Nieuwe Utrechtse partij Student & Starter: drie zetels is mogelijk

Utrecht heeft een nieuwe politieke partij: Student & Starter. Een partij voor én studenten én starters die bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2014 mikt op drie zetels. “We zijn geen one-issuepartij.”

Drie zetels in de gemeenteraad. Partijoprichter Steven Menke (student aan de UU en de Universiteit voor Humanistiek) ziet de electorale toekomst zonnig in. Hij heeft vertrouwen in een goede score bij de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart 2014.

Geef hem eens ongelijk. Een vlugge blik op de bevolkingssamenstelling van Utrecht leert dat er volop kansen liggen voor Student & Starter. In Utrecht wonen een kleine 60.000 18 tot en met 26-jarigen, 22,5 procent van het electoraat.

In 2010 waren ongeveer 2800 stemmen nodig op één zetel te veroveren. Dus als 8000 à 9000 van de volwassen onder de 27 jaar op Student & Starter stemt, dan is de buit al binnen, zo rekent Menke voor.

Delft en Groningen hebben al sinds de jaren negentig studentenpartijen. In Delft hebben studenten momenteel drie zetels, en bovendien zitten ze sinds 1998 in het college met één wethouder. In Groningen heeft de studentenpartij één zetel.

“Wij richten ons ook op starters op de arbeidsmarkt, dus onze achterban is in potentie groter. Drie zetels moet haalbaar zijn”, zegt Menke tegen DUB. Vandaag is de officiële presentatie van zijn partij op het plein voor het Stadhuis. 

Het idee voor de partij ontstond in het voorjaar van 2013, toen Menke nog in de universiteitsraad van de UU zat. Enerzijds omdat de politiek hem beviel, anderzijds omdat hij zich dood ergerde aan het gedoe rondom de herplaatsing van de spaceboxen. “En wéér moesten de spaceboxen ergens anders heen omdat omwonenden ze niet wilden. In dit dossier zijn studenten politiek echt gemarginaliseerd.”

De soap rondom de spaceboxen is voor Menke illustratief voor de het gebrek aan studentenvertegenwoordiging in de gemeenteraad. Er zitten her en der wel een paar studenten in verschillende fracties, maar als puntje bij paaltje komt, dan worden de belangen van studenten niet goed behartigd, zegt hij. 

“Het perspectief vanuit studenten en starters mist in de gemeenteraad”, zegt Menke. “Er wordt vaak over studenten gesproken alsof ze in Utrecht te gast zijn, dat ze na vijf jaar toch weer weg zijn. Studenten en starters zijn niet te gast in Utrecht. Ze wonen er en willen er vaak ook graag blijven wonen. Makkelijk is dat niet, omdat er een tekort is aan betaalbare woonruimte. Daar willen we iets aan doen. Nu is er een enorme braindrain door gebrek aan huisvesting.”

Utrecht moet nog veel meer dan nu een kennisstad worden, vindt Menke. “Dat los je niet alleen op met betere huisvesting, maar ook door als gemeente een voortrekkersrol te nemen om de komst van kennisbedrijven naar Utrecht te faciliteren. Dat gebeurt nu te weinig. Startups vestigen zich in Amsterdam.” 

De laatste maanden heeft Menke een groep sympathisanten om zich heen verzameld. Eén van hen, filosofiestudent Jan Overwijk, ook ex-universiteitsraadslid, zit ook bij het gesprek met DUB. Overwijk: “Ik denk mee over de koers van de partij, ik stel me niet verkiesbaar.”

Menke: “We hebben inmiddels een enthousiaste groep mensen verzameld die meedenken over de partijkoers. Dat zijn mensen van de UU, van de HU, van de Universiteit voor Humanistiek en starters.” 

Overwijk: “Ik wil er vooral op letten dat we geen belangenpartij worden."

Menke: "Studentenunie Vidius is een belangenvertegenwoordiger. Wij gaan de raad in vanuit het perspectief van studenten en starters. Dat zijn twee verschillende dingen. We hebben wel goed contact met Vidius, om kennis uit te wisselen en onze rollen goed af te stemmen."

Overwijk: "We zijn niet alleen een partij voor hoger opgeleiden. Wij vinden het ook belangrijk dat bijvoorbeeld cultuureducatie toegankelijk is voor sociaal kwetsbare groepen.” 

Menke: “We zijn ook geen one-issuepartij die alleen maar op huisvesting zit. We hebben veel meer te bieden. Neem bijvoorbeeld de decentralisatie van de jeugdzorg. Er zijn heel veel studenten Pedagogiek in Utrecht. Onze achterban heeft dus ontzettend veel expertise in huis op dat gebied.” 

Het politieke programma van Student & Starter is nog lang niet uitgekristalliseerd. Er zijn momenteel een aantal commissies van partijsympathisanten actief, die bepalen hoe het verkiezingsprogramma er uit gaat zien. Halverwege januari moet het partijprogramma af zijn.

Rond die tijd wordt ook de kandidatenlijst van Student & Starter gepresenteerd. Menke is beoogd lijstrekker, maar strikt gezien moet een partijcommissie dit nog bepalen. “Als er volgens hun een geschiktere kandidaat is, dan wordt die lijsttrekker.”

Mocht Student & Starter een of meerdere zetels in de gemeenteraad krijgen, dan zullen raadsleden niet voor de volle vier jaar de raad in gaan. Net als in Delft, waar studenten de elkaar jaarlijks afwisselen in de raad. 

Menke: “Vier jaar de gemeenteraad in past niet in het leven van studenten en starters. Het liefst zie ik een soort dakpanconstructie, waarbij onze raadsleden twee jaar zitten, en dat elk jaar de helft vervangen wordt. Zo houd je het collectieve geheugen van de fractie in stand.”

Studie- en studentenverenigingen en starterscollectieven spelen een belangrijke rol in de plannen van Menke. “We benaderen nu alle verenigingen per mail om mee te denken met ons. Studenten en starters hebben zoveel kennis en expertise. Dat willen we gebruiken in het democratische proces. We moeten ons niet opstellen als klant van de gemeente. Je moet je eigen visie vormgeven, door mee te doen. Dat is democratie.”