Geen eisen aan besteding basisbeursmiljoenen in 2021

Dat heeft het ministerie gisteren bekendgemaakt. Het moet de onzekerheid over de financiering voor 2021 wegnemen. De universiteiten en hogescholen hoeven niet bang te zijn dat ze achter het net vissen.

Om extra geld voor het hoger onderwijs vrij te maken, hebben VVD, PvdA, D66 en GroenLinks samen de basisbeurs afgeschaft. Sinds 2015 is een studie in het hoger onderwijs duizenden euro’s duurder, maar daar staat iets tegenover: beter onderwijs.

Afspraken
Althans, dat is de bedoeling. Om aanspraak te maken op het geld, moeten hogescholen en universiteiten allemaal ‘kwaliteitsafspraken’ maken. Het moet dus duidelijk zijn waar ze het geld aan willen besteden en hun plannen moeten de steun krijgen van de medezeggenschap.

Kwaliteitsbewaker NVAO houdt toezicht op de afspraken. De keurmeesters moeten hun oordeel geven over de zogenoemde kwaliteitsplannen, waarna de minister de knoop doorhakt.

Die goedkeuring is geen formaliteit. Aanvankelijk werd bijna de helft van de plannen afgekeurd. Het is zelfs voorgekomen dat de minister plannen goedkeurde die de NVAO te zwak vond. Dat gebeurde bij de TU Delft. Die van Utrecht werden goedgekeurd.

Onzekerheid
Vandaag verscheen een reeks van goedkeuringen op de website van het ministerie, maar nog niet alle plannen voor de kwaliteitsafspraken zijn beoordeeld. “Dit geeft financiële onzekerheid bij instellingen voor het jaar 2021”, denkt de minister.

Deze onzekerheid wil het ministerie wegnemen “door de bedragen in 2021 toe te kennen, ook als de instelling nog geen goedgekeurd kwaliteitsplan heeft”. Voor het jaar erna moeten de instellingen wel zorgen dat de plannen aan alle eisen voldoen.

Het is overigens de vraag wat zulke plannen (betere faciliteiten, meer contacturen enzovoorts) nog betekenen in de nieuwe situatie. Door de coronacrisis ligt het onderwijs toch al overhoop en niemand weet wanneer het voorbij is. Grote hoorcolleges zullen nog wel even taboe zijn, ook in het komende studiejaar, en misschien duurt het ook nog even voordat studenten weer onbezorgd bijeen kunnen komen in werkgroepen.

Doorslag
Het jaar 2021 zou het eerste zijn waarin de plannen de doorslag gaven bij de verdeling van het geld. Het gaat om zo’n 240 miljoen euro voor universiteiten en hogescholen samen. Eerder kregen ze het extra geld gewoon toegekend, ook als hun plannen nog niet helder genoeg waren.

GroenLinks en PvdA hebben inmiddels hun handen van het nieuwe leenstelsel afgetrokken en willen de basisbeurs in een nieuwe vorm terug laten keren. Alleen VVD en D66 zijn nog steeds voorstanders.