Kabinet: DUO mag reisgegevens studenten opvragen

Ook staatssecretaris Sharon Dijksma (Infrastructuur en Milieu) moest hierover schriftelijke vragen beantwoorden. Net als Bussemaker steunt ze de tactiek van de Dienst Uitvoering Onderwijs om kwaadwillende studenten te betrappen dankzij het gebruik van hun ov-chipkaart.

Uitwonende beurs, maar stiekem thuiswonen
Sommige studenten frauderen met de basisbeurs: ze wonen nog thuis, maar geven aan DUO het adres van een kennis of familielid op. Ze ontvangen dan een basisbeurs voor uitwonenden en dat scheelt zo’n tweeduizend euro per jaar.

Sinds augustus 2015 heeft DUO 377 keer reisinformatie over studenten opgevraagd bij ov-chipkaartbedrijf Translink, schrijft Dijksma. In 307 gevallen bleek er sprake van misbruik van de basisbeurs voor uitwonenden. Het idee: als studenten dagelijks naar het adres van hun ouders reizen, kun je op je vingers natellen dat ze er nog wonen.

GroenLinks en D66 stelden schriftelijke vragen toen de Volkskrant over de opsporingsmethode schreef. De aanleiding was een verloren rechtszaak van DUO tegen een student: die vond dat DUO geen recht had om reisgegevens op te vragen. Sinds die uitspraak geeft Translink geen inzage meer.

Rechter oordeelde eerder dat opvragen wel mag
DUO heeft hoger beroep ingesteld, zeggen de bewindslieden, en ze wachten de uitspraak af. In een andere zaak oordeelde een rechter overigens dat DUO zulke reisgegevens wel degelijk mag opvragen. Toen werd een student gevorderd om ruim drieduizend euro aan studiefinanciering terug te betalen, omdat onder andere uit reisgegevens bleek dat hij nog bij zijn ouders woonde. "Uit die gegevens blijkt dat eiser vooral gebruik maakt van een bushalte in de buurt van zijn ouderlijk huis en hij vanaf daar van en naar het station reist. Dit terwijl zijn BRP-adres (basisregistratie personen, red.) ten opzichte van zijn ouderlijk huis aan de andere kant van het station ligt." Ook in die zaak loopt een hoger beroep.

Fraude met de basisbeurs zal overigens steeds minder voorkomen, aangezien de basisbeurs voor nieuwe studenten in september 2015 is afgeschaft. Daardoor kunnen studenten alleen nog lenen en is het bedrag voor uitwonende en thuiswonende studenten gelijk.