Hoe bloot mag je naar werk of college komen?

“Ik zit niet te wachten op collega’s die vanwege het warme weer kledingstukken uit gaan trekken. Ik kom dan ongewild in het privédomein van mijn collega”, zei de Utrechtse publicist Japke Bouma dinsdagochtend op het Radio 1 Journaal. Zij deed een paar jaar geleden veel stof opwaaien met een column in het NRC waarin ze haar ergernis laat blijken over mensen die op hun slippers of in korte broek naar het werk gaan.

Slippers, korte broeken, niets verhullende jurkjes of topjes zijn deze dagen weer onderwerp van discussie. Veel kantoren en collegezalen van de Universiteit Utrecht hebben geen airco en dan is het al snel zweten. Toch voelen de meeste mensen wel aan dat je niet naar je werk komt in een té zomers outfit. Al zijn er voor de universitaire medewerkers, die deze dinsdag op een verfrissend ijsje werden getrakteerd, geen algemene kledingregels, laat algemeen directeur Leon van der Zande weten. Het is aan mensen zelf om de grens te bepalen.

Wat is te bloot?
Dat ligt anders voor sommige werknemers van het Facilitair Service Centrum. Zij hebben kleding van de zaak vanwege herkenbaarheid en veiligheid. Of werknemers met een echte publieksfunctie zoals bepaalde medewerkers van bijvoorbeeld Security en Sodexo die bedrijfskleding dragen. In de collectie zitten winterse en zomerse outfits. Wie werkt aan een studentenbalie of informatiebalie bij de Universiteitsbibliotheek (UB) heeft ook een publieksfunctie. Met name bij die laatste club is er de afgelopen tijd wel discussie over dit onderwerp ontstaan.

“Toen het vorig jaar zo heet was, ontstond er een discussie wat nou wel en niet kan”, vertelt Inge Werner afdelingshoofd Collectiediensten van de UB. Eerdere communicatie over kleding op intranet werkte volgens haar niet goed. Daarin werden korte broeken en shirtjes met spaghettibandjes als ongewenst betiteld. “Nu praten we binnen de UB met elkaar over wat we als organisatie willen uitstralen. We hebben een werkgroep ingesteld die representativiteit in bredere context gaat bekijken. Daarbij willen we ook rekening houden met diversiteit binnen de organisatie. Wat vinden mensen nog oké en hoe houden we elkaar scherp.”

In 2016 is een folder gemaakt over de kwaliteit van dienstverlening. Die was bedoeld voor alle front offices voor studenten, zoals de Studentenservice en de Studiepunten van faculteiten. Daar stond ook een hoofdstuk in waarin stond dat medewerkers representatief gekleed moesten zijn met een paar voorbeelden van kledingstukken die niet door de beugel konden. “Je ziet dat zo’n richtlijn in de loop der tijd minder bekend wordt, mede door wisseling van personeel”, zegt Marieke de Bakker van Studentenzaken. “Misschien wordt het tijd om dat weer eens opnieuw te bekijken.”

Wat is representatief?
De Studiepunten bij de faculteiten kennen de richtlijnen niet. De norm is daar dat je netjes en representatief op je werk komt, maar wat dat precies inhoudt, staat niet zwart of wit. Dat geldt bij de meeste faculteiten zo. Olga Hengeveld werkt als afdelingshoofd van de bestuurlijke ondersteuning bij Geesteswetenschappen. “Wij krijgen de vraag weleens bij sollicitatiegesprekken. Ook wij hebben geen regels op papier, maar als iemand op slippers of in korte broek op het werk komt, zal ik die daar wel op aanspreken.” Punt is daarbij wel dat de beoordeling subjectief is. Kan een korte broek of rok bij vrouwen eerder dan bij mannen? En wie bepaalt dat?

Ook voor docenten zijn geen regels vastgelegd. Een docent wordt geacht zelf aan te voelen wat wel en niet kan. “Docenten gaan helaas nog te vaak bijzonder matig gekleed voor een werkgroep of collegezaal staan. Vaak erg grappig, maar vooral pijnlijk gênant”, constateerde student Wouter Lammers een paar jaar geleden al in een DUB panel over dresscode op de UU. In dat artikel was de teneur dat we niet betuttelend moeten zijn. Alleen research analist Mies van Steenbergen drong in dat artikel aan op een dresscode aan de UU.“ We zijn hier om te werken niet om een modeshow te lopen”, schrijft hij. "Op het gevaar af seksistisch genoemd te worden: een schaars geklede dame is afleidend voor hen die daarop vallen.”

Overigens zijn de normen voor studenten minder streng dan voor medewerkers. Studenten voelen zich vrijer in hun kledingkeuze. Dat geldt ook voor de bibliotheek, weet Inge Werner. “Hier lopen aardig wat schaars geklede studenten rond in de zomer. Maar daar zeggen we niets van.”