Kritisch op Europese integratie en vaag over bezuinigingen

Dankzij een motie van regeringspartij VVD moest de nieuwe minister van Onderwijs Eppo Bruins woensdagavond gelijk kleur bekennen. Steunt hij de plannen voor een nieuw Europees diploma?

Niet als zo’n graad “een deel van het Nederlandse systeem zou vervangen”, zei Bruins. Met een plan dat vergaande consequenties heeft voor Nederlandse hogescholen en universiteiten “ga ik niet mee”. Al ziet hij ook mogelijke voordelen: als een Europese graad het voor Nederlandse studenten makkelijker maakt om in het buitenland te werken of studeren, heeft hij er wel oren naar.

Voorzichtig
In maart publiceerde de Europese Commissie het voorstel voor een nieuwe Europese graad. De plannen zijn nog vaag, maar het lijkt erop dat de commissie mikt op een nieuw soort diploma naast de bestaande bachelor- en masterdiploma’s. Dat zou vooral de samenwerking tussen Europese universiteiten moeten vergemakkelijken.

De vorige onderwijsminister Robbert Dijkgraaf liet zich positief uit over het EU-voorstel. Dat kwam hem op kritiek te staan van NSC, de partij van de nieuwe minister Eppo Bruins. Die is nu dan ook voorzichtiger.

De VVD is bang dat dit ‘makkelijker maken’ vooral voor nog meer buitenlandse studenten in Nederland zorgt, terwijl het nieuwe kabinet de internationale instroom juist wil indammen. De partij vraagt Bruins om zich tijdens een Europees overleg tegen de plannen voor een Europese graad uit te spreken, maar zover wil de minister nog niet gaan.

Investeringen
Het eerste debat van minister Bruins in de Tweede Kamer, ter voorbereiding op een aankomend Europees overleg, duurde ongeveer tien minuten. GroenLinks-PvdA vroeg de minister hoe Nederland de internationale norm gaat halen voor investeringen in onderzoek en ontwikkeling (R&D), nu het kabinet hierop bezuinigt.

In de EU geldt dat drie procent van het bruto binnenlands product naar R&D moet, maar Nederland haalt die norm bij lange na niet, rapporteerde het Rathenau Instituut vlak voor de zomer. Bruins erkende dat er wordt bezuinigd, maar hij wilde niet concluderen dat we de norm zeker niet halen. “Ook bij tegenwind moet je blijven roeien en misschien wel een stukje harder.”

Vrijdag na de ministerraad komt het zogeheten regeerprogramma naar buiten en volgende week dinsdag, op Prinsjesdag, presenteert het kabinet de begroting voor 2025. Naar verwachting biedt dit meer inzicht in de geplande bezuinigingen van bijna een miljard euro.