NWO mag instituten houden

De schijn van belangenverstrengeling? Dat valt wel mee, vindt staatssecretaris Dekker. Het is niet erg dat onderzoeksfinancier NWO zelf een paar wetenschappelijke instituten onder zijn hoede heeft. 

Elk jaar verdeelt onderzoeksfinancier NWO meer dan zeshonderd miljoen euro onder de beste wetenschappers. Dat moet in onafhankelijkheid gebeuren en het bestuur moet er alle aandacht aan kunnen besteden. 

Daarom opperde een evaluatiecommissie in het voorjaar dat NWO zich nog meer op de financiering zou moeten richten en alle bijzaken zou moeten afstoten. De onderzoeksinstituten konden volgens de commissie maar beter worden overgedragen aan universiteiten. Dat zou bovendien de schijn van belangenverstrengeling wegnemen, want hoe kan NWO oordelen over een wetenschapper die bij een eigen instituut werkt? 

Het is historisch zo gegroeid dat NWO, net als de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, een aantal onderzoeksinstituten onder zijn hoede heeft. Toenmalig OCW-minister Plasterk zei eens dat je het nooit zo zou verzinnen, maar dat het nu eenmaal werkt.

Zo redeneert ook staatssecretaris Dekker. Zijn motto lijkt: als het niet kapot is, blijf er dan van af. “Alles overwegende, ben ik niet voornemens de instituten nu over te hevelen naar universiteiten”, schrijft hij aan de Tweede Kamer. “De nadelen die de commissie noemt zijn goed te ondervangen; aan een overheveling naar universiteiten zouden juist weer andere nadelen kleven.” 

Wel is hij van mening dat de organisatie van NWO beter kan. De evaluatiecommissie zei – net als een eerdere evaluatiecommissie – dat NWO uit een lappendeken van stichtingen, regieorganen, gebieden en instituten bestaat, die maar moeilijk op één lijn zijn te krijgen. Als NWO beter georganiseerd is, kan de financier slagvaardiger optreden en bijvoorbeeld meer invloed uitoefenen op het wetenschapsbeleid in Europa. 

Dekker wil alleen nog niet zeggen wat hij precies gaat veranderen. Daar komt hij nog op terug, al wil hij wel “op korte termijn stappen zetten”.

Hoe dan ook is Dekker tevreden over NWO. De organisatie krijgt veel waardering uit de wetenschappelijke wereld en heeft bijvoorbeeld goed bijgedragen aan de samenwerking met het bedrijfsleven.

Advertentie