De UU stopt met VSBfonds-beurzen

De UU vindt dat de selectieprocedure voor de beurzen van het VSBfonds een te groot beslag legt op haar medewerkers. In totaal zouden docenten in de selectiecommissie en ondersteunende stafleden daar elk jaar zo’n 300 uur mee kwijt zijn. Om die reden stopt de universiteit met het verdelen van de beurzen voor studenten die na hun afstuderen aan de UU in het buitenland willen studeren.

Teamleider Student Life & Mobility Ramon Ellenbroek noemt de tijdsinvestering “buitenproportioneel”. “Alle UU-medewerkers gaan gebukt  een grote werkdruk. Daarom geven we de voorkeur aan zaken die direct te maken hebben met ons eigen onderwijs en onderzoek. Hoe belangrijk we onze alumni ook vinden en hoe jammer het ook is dat we hier niet mee kunnen doorgaan.”

Annemarijn Boelen, projectleider beurzen van het VSBfonds, zegt verrast en teleurgesteld te zijn door het besluit. “Dit kwam voor ons geheel onverwachts en op een laat moment. Maar het is vooral vervelend voor studenten die zich voor 1 maart wilden aanmelden voor volgend jaar. En voor volgende generaties alumni.”

Gemiddeld 8500 euro
Jaarlijks meldden zich zo’n 50 tot 60 (bijna) afgestudeerde UU-studenten voor een beurs van het VSBfonds waarmee ze een of twee jaar in het buitenland kunnen studeren. De UU kon zo’n 10 tot 12 beurzen per jaar verstrekken. Sinds 1991 hebben 392 UU-alumni een VSBfonds-beurs gekregen.

Behalve de Universiteit van Wageningen hebben alle Nederlandse universiteiten een samenwerkingsovereenkomst met het fonds. Vorig jaar werden landelijk 165 beurzen verstrekt aan Nederlandse hbo- en wo-studenten. Een gemiddeld beursbedrag is ongeveer 8500 euro. 

Gesprekken kosten veel tijd
Volgens teamleider Ellenbroek heeft de UU samen met de universiteiten van Leiden en Amsterdam twee jaar geleden al aangegeven de selectieprocedure te belastend te vinden. Zeker de selectiegesprekken van elk 20 minuten kosten veel tijd, vinden deze universiteiten. 

Een bijeenkomst van de drie universiteiten met het fonds leverde naar de mening van de UU te weinig op. Dit najaar is vervolgens besloten om te stoppen. Dat is niet gebeurd in overleg met andere universiteiten, al zegt Ellenbroek dat ook daar twijfels zijn over verdere samenwerking.

Een mooie brief
Projectleider Boelen stelt dat zij de drie universiteiten destijds op verschillende manieren tegemoet is gekomen. Zo werd de selectieperiode uitgespreid over een langere periode en werden online gesprekken toegestaan. Ook kwamen de beurzen voor onderzoeksstages te vervallen. 

“Het enige waar we niet aan wilden tornen is het selectiegesprek. Dat vinden we een belangrijk onderdeel van de procedure. Mensen kunnen nog zo’n mooie brief schrijven, je kunt hun motivatie pas echt beoordelen als je met ze praat.” 

Door de samenwerking met 48 onderwijsinstellingen kan volgens Boelen de werkdruk van jaarlijks zo’n 450 selectiegesprekken worden verspreid.

Onduidelijkheid
De projectleider van het VSBfonds noemt het vreemd dat de UU nu zonder verdere aankondiging besloten heeft te stoppen. “Je verwacht dan toch dat je eerst nog een keer een overleg hebt.” Boelen schreef om die reden ook een brief aan het Utrechtse College van Bestuur. Ze spreekt de hoop uit dat de beslissing niet definitief is. 

Uit de gesprekken van DUB met Ellenbroek en Boelen blijkt óók dat er behoorlijk wat onduidelijkheid is over de criteria die het VSBfonds hanteert voor de selectieprocedure. Zo zegt de UU dat het fonds niet toestaat dat emeritus-hoogleraren in de commissie plaatsnemen; alleen ‘actieve’ wetenschappers zouden zijn toegestaan. Annemarijn Boelen laat weten dat die eis twee jaar geleden al is losgelaten. 

Ook zou de universiteit in de veronderstelling verkeren dat er voor elke beurs minimaal drie selectiegesprekken moeten plaatsvinden, dus in totaal 30 gesprekken, terwijl volgens Boelen al lang geleden is afgesproken dat 25 gesprekken volstaan.

Ramon Ellenbroek kan de verschillende interpretaties niet verklaren, maar benadrukt dat die niets afdoen aan de belangrijkste overweging van de universiteit. “De kern is dat we geen prioriteit kunnen geven aan een selectieprocedure voor studenten die niet hier aan de UU komen studeren. Ook de optie om dan maar minder beurzen te gaan verdelen, is om die reden uiteindelijk verworpen.”

U-raad roept op banden te herstellen
Het VSBfonds heeft volgens Boelen geen signalen gekregen dat ook andere universiteiten overwegen om de samenwerking stop te zetten. “Wij hadden graag gezien dat de UU was doorgegaan. Wij willen graag een laagdrempelige beurs bieden voor alle Nederlandse studenten. Maar uiteindelijk is het natuurlijk aan de UU zelf om te bepalen of ze onze beurzen de moeite waard vinden.”

Volgens UU-teamleider Ellenbroek heeft rector Henk Kummeling in een reactie op de brief van het VSBfonds inmiddels laten weten dat de universiteit nog eens met de beurzenverstrekker in gesprek wil gaan over de situatie.

De studenten in de Universiteitsraad dringen er ondertussen op aan dat de UU en het VSBfonds “alles op alles” zetten om de banden te herstellen. “Als dat niet dit jaar lukt, dan moet dat in ieder geval volgend jaar zo zijn”, zo melden zij in een mail aan DUB.

De studentvertegenwoordigers vinden het belangrijk dat ook studenten die geen honoursprogramma’s volgen en niet cum laude afstuderen een beurs kunnen ontvangen voor een buitenlandse studie. Bovendien heeft de UU ook een verantwoordelijkheid voor haar alumni, menen de raadsleden.