Eenvoudigere taal in troonrede helpt koning én burger

Hoe goed begrijpen we eigenlijk wat koning Willem Alexander vanmiddag voorleest in de Ridderzaal? Veel wetenschappers denken dat de taal in de jaarlijkse troonrede wel wat toegankelijker kan.

Lentz en Pander Maat namen de proef op de som. Zij herschreven enkele passages van de troonrede van vorig jaar. Vervolgens kregen honderd proefpersonen de originele tekst te horen en honderd andere proefpersonen de nieuwe tekst. Uit enkele begripsvragen bleek dat de laatste groep een stuk beter doorhad wat er gezegd werd.

De herschreven tekst werd bovendien als minder afstandelijk en minder vaag beoordeeld. Daarbij was het niet zo dat luisteraars de toon van de tekst te luchtig vonden.

Volgens Henk Pander Maat zou een begrijpelijkere tekst de politiek dichter bij de burger kunnen brengen. “Deze kans ligt voor het oprapen”, zegt hij op de UU-site. “Op Prinsjesdag 2022 keken meer dan een miljoen mensen naar de politieke toespraak, mensen die je op andere momenten nauwelijks bereikt.”

Lentz en Pander Maat stellen aan het einde van het korte verslag van hun onderzoek (ook op de UU-site te vinden red.) dat een begrijpelijkere troonrede waarschijnlijk ook gemakkelijker is voor te lezen. Dat zou de luisterervaring  ten goede kunnen komen.

“De koning had in 2022, net als in 2021, duidelijk moeite met een goede presentatie van de tekst ( ...). Soms was de koning verrast dat een zin al tot een eind gekomen was, soms bleek er juist onverwacht nog een vervolg te komen, terwijl de intonatie al een zinseinde markeerde. En er waren meer verhaspelingen van woorden dan je bij zo’n plechtige bijeenkomst zou verwachten.”