Minister wil onderzoeksgeld voor hogescholen met academische opleiding

Sinds de invoering van het bachelor-masterstelsel in 2004 mogen hogescholen wo-opleidingen verzorgen. Daar krijgen ze echter alleen onderwijsbekostiging voor, tot onbegrip van de drie hogescholen die academische opleidingen aanbieden.

Vreemd
De Breda University of Applied Sciences, voorheen de NHTV, vindt het al jaren vreemd dat ze voor haar drie academische opleidingen – twee bachelors en één master – geen aanspraak kan maken op onderzoeksbekostiging voor wetenschappelijk onderwijs. In 2016 spande ze een rechtszaak aan tegen het ministerie die ze verloor. Ook het hoger beroep bij de Raad van State faalde in 2019. De minister had immers niet in strijd met de wet gehandeld.

Samen met de Hanzehogeschool Groningen, die twee wo-masters aanbiedt, begon Breda een lobby om de wet veranderd te krijgen. In 2019 diende D66-Kamerlid Paternotte een amendement in, maar dat werd verworpen. De minister moest het eerst maar eens goed uitzoeken, vond een Kamermeerderheid.

Daar is demissionair minister Van Engelshoven nu mee klaar, schrijft ze aan de Tweede Kamer. Volgens haar bepaalt de aard van een opleiding of die wetenschappelijk is, “en niet of de opleidende instelling een universiteit dan wel een hogeschool is”.

Vanuit dat principe vindt ze dat opleidingen aan verschillende instellingen op dezelfde manier moeten worden bekostigd. Dat geldt wat haar betreft dus voor de bovengenoemde twee hogescholen plus de Hogeschool van Amsterdam, maar omgekeerd ook voor bijvoorbeeld de Open Universiteit, die hbo-opleidingen aanbiedt. Die moet hbo-onderzoeksgeld ontvangen, of zoals de minister schrijft: uit het “hbo-deel ontwerp & ontwikkeling” van de rijksbijdrage.

Wringen
Volgens de minister is de Vereniging Hogescholen enthousiast over dit idee, maar universiteitenvereniging VSNU niet. Die is bang dat de onderzoeksbekostiging voor de drie hogescholen een “uitstralingseffect” zal hebben en dat straks nog meer hogescholen academische opleidingen gaan aanbieden. Dat zou ten koste gaan van de toch al karige onderzoeksbekostiging van de universiteiten.

Maar Van Engelshoven denkt dat het allemaal wel mee zal vallen. Aangezien er sinds 2004 nog maar drie hogescholen zijn met wo-opleidingen, en alleen de Open Universiteit hbo-opleidingen verzorgt, schat ze het “uitstralingseffect” niet hoog in en zullen de kosten beperkt blijven. Ze gaat een wetswijziging voorbereiden die een volgend kabinet kan indienen.

Gerechtigheid
“Eindelijk gerechtigheid, na 15 jaar brieven schrijven”, verzucht Hans Uiterwijk, voormalig voorzitter van de Breda University of Applied Sciences. Hij prijst de minister die “eindelijk de knoop heeft doorgehakt en nu de juiste stap durft te zetten”. Het standpunt van de VSNU vindt hij zeer eigenaardig. “Of de studenten de opleiding nu op de universiteit volgen, of op een hogeschool, het blijven wo-studenten die recht hebben op docenten die ook wetenschappelijk onderzoek doen.”