toekomstige moerassen bestudeerd worden.
Dodelijke CD4 T-cellen
Dr. E.J.M. (Ellen) Wehrens (v), UU -> University of California, San Diego, Division of Biological Sciences (US), 24 maanden
Onlangs is er in het immuunsysteem een CD4 T-cel ontdekt met dodelijke functie. De onderzoekers gaan kijken of deze cellen virusgeïnfecteerde cellen kunnen doden en gebruikt kunnen worden in de behandeling van infectieziekten.
What makes a bacterium virulent?
Dr. X. (Xinglin) Zhang (m), UU -> University of Oxford, Sir William Dunn School of Pathology (UK), 24 maanden
De bacterie Yersinia enterocolitica veroorzaakt darmontstekingen en diarree. In dit onderzoek worden moderne genetische methoden gebruikt om te bepalen welke genen van deze bacterie bijdragen aan het vermogen om ziekte te veroorzaken.
Hersenmechanismes voor flexibel vs. dwangmatig gedrag
Drs. B. (Bernard) Bloem (m), VU ->Massachusetts Institute of Technology, McGovern Institute for Brain Research (US), 24 maanden
Het striatum is cruciaal voor het leren van gedrag en is betrokken bij onder meer dwangstoornissen, verslaving en tics. Wij denken dat striatale interneuronen de balans tussen flexibiliteit en compulsiviteit bepalen en willen deze hypothese testen en de onderliggende mechanismes bepalen.
De invloed van meerdere accenten op taalontwikkeling
H.M. (Helen) Buckler, MA (v), RU -> University of Toronto Mississauga, Human Communication Laboratory (CA), 24 maanden
Baby’s leren taal van volwassenen in hun omgeving. In de huidige in toenemende mate meertalige gemeenschap horen baby’s mensen met verschillende accenten, bijvoorbeeld Engels met een Mandarijn Chinees accent. Hoe dergelijke input de taalontwikkeling beïnvloedt wordt onderzocht in dit onderzoek.  
Rapid transport of magnetic information in carbon
Dr. S. (Saeedeh) Farokhipoor (v), RUG -> University of Cambridge, Department of Materials Science & Metallurgy, Device Materials group (UK), 24 maanden
Improvements to semiconductor electronics cannot continue indefinitely due to physical limitations. Scientists plan to investigate how well sheets of carbon atoms (graphene) can carry magnetic information in order to make faster, cheaper and denser electronic devices that consume less power.
Depressiegenen vinden met kunstmatige intelligentie
S. (Sanja) Franić, MSc (v), VU -> University of Oxford, Wellcome Trust Centre for Human Genetics (UK), 24 maanden
De onderzoekers gaan computeralgoritmen trainen om verschillen te detecteren tussen het dna van depressieve patiënten en dat van gezonde controles. Stukken dna op basis waarvan een algoritme een depressieve van een niet-depressieve persoon kan onderscheiden, staan waarschijnlijk in een causaal verband met depressie.
Bewijs op bewijs. Nieuwe methoden voor meta-analyse
Dr. S. (Suzanne) Jak (v), UvA -> National University of Singapore, Department of Psychology (SG), 12 maanden
Meta-analyse is een statistische techniek die gebruikt wordt om op basis van meerdere gepubliceerde artikelen algemene conclusies te trekken. Met bestaande methoden gaan conclusies meestal over de relatie tussen twee variabelen. In dit voorstel worden methoden uitgebreid die de meta-analyse van complete modellen mogelijk maakt.
Wat maakt dat mensen willen veranderen?
Dr. K.P. (Keegan) Knittle (m), UL -> University of Helsinki, Department of Social Research (FI), 24 maanden
Mensen motiveren voor gezonder gedrag is cruciaal in de preventie van cardiovasculaire, maar ook andere aandoeningen. Dit project zal identificeren welke factoren en technieken tot meer motivatie voor gedragsverandering leiden, en zal nagaan hoe deze binnen digitale interventies voor gedragsverandering kunnen worden toegepast.
Droogte en de mens
Dr. ir. A.F. (Anne) Van Loon (v), WUR -> McGill University, Civil Engineering Department (CA), 24 maanden
Tot nu toe zijn alleen natuurlijke oorzaken van droogte in grondwater onderzocht, terwijl grondwateronttrekking door de mens ook droogte veroorzaakt. Hoe deze processen samenhangen is onbekend. De onderzoeker zal de invloed van klimaat en mens op droogte wereldwijd in kaart brengen.
Lekkende zenuwcellen
J. (Jinghui) Luo, MSc. (m), UL -> Department of Chemistry, Oxford University, (UK), 24 maanden
In ziektes zoals Alzheimer en Parkinson ontstaan giftige eiwitklontjes die gaatjes in zenuwcellen kunnen maken. Ik wil ontdekken hoe die gaatjes ontstaan en hoe dat kan worden voorkomen.
Hoe mensen zich inleven in andermans emotie
Dr. S. (Sasha) Ondobaka (m), RU -> Institute of Neurology, University College London (GB), 24 maanden
Problemen met het inleven in andermans emotie leidt tot moeilijkheden in de sociale omgang (bijvoorbeeld bij autisme). Een nieuw model voor emotieverwerking wordt ontwikkeld en getoetst. Dit kan leiden tot succesvolle interventieprogramma’s gericht op verbetering van het sociaal functioneren.
Energietransport in revolutionaire, goedkope, efficiënte zonnecellen
MSc. S. (Stephan) van Reenen (m), TU/e -> University of Oxford, Department of Physics (UK), 24 maanden
Binnen korte tijd zijn zonnecellen van organisch-anorganisch hybride materialen,genaamd perovskieten, uitgegroeid tot een potentieel efficiënt (al 16 procent), goedkoop, en duurzaam alternatief voor energiewinning. De onderzoekers zullen energietransport in dit materiaal analyseren ter verklaring en verbetering van de hoge efficiëntie.
Old bones – old blood?
Drs. E.V. (Evgenia) Verovskaya (v), UMCG -> University of California San Francisco, Eli and Edythe Broad Center of Regeneration Medicine and Stem Cell Research (US), 24 maanden
Blood formation is initiated in the bone cavity. With age, more diseases of both blood and bones are observed. The researcher will investigate whether aging-related changes in the bone marrow can lead to development of blood diseases.