Lockdown voorbij in hoger onderwijs

Er mogen maximaal 75 studenten in een collegezaal samenkomen en ze moeten “altijd en overal” een mondkapje dragen, heeft het kabinet vandaag besloten. Maar ze kunnen dus wel weer naar de campus komen.

Voor tentamens en examens geldt nog steeds een uitzondering: daar mogen meer dan 75 studenten tegelijk naartoe komen.

Onduidelijk is nog in hoeverre UU-studenten volgende week gaan profiteren van de openstelling. Het tweede blok loopt ten einde en het UU-bestuur meldde eerder al dat opleidingen niet verplicht worden om de resterende colleges fysiek aan te bieden. Op korte termijn moet duidelijk worden wat het kabinetsbesluit betekent voor het UU-onderwijs in blok 3 dat op 7 februari begint.

Veerkracht
De versoepelingen waren al uitgelekt. Minister Robbert Dijkgraaf van OCW had bovendien hardop gezegd dat het heropenen van het mbo en hoger onderwijs hoog op zijn lijst met prioriteiten stond.

“We hebben veel veerkracht van jongeren gezien”, zegt Dijkgraaf in een persbericht, “maar er tekent zich nu ook een grens af. Ondanks het hoge aantal besmettingen nemen we een aantal maatregelen om fysiek onderwijs verantwoord te kunnen geven.”

Het advies is om twee keer per week een zelftest te doen (gratis te bestellen via www.zelftestonderwijs.nl of bij de eigen onderwijsinstelling). Ook kunnen studenten en medewerkers beter wegwerpmondkapjes gebruiken dan stoffen mondkapjes.

Gesnakt
Studentenorganisaties zijn blij met de heropening. Voorzitter Lisanne de Roos van het Interstedelijk Studenten Overleg noemt het “eigenlijk het enige juiste besluit” dat het onderwijs weer open gaat. “Fysiek onderwijs geeft studenten weer de ademruimte waar ze zo gesnakt wordt; zelfs met mondkapje op.”

Dat vindt ook voorzitter Ama Bahene van de Landelijke Studentenvakbond. “Het vele thuiszitten zorgt voor concentratieproblemen, eenzaamheid en psychische klachten bij studenten”, zegt ze. “Het is ontzettend goed nieuws dat daar nu een einde aan komt. Nu is het zaak om dit vast te houden en het onderwijs niet opnieuw te sluiten.”

Hogescholen en universiteiten reageren eveneens verheugd. “We zijn opgelucht dat onze studenten weer de ruimte krijgen ‘live’ onderwijs te volgen”, zegt voorzitter Maurice Limmen van de Vereniging Hogescholen. “Fysiek onderwijs is heel belangrijk voor het welzijn en de persoonlijke ontwikkeling van onze studenten.”

Zo denkt voorzitter Pieter Duisenberg van de Universiteiten van Nederland er ook over. Maar hij weet dat sommige studenten en docenten minder blij zullen zijn. Duisenberg: “Gezien de stijgende besmettingscijfers gaan we hier zo veilig mogelijk mee om en hebben we alle aandacht voor zorgen die leven onder medewerkers en studenten.”

Horeca
Alleen de horeca en de cultuur blijven nog gesloten, dus ook de sociëteiten van studentenverenigingen. Veel mensen uit de horeca en cultuur ergeren zich aan het beleid. Waarom zou een kledingwinkel of kapper veiliger zijn dan een restaurant of museum, vragen ze zich af.

“Ik snap heel goed dat het compleet oneerlijk voelt”, zei Rutte, “maar de optelsom van alle contactmomenten in de samenleving bepaalt het risico en daarom kan niet alles tegelijk open.” Voor musea gaan mensen bovendien reizen en dat zou ook extra risico’s geven.

De omikronvariant van het coronavirus maakt minder ziek, maar is wel veel besmettelijker, legde Ernst Kuipers uit. Als te veel mensen tegelijk besmet worden, kan het toch voor problemen zorgen. Maar het kabinet wil toch een risico nemen met deze versoepelingen.

Bewegen
We moeten bewegen om gezond te blijven, en twee op de drie jongeren voelt zich momenteel eenzaam, zei Kuipers. “Alles nog langer dichthouden beschadigt onze gezondheid ook. Tegelijkertijd weten we dat we door deze versoepelingen meer besmettingen krijgen.”

Intussen dreigde zo ongeveer een opstand uit te breken als de lockdown nog langer zou duren. In verschillende gemeenten hadden winkeliers aangekondigd hun deuren te openen, lockdown of niet. Sommige burgemeesters waren niet van plan om boetes uit te delen.

“Ik voel geen tegenstanders”, zei Rutte. Iedereen heeft volgens hem genoeg van de coronamaatregelen. “Ik ben er klaar mee, Ernst Kuipers is er klaar mee, we zijn er allemaal klaar mee.” Maar hij wil voorkomen dat mensen worden weggestuurd bij het ziekenhuis omdat er door alle coronapatiënten geen ruimte meer is, zei hij.

Coronapas
Het kabinet werkt nog steeds aan een uitbreiding van de coronapas, misschien ook in het hoger onderwijs. Maar het zal nog even duren. Minister Kuipers wil eerst weten wat het effect van zo’n coronapas is bij de hoogst besmettelijke omikronvariant.