Onderwijsraad waarschuwt voor ongelijkheid door coronacrisis

Het zou kunnen dat waardevolle opleidingen verdwijnen of hele onderwijsinstellingen in de problemen komen, stelt de Onderwijsraad in het vandaag verschenen advies Vooruitzien voor jonge generaties.

Abrupt
Want door de crisis loopt niets helemaal zoals gepland. Misschien blijven internationale studenten weg, terwijl Nederlandse jongeren hun tussenjaar overslaan en meteen aan een opleiding beginnen. Dat kan leiden tot “abrupte en forse verschuivingen” in het hoger onderwijs.

Daardoor kunnen bepaalde opleidingen in de problemen komen. Vooral opleidingen met veel internationale studenten zullen de financiële gevolgen voelen, voorspelt de raad. Dus moet de overheid zorgen voor stabiele financiering.

Maar er is meer nodig, want corona schopt ook het onderwijs zelf in de war. “Leraren, docenten en andere medewerkers van scholen en universiteiten hebben perspectief nodig om de extra inspanningen die deze tijd van hen vraagt, vol te houden.”

De vraag is bijvoorbeeld welke studenten straks naar de campus mogen komen en wie je online lessen kunt bieden. Natuurlijk kun je prioriteit geven aan eerstejaars, of aan studenten die practica moeten volgen, maar wat doe je dan met de rest?

Ontmoetingsplek
"De school en universiteit zijn ook een sociale ontmoetingsplek, een plaats om samen te leren en te leren samenleven, een gemeenschap gedragen door gezamenlijk beleefde momenten”, aldus de raad. “Persoonlijk contact en interactie zijn essentieel voor het onderwijsproces.”

Waar mogelijk moeten onderwijsinstellingen de capaciteit uitbreiden, onderstrepen de raadleden. Extra ruimtes, extra docenten, enzovoorts. Daarvoor zou de overheid de portemonnee moeten trekken.

Niet iedereen heeft evenveel last van de crisis, zegt de raad ook. “Ondanks de inspanningen die scholen en universiteiten verrichten, dreigt de coronacrisis de kansenongelijkheid te vergroten. Het vergt investeringen om dat tegen te gaan.”

En dat vraagt ook een visie op bijvoorbeeld selectie aan de poort van opleidingen. Die zijn onder meer gebaseerd op de rapportcijfers van scholieren in klas vijf. Die cijfers zijn misschien wel onbruikbaar, gezien de crisis, dus hoe moet je dan selecteren? De raadsleden zeggen niets over een terugkeer van loting, maar pleiten wel voor ‘nadere doordenking’ van de selectieprocedures.

Studiefinanciering
Je kunt de kansenongelijkheid ook op een andere manier bestrijden, reageert het Interstedelijk Studenten Overleg. “Er zal flink moeten worden gesleuteld, maar studiefinanciering is bijvoorbeeld een goed middel om kansengelijkheid te verbeteren”, zegt voorzitter Kees Gillesse.