Kaag heeft 'voorlopig' slechts een miljard euro voor pechstudenten

Woensdag 23 februari sprak de Tweede Kamer met de minister van Financiën over het nieuwe regeerakkoord. Daarbij vroeg SP-Kamerlid Mahir Alkaya naar de tegemoetkoming aan studenten die de basisbeurs misliepen.

In 2015 is de basisbeurs afgeschaft en in september 2023 komt hij weer terug. In de tussenliggende jaren was studeren dus vele duizenden euro’s duurder. De coalitiepartijen hebben een miljard euro uitgetrokken om de zogenoemde ‘pechstudenten’ tegemoet te komen.

Dat vinden studentenorganisaties en oppositiepartijen een schijntje. Het zou neerkomen op zo’n duizend of 1.500 euro per student, terwijl uitwonende studenten al snel 14 duizend euro zijn misgelopen.

Alle begrip
“Het is een lastige”, erkende Kaag. Ze wees op andere keuzes van het kabinet, zoals het herinvoeren van de basisbeurs en het bijna gratis maken van de kinderopvang. Ze onderstreepte ook dat hoogopgeleiden “in principe zijn voorgesorteerd voor een betere baan”, zeker op een krappe arbeidsmarkt. “We moeten naar het hele plaatje kijken.”

Ze snapt “als geen ander” het ongenoegen van studenten en oppositiepartijen, zei ze. “Daar heb ik alle begrip voor, maar ik weet ook dat minister Dijkgraaf nu in gesprek is met studentenorganisaties om te kijken wat er op een andere manier gedaan kan worden als tegemoetkoming richting de studenten.”

“Op dit moment is het kabinet niet van plan om de compensatie op te hogen”, voegde ze eraan toe. “Dat is voorlopig niet voorzien.”

SP-Kamerlid Mahir Alkaya wilde er meer van weten. “Ik kan natuurlijk hoop putten uit dat woordje ‘voorlopig’”, zei hij. Hij wilde weten of dat bedrag echt in marmer gebeiteld staat. Zo ja, dan hebben de gesprekken van onderwijsminister Dijkgraaf met de studenten volgens hem weinig zin.

“Ik begrijp natuurlijk de wens van de studenten”, herhaalde Kaag. “Het voelt altijd oneerlijk als je net bij de generatie hoort die iets misloopt. Dat is zeker zo, omdat voor veel studenten schulden heel zwaar wegen. Ze hebben vaak het idee dat de schulden hen hinderen of dat ze een mindere kans krijgen op een hypotheek die ze nodig hebben, juist op een verhitte huizenmarkt.”

​​​​​Geen fijn verhaal
Zo gaf de minister zelf argumenten tegen haar eigen beleid. Toch bleef ze erbij: “De keuze is gemaakt om een miljard te compenseren. Dat is niet zo'n fijn verhaal, maar dat is wel de keuze die we hebben gemaakt, omdat er ook elders geld geïnvesteerd moet worden.”

Samen met GroenLinks, PvdA, Partij voor de Dieren en het geschorste Volt-Kamerlid Gündoğan diende de SP uiteindelijk een motie in die het kabinet oproept studenten te compenseren met het bedrag dat zij aan basisbeurs zijn misgelopen.

Vanzelfsprekend ontraadde Kaag de motie. “Ik wil hier wel graag bij aantekenen dat, zoals ik al zei, minister Dijkgraaf aan de slag is met de uitwerking en met studenten spreekt. Dus geef hem ook enige tijd om eventueel met een voorstel te komen.”