Met havo-vakken naar de universiteit? Het wordt wellicht mogelijk
Laat scholieren hun struikelvak op een lager niveau volgen, zegt Paul Rosenmöller van de belangenvereniging voor het voortgezet onderwijs. “Het is toch niet meer van deze tijd dat je examen doet op het niveau van je slechtste vak?”
Met dat nieuws opent de Volkskrant vandaag. De VO-raad, de belangenvereniging voor het voortgezet onderwijs, wil dat er diploma’s op maat komen. Daarop staat dan per vak op welk niveau de scholier het gevolgd heeft: vwo, havo of vmbo. De politiek zou dit mogelijk moeten maken.
Het idee komt niet uit de lucht vallen. Staatssecretaris Sander Dekker zei in september al vrijwel hetzelfde in zijn brief over het stimuleren van talent in het onderwijs. Als leerlingen een vak op een hoger niveau kunnen volgen, moet dat mogelijk zijn, vond Dekker.
Als dit maatwerkdiploma er werkelijk komt, heeft dat gevolgen voor het hoger onderwijs. Hoeveel vakken moet je op vwo-niveau hebben gevolgd voor je mag beginnen aan een universitaire opleiding? Als je bijvoorbeeld een academische techniekstudie kiest, is het dan erg als je Frans op havo-niveau hebt gedaan?
Bestuurslid Anka Mulder van de TU Delft: “Paul Rosenmöller is een verstandige man, dus we moeten zeker goed naar zijn voorstel kijken. In de toekomst zullen we toch steeds meer rekening houden met individuele studenten.”
Maar ze houdt een slag om de arm. Dat doet universiteitenvereniging VSNU ook. Woordvoerder Bastiaan Verweij: “We gaan graag in gesprek met Rosenmöller, want het voorstel past bij flexibilisering en maatwerk in het onderwijs, waar we voorstander van zijn. Maar er zitten wel haken en ogen aan. Het vwo is niet voor niets voorbereidend wetenschappelijk onderwijs. Het gaat niet alleen om de vakinhoud, maar ook om de aanpak. Neem een werkstuk voor maatschappijleer: dat is op vwo-niveau echt anders dan op havo-niveau. Er mag best eens geworsteld worden met een vak. Je moet voorkomen dat leerlingen te makkelijk wegkomen met een lager niveau.”
In het hbo lijkt het voorstel beter te vallen. “Het is een heel interessant gedachte-experiment”, zegt voorzitter Paul Rüpp van Avans Hogeschool. “Ik ben er een voorstander van. Het hangt natuurlijk af van je vervolgstudie: als daar specifieke talenten voor vereist zijn, en andere talenten wat minder, dan kun je scholieren ook met zo’n maatwerkdiploma toelaten. Neem de kunstopleidingen: soms heeft iemand overduidelijk talent, maar haalt die net niet het havo-diploma. Dan kun je best kijken hoe je zo iemand toch verder kunt brengen.”
Het is nog niet duidelijk hoe het plan in de politiek zal vallen. Sander Dekker schreef zijn brief afgelopen september namens het kabinet van VVD en PvdA, maar die partijen hebben geen meerderheid in de Eerste Kamer en zullen dus steun moeten zoeken bij de oppositie. D66 is in elk geval enthousiast. Paul van Meenen, oud-leraar wiskunde en Tweede Kamerlid, twitterde dat het plan van Rosenmöller aansluit op de lijn van D66.