Maagdenhuisvirus slaat toe in Rotterdam en Utrecht op landelijke actiedag

Studenten en docenten van universiteiten en een klein aantal hogescholen probeerden de hervormingsideeën van De Nieuwe Universiteit woensdag uit te venten. Het ging er soms fel aan toe.

Bij de aankondiging van de landelijke actiedag in het Amsterdamse Maagdenhuis was duidelijk dat er vooral gepraat zou worden over het rendementsdenken in het hoger onderwijs en het gebrek aan zeggenschap. De vertegenwoordigers van negen universiteiten en vijf hogescholen die zich zondag in het Maagdenhuis meldden, wilden proberen ‘awareness’ te kweken bij hun medestudenten en collega’s. Verdergaande acties en een eventuele docentenstaking tegen de vele tijdelijke contracten staan pas later op de agenda.

Docent Remco Raben van de Universiteit Utrecht wilde niet wachten tot woensdagavond. De historicus had zich zondag laten inspireren in het Maagdenhuis en besloot zijn eerstejaarscollege migratiegeschiedenis van dinsdagochtend te schrappen. In plaats daarvan liet hij zijn studenten discussiëren over de doelstellingen van de Maagdenhuisbezetters. De studenten luisterden volgens Raben goed naar elkaar, meldde DUB woensdag, maar kwamen met weinig radicale voorstellen. Hij riep ze op om “niet die knakworst in dat blikje te worden”.

Woensdagavond vond de eerste bijeenkomst van de Utrechtse Nieuwe Universiteit plaats. Circa 200 studenten en medewerkers kwamen opdagen. De actievoerders discussieerden onder meer over het instellen van een Maagdenhuis-achtige ruimte in Utrecht. Aanwezig kwamen met het idee om het voormalige U-theater aan de Kromme Nieuwegracht 20 te gebruiken. “Die ruimte staat toch leeg.” Sommige aanwezigen opperden een bezetting, maar de meerderheid gaf er toch de voorkeur aan om eerst vriendelijk toestemming te vragen aan het faculteitsbestuur.

Voor donderdagavond staat een debat met het college van bestuur van de Universiteit Utrecht op het programma, georganiseerd door de U-raad. Hoewel de U-raad van mening is dat de verhouding tussen medezeggenschap en bestuur constructief is, “is ook hier kritische zelfreflectie belangrijk”.

De New University Maastricht was er kort na de carnavalsvakantie snel bij en organiseerde dinsdagavond een debat waaraan ook het college van bestuur deelnam. De zaal was afgeladen vol en er werd stevig gediscussieerd, blijkt uit het verslag van Observant. Docent René Gabriëls, lid van de actiegroep Hervorming Nederlandse Universiteiten, wierp collegevoorzitter Martin Paul voor de voeten dat zaken in de besluitvorming niet verkeerd lopen door miscommunicatie maar door machtsverschillen. “Binnen de huidige onderwijswet hebben bestuurders bijna alles te zeggen. Ik wil een nieuwe wet met meer macht voor studenten en staf.” Binnenkort vindt er in Maastricht een vervolgdebat plaats, in een grotere zaal.

De actiebereidheid bij de Universiteit Twente lijkt niet erg groot. Wel gingen studentenvertegenwoordigers dinsdag op de koffie bij het college. Zij adviseerden de bestuurders om beter te communiceren en een grote inspraakbijeenkomst voor alle studenten te organiseren, meldt UT Nieuws.

De redactie van VOX verwacht dat de Nieuwe Universiteit Nijmegen geen lang leven zal zijn beschoren. De inhoudelijke argumenten van de actievoerders zijn weinig overtuigend, ze gaan geen samenwerking aan met andere kritische stromingen, het bestuur van de Radboud Universiteit neemt de medezeggenschap al serieus en loopt bovendien lang niet altijd aan het lijntje van Den Haag. Over het experiment met studentpromovendi bijvoorbeeld is het zeer kritisch. Vanavond krijgt de Nieuwe Universiteit Nijmegen een herkansing. Dan is er een debat bij de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.

Bij de Vrije Universiteit, Tilburg University en de Wageningen Universiteit is de ‘academische lente’ nog niet losgebarsten. In Rotterdam lijkt er meer aan de hand. Daar blinddoekte zo’n 25 studenten het standbeeld van Erasmus en hingen ze een spandoek op met de tekst: “Pleurt toch op met je rendementsdenken.” Ze eisen inzicht in reorganisatieplannen - onder meer bij de faculteit wijsbegeerte - in de besluitvorming waarmee die tot stand komen en in de financiën, immers: hoe wordt bepaald wanneer een opleiding rendabel is? Erasmus Magazine meldt dat het bestuur van de universiteit de landelijke actiedag aangrijpt om de medezeggenschap op alle niveaus te verbeteren.