Kunsthogescholen werken aan hun sociale veiligheid

Van seksueel overschrijdend gedrag door docenten tot klachten over een ‘giftig’ leer- en werkklimaat: er is de laatste jaren veel te doen geweest over sociale onveiligheid bij kunstopleidingen.

Code
Het hbo kunstonderwijs presenteerde gisteren een nieuwe agenda voor de komende vier jaar. De kunsthogescholen maakten van die gelegenheid gebruik om een gezamenlijke verklaring te delen: ze gaan een eigen code voor sociale veiligheid opstellen.

De eerste ‘contouren’ daarvan staan al op papier. De opleidingen willen onder meer zorgen voor een goede basis: onafhankelijke vertrouwenspersonen en een duidelijke klachtenprocedure. Verder is het de bedoeling dat de sociale veiligheid op de scholen regelmatig wordt gemonitord, met enquêtes bijvoorbeeld, of via studentevaluaties. Ook komt er misschien een landelijke ombudsfunctie in het kunstonderwijs.

Helder signaal
De kunstopleidingen gaan hoe dan ook een samenwerkingsverband aan om kennis en ervaringen met elkaar te delen. Ze willen een helder signaal afgeven, valt te lezen in hun verklaring. “Een signaal dat laat zien dat de sector ervan doordrongen is dat sociale veiligheid niet incidenteel, maar structureel aandacht heeft en behoeft.”

Want het kunstonderwijs kent een intensieve samenwerking tussen student en docent en tussen studenten onderling, schrijven de opleidingen. Dat “fysieke en mentale nabijheid” een grote rol speelt, is een kracht en een kwetsbaarheid.

Bij de presentatie van de nieuwe agenda zei ook demissionair minister Van Engelshoven dat ze schrikt van de verhalen over de kunstopleidingen. “Heel goed dus dat het onderwijs nu intern die handschoen oppakt. Dit is echt iets wat van binnenuit moet verbeteren.”

De nieuwe code moet voor de zomer klaar zijn. Uiterlijk 1 september moeten de kunstopleidingen op hun eigen website laten weten hoe ze er invulling aan geven. 

Brood verdienen
In de sectoragenda zelf is er aandacht voor onder meer de onderzoekscultuur, ‘leven lang leren’ en de aansluiting op de arbeidsmarkt.

Bij de presentatie zei voorzitter Maurice Limmen van de Vereniging Hogescholen dat het kunstonderwijs heeft afgesproken de instroom te beperken. “De kunstsector disciplineert zichzelf.” Dat vindt ook minister Van Engelshoven belangrijk. “Hier zie je echt dat de arbeidsmarkt vraagt om die selectie. We willen studenten opleidingen naar een kansrijke beroepspraktijk.”

Limmen stond ook stil bij de coronacrisis. Want studenten van kunstopleidingen moeten wel een beeld hebben van hoe ze straks hun brood kunnen verdienen, zei hij. “En dat is in deze tijd natuurlijk een grotere uitdaging.”