'Coronapas niet mogelijk in hoger onderwijs'

Maandag heeft het kabinet allerlei coronabesluiten en -wetsvoorstellen naar de Tweede Kamer gestuurd met het verzoek om ze pijlsnel te behandelen. Nu de besmettingen oplopen wil het kabinet stevig kunnen ingrijpen.

Eén van de plannen: een coronatoegangsbewijs in het hoger onderwijs. Dan mogen studenten alleen de campus betreden als ze gevaccineerd, genezen of getest zijn.

Geen festival
Maar de hogescholen en universiteiten hebben samen honderden locaties, waar duizenden colleges en werkgroepen per week plaatsvinden. De controle levert “grote uitvoeringsproblemen” op, stellen ze. Het onderwijs is geen festival met één duidelijke toegangspoort, zoals ze weleens eerder hebben uitgelegd.

Bovendien eist het kabinet dat de onderwijsinstellingen de toegankelijkheid van het onderwijs garanderen voor studenten zonder coronapas. Voor die groep studenten moeten de opleidingen dus allerlei alternatieven verzinnen. Dat gaat gewoon niet, schrijven de koepelorganisaties in een persbericht.

En waar is zo’n toegangsbewijs voor nodig? Veel studenten en medewerkers zijn gevaccineerd en er zijn, voor zover bekend, geen uitbraken in de sector. De instellingen vragen de Tweede Kamer “met klem” om de coronatoegangsbewijzen “niet op deze wijze toe te passen in het hoger onderwijs en de sector de ruimte te geven eerst te kijken naar alternatieven”.

Medezeggenschap
In het wetsvoorstel van het kabinet wordt ook de medezeggenschap omzeild. Op dit moment hebben studenten en medewerkers een veto bij de invoering van een coronapas aan hun instelling, maar daar wil het kabinet vanaf. In hun persbericht zeggen de twee koepelorganisaties daar niets over. Het lijkt niet hun grootste zorg.

Ze komen wel met alternatieven voor de kabinetsplannen, nu het kabinet de pas als uiterste maatregel in overweging neemt. Het hoger onderwijs kan misschien steekproefsgewijs controleren, of alleen als er meer dan 75 studenten in een ruimte bijeenkomen.

Alternatief onderwijs voor studenten zonder coronapas is ook maar beperkt mogelijk, verwachten de instellingen, en je kunt de lessen niet allemaal online én fysiek aanbieden. Voorzitter Pieter Duisenberg van universiteitenvereniging VSNU: “Hoorcolleges online lukt vaak wel, maar bijvoorbeeld kleine vakken, project- en praktijkvakken allemaal dubbel aanbieden, is niet te doen.”

Zo denkt ook zijn collega Maurice Limmen van de Vereniging Hogescholen erover. “Het invoeren van coronatoegangsbewijzen gaat ten koste van de toegang tot onderwijs, dat is klip en klaar. We kunnen niet hetzelfde onderwijs gelijktijdig zowel fysiek als digitaal aanbieden.”

Minder snel
De Tweede Kamer heeft nog niet over de coronapas gesproken. De fracties beraden zich nog op hun positie. Dit voorjaar hebben D66, CDA en GroenLinks de inspraak van studenten en medewerkers op de coronatoegangsbewijzen afgedwongen. Het is nog maar de vraag of een Kamermeerderheid daar nu weer vanaf wil.

Vermoedelijk gaat de Tweede Kamer minder snel dan het kabinet hoopte. Deze week zullen de wetsvoorstellen naar verwachting niet behandeld worden. Dan schuift alles sowieso een week op en misschien komen er ook weer strengere, lockdownachtige coronamaatregelen.