Flexstuderen volgend jaar ook mogelijk bij twee bacheloropleidingen

Studenten van studievereniging Alias van Taal- en Cultuurstudies in hun kamer vol roze elementen. Foto: DUB

Flexstuderen is een mogelijkheid om je niet direct voor een voltijdse studie in te schrijven, maar per studiepunt te betalen. Je bent dan per studiepunt wel iets meer geld kwijt: onderwijsinstellingen mogen het tarief met 15 procent verhogen om de administratieve lasten te dekken.

In 2017 is hiervoor een landelijke pilot gestart. Bij de UU konden studenten in het huidige collegejaar voor het eerst betalen per studiepunt. Dat kon bij enkele masteropleidingen, zoals de universitaire lerarenopleidingen en de master Geographical Information Management van de faculteit Geowetenschappen. In totaal deden dit collegejaar zeven masteropleidingen mee aan de pilot.

Komend collegejaar komen daar nog vijf masteropleidingen en de twee bachelors bij. De master Sportbeleid & Sportmanagement van de faculteit Recht, Economie, Bestuur & Organisatie doet komend jaar mee, plus vier masters van de faculteit Geesteswetenschappen: Neerlandistiek, Religie en samenleving, Contemporary Theatre, Dance a& Dramaturgy, en de researchmaster Musicology.

Community
Vooral bij bacheloropleidingen bestaat het gevaar dat flexstudenten zich minder verbonden voelen met hun medestudenten en met de universiteit als geheel, als ze hun studie volledig op eigen tempo doen en zo bijvoorbeeld niet als één cohort een specialisatie of studie doorlopen. Nu de eerste bacheloropleidingen aansluiten bij de pilot, wordt dat gevaar besproken.

De bachelors LAS en TCS hadden zich aangemeld voor de pilot; andere opleidingen waren er minder enthousiast over. Juist deze twee opleidingen hebben al een flexibel curriculum waarbinnen het niet vanzelfsprekend is om één cohort te vormen. Bij de faculteitsvergadering van Geesteswetenschappen half april zei vicedecaan Peter Schrijver: “Juist omdat LAS en TCS al een flexibel curriculum hebben, zie je dat ze studieverenigingen hebben die expliciet veel moeite doen voor de communityvorming. Daar kunnen we van leren. Er komt ook een volgsysteem om bij de houden wat flexstuderen doet met studenten en community.”

Naast werk of mantelzorg
Iedereen mag flexstuderen. Maar het is in principe alleen bedoeld voor studenten die naast hun studie werken, mantelzorgen, een bestuursjaar doen, topsporter zijn of een chronische ziekte of handicap hebben. 

Je hoeft er als student niet voor te kiezen om je hele bachelor of master mee te doen met de pilot flexstuderen; dat kun je per collegejaar aangeven. De pilot duurt vier jaar en loopt eind collegejaar 2022-2023 af. Voor de bachelors kan je in deze pilot alleen meedoen in september 2020, volgend jaar is die mogelijkheid er niet. Na de landelijke evaluatie moet de Minister van OCW dan beslissen of de mogelijkheid om per studiepunt te betalen in de wet wordt opgenomen. Dan kan betalen per cursus voor de hele UU mogelijk worden. 

Het is wel onduidelijk wat er gebeurt met studenten die na het flexstuderen weer willen instromen in een ‘normaal’ studieritme en dan misschien bepaalde vakken achterlopen. Dat moet deze pilot uit gaan wijzen. Schrijver denkt dat de bacheloropleidingen TCS en LAS vanwege het flexibele curriculum ook wat dat betreft bij uitstek geschikt zijn om het experiment mee aan te gaan.

In totaal mogen op de hele UU vierhonderd studenten meedoen met de pilot. Of er ook een maximum aantal flexstudenten is per opleiding, is nog niet duidelijk. Die verhouding kwam tijdens een eerdere faculteitraadsvergadering wel ter sprake: kan het straks zo zijn dat je in een klas van twintig man, vijftien flexstudenten hebt?

Student als consument
In de Tweede Kamer is veel steun voor flexibel onderwijs, al waarschuwde GroenLinks voor verkapte bezuinigingen en een ieder-voor-zich-samenleving. Die zorg kwam terug bij het DUB-panel vorig jaar. Zo zei Gwenny Jongebloed, masterstudent Youth Studies en voormalig lid van de U-raad: “Flexstuderen kan funest zijn voor de waardevolle universitaire gemeenschap en de kwaliteit van het onderwijs en de studentbegeleiding.”

Ook Bouke van Gorp, docent-onderzoeker Sociale Geografie & Planologie, maakte zich zorgen: “[Flexstuderen kan] de houding van student als consument nog verder in de hand werken. [..] Wat voor claims kunnen consumenten daarmee maken op de tijd en begeleiding van de docent? Kan je nog wel zakken voor een cursus?”

Advertentie