Koningin Máxima bij oratie Turkse taalwetenschapper op Claus leerstoel

De Turkse taalonderzoeker Aylin Küntay hield gisteren haar oratie voor de Prins Claus leerstoel. Haar onderzoek naar meertaligheid en de invloed daarvan op de schoolcarrière sprak koningin Máxima aan. De prinsesjes worden drietalig opgevoed.

Als je kinderen meertalig opvoedt, heeft dat zowel positieve als negatieve kanten. Kinderen kunnen makkelijker denken in twee systemen, maar kunnen ook moeite hebben om uit te blinken in één taal. De Turkse taalonderzoeker Aylin Küntay bekijkt vooral de risico’s van de meertalige opvoeding. Hoe kan het bijvoorbeeld de schoolcarrière beïnvloeden, wanneer hun woordenschat beperkter is.
Küntay doet haar onderzoek in het kader van de Prins Claus Leerstoel die sinds 2002 bestaat. Deze leerstoel is een samenwerkingsverband tussen het International Institute of Social Studies (ISS) uit Den Haag en de Universiteit Utrecht. Het doel van de leerstoel is om jonge wetenschappers uit andere continenten naar Nederland te halen. Zij doen in de geest van Prins Claus onderzoek op het gebied van ontwikkeling en rechtvaardigheid. Koningin Máxima is voorzitter van het curatorium dat de voordracht voor de leerstoel maakt. Zij is dan ook een vaste bezoeker bij de oratie van de nieuwe hoogleraar. Gisteren was zij voor het eerst als koningin aanwezig.
Dit jaar is dus gekozen voor een taalonderzoeker. Aylin Küntay is aangesteld bij de faculteit Sociale Wetenschappen waar hoogleraar pedagogiek Paul Leseman veel onderzoek doet naar taalontwikkeling. Ze zal ook veel samenwerken met het Utrecht Institute for Linguistics waar hoogleraar Henriëtte de Swart directeur is.
“Het is bijzonder dat voor deze leerstoel een taalwetenschapper is gekozen”, zegt De Swart. “Het is ook heel zinvol omdat het in een multiculturele samenleving heel belangrijk is om te kijken naar de relatie tussen taal en schoolcarrière. Veel mensen weten wel dat de sociaal economische achtergrond een rol speelt bij de taalopvoeding en dat het voor Turkse kinderen die thuis minder Nederlands horen lastig is om op school mee te komen. Het goede van Küntay is dat ze meetinstrumenten ontwikkelt zodat je het effect ook echt kunt meten.”
In de oratie vertelde Küntay over het onderzoek dat ze tot nog toe heeft gedaan. Zij onderzocht bijvoorbeeld de manier waarop ouders met hun kinderen praten en welk invloed dat heeft op de taalontwikkeling. In de gesprekken bij de receptie en het diner naar afloop ging het over de plannen die de Turkse heeft voor het komende jaar. Ze zal in die periode regelmatig enkele maanden in Utrecht neerstrijken om onderzoek te doen. Ook krijgt ze de beschikking over een postdoc. Meertaligheid is daarbij het belangrijkste thema.
“In dit thema bleek ook koningin Maxima heel geïnteresseerd”, vertelt De Swart. “Zij spreekt zelf Spaans met haar kinderen, zodat zij een tweetalige opvoeding krijgen. Daarnaast leren ze ook al Engels. Maar de prinsesjes uiten zich het best in het Nederlands en zelfs het Engels is al bijna even goed als het Spaans, vertelde de koningin.”
Tijdens de receptie had de koningin op haar verzoek ontmoetingen met enkele jonge onderzoekers van de UU. Van beide kanten werd dat als heel positief ervaren, zo hoorde De Swart vanochtend. Daarna volgde een diner in zaal 1636 waar ook koning Willem-Alexander aanschoof.