Onderwijskeuring nieuwe stijl: meer vertrouwen en minder papierwerk

Minister Bussemaker maakt zich zorgen over het afkalvende draagvlak voor het accreditatiestelsel en komt de critici tegemoet. Docenten en studenten krijgen meer ruimte om het onderwijs te verbeteren.

Half juli zette minister Bussemaker haar wetsvoorstel ‘Accreditatie op maat’ op internet. Wie wilde kon er in de zomervakantie commentaar op leveren. Een jaar geleden kondigde de bewindsvrouw al aan dat het stelsel van onderwijsaccreditatie een flinke opfrisbeurt zou krijgen. De bottom line van haar boodschap was en is dat het huidige keuringstelsel goed functioneert, maar dat het nu te weinig bijdraagt aan de verbetering van het onderwijs.

Tips
Uit een eerdere enquête van de Inspectie van het Onderwijs bleek dat maar 45 procent van de ondervraagde docenten meent dat hun bijdrage aan de opleidingskeuring opweegt tegen de baten ervan.

In het huidige stelsel zouden docenten en bestuurders bovendien bang zijn om het achterste van hun tong te laten zien, en weinig doen met de tips van de deskundigen, die hun opleiding vooruit kunnen helpen.

Daarom stelt Bussemaker voor dat het oordeel van de deskundigen straks wordt gescheiden van de aanbevelingen die ze doen. Het keuringsrapport dat de deskundigen bij de NVAO indienen krijgt een beperkter karakter en bevat alleen de afwegingen die nodig zijn voor het goed- of afkeuren van de opleiding.

Openheid
Aanbevelingen over verbeterpunten gaan dan alleen naar de instelling en niet naar de NVAO. De hoop is dat de opleiding dan meer geneigd is om in openheid met de deskundigen te praten over mogelijke verbeteringen. De aanbevelingen die daaruit voortvloeien moeten wel worden besproken met de faculteitsraad en de opleidingscommissie.

Verder bevat het wetsvoorstel ook een symbolische maatregel. Opleidingen verliezen nu na zes jaar hun accreditatie, tenzij ze opnieuw geaccrediteerd worden. In de toekomst behouden alle opleidingen hun accreditatie, tenzij er na zes jaar redenen zijn om die accreditatie in te trekken. Het komt op hetzelfde neer, maar klinkt vriendelijker.

Om die reden krijgt ook de ‘herstelperiode’ voor afgekeurde opleidingen een nieuwe naam: ‘accreditatie onder voorwaarden’.

Voor veel universiteiten is het wetsvoorstel een doekje voor het bloeden. Zij hadden veel liever gezien dat zij zelf meer zeggenschap kregen over de keuring van hun eigen onderwijs. Een experiment dat de minister wilde uitvoeren, werd echter onder politieke druk afgeblazen.