Minister garandeert elke bachelor plek in een master

Universitaire bachelors zullen altijd ergens in Nederland bij een masteropleiding kunnen doorstuderen, verzekert minister Bussemaker. Ze schrapt de doorstroommaster uit de wet, maar in de praktijk zal er voorlopig weinig veranderen.

Het kabinet wil graag dat bachelorstudenten goed nadenken voordat ze een masteropleiding kiezen. Daarom gaat de ‘doorstroommaster’ - waar veel studenten zich haast automatisch voor inschrijven - verdwijnen In september 2014 is het al zo ver.

Zo’n doorstroommaster bestaat nu voor elke bacheloropleiding. Studenten kunnen er terecht zonder dat er nadere instroomeisen aan hen worden gesteld. Maar binnenkort mogen masteropleidingen al hun studenten selecteren, zelfs als die van hun ‘eigen’ bacheloropleidingen komen. Het vorige kabinet had dit al aangekondigd.

Minister Bussemaker neemt het wetsvoorstel over, maar wil voorkomen dat er studenten buiten de boot vallen en nergens worden toegelaten. Ze laat de Onderwijsinspectie een oogje in het zeil houden. Eventueel kan de minister ingrijpen en een onderwijsinstelling verplichten bepaalde bachelors zonder nadere eisen tot een masteropleiding toe te laten.

Er is dus een noodrem. Maar in de praktijk zal de minister die niet hoeven gebruiken. “Er zijn geen signalen dat de universiteiten op korte termijn over de hele linie de doorstroommogelijkheid zullen afschaffen”, schrijft ze aan de Tweede Kamer, die hierover vragen heeft gesteld.

Niet alleen is het opleiden van studenten tot het masterniveau “een essentieel onderdeel van hun bestaansrecht en hun maatschappelijke missie”, de universiteiten zouden ook minder bekostiging ontvangen als ze minder studenten toelaten.

De Raad van State, die wetsvoorstellen van commentaar voorziet, sprak de vrees uit dat universiteiten door de nadruk op excellentie misschien minder masteropleidingen gaan aanbieden voor gemiddelde studenten. “De regering deelt die zorg niet”, aldus Bussemaker.

Als de toelating tot een masteropleiding niet meer vanzelf gaat en studenten bovendien geen basisbeurs meer krijgen voor hun masteropleiding, zullen afgestudeerde bachelors misschien iets vaker dan voorheen besluiten om helemaal geen masteropleiding meer te volgen en meteen een baan te zoeken. “Dit is positief als dit het resultaat is van een bewustere keuze voor het wel of niet (aansluitend) volgen van een masteropleiding, maar is geen expliciet beleidsdoel”, aldus de minister.

Dat voor iedere afgestudeerde bachelor een masteropleiding moet zijn waar studenten zonder verdere poespas naartoe kunnen, geldt overigens alleen voor universitaire bachelors. Hbo’ers hadden toch al nooit een universitaire doorstroommaster en moeten vrijwel altijd een schakelprogramma volgen. Dat blijft zo, zegt de minister.