Onrust over aanwezigheidsplicht, UU-studenten krijgen extra uitleg

Voor de studentgeleding in de faculteitsraad van Sociale Wetenschappen was de brief van de 150 studenten aanleiding om een enquête uit te zetten. De vraag daarbij is onder meer in hoeverre studenten naar de universiteit komen terwijl ze verkouden zijn of andere coronaklachten hebben. Ook wordt gevraagd of ze een zelftest doen en bij klachten naar de GGD gaan voordat ze college gaan volgen.

Inmiddels is die enquête door 450 studenten ingevuld. Volgende week leggen de studentraadsleden de resultaten van de enquête voor aan het faculteitsbestuur. Ook willen ze dan een aanbeveling doen. Die moet nog worden afgestemd met de personeelsgeleding in de raad. In afwachting van die besprekingen kan intern voorzitter van de studentengeleding Morris Verholt nog geen commentaar geven op de kwestie.

Blij met initiatief
Om privacyredenen wilden de studenten in de faculteitsraad de brief – feitelijk niet meer dan een Google Docs-document – deze week niet doorsturen of zeggen wie de opstellers zijn. Het blijft voor DUB ook  onduidelijk wie de brief allemaal hebben ontvangen. Deze zou gericht zijn aan ‘de faculteit Sociale Wetenschappen’. Ook journalisten van RTV Utrecht kregen deze toegezonden.

Verholt: “Nadat wij als raad contact met de opstellers hadden opgenomen, hebben we samen de vervolgstappen besproken. Wij waren namelijk erg blij met dit initiatief en hadden dit probleem ook al gesignaleerd. Uiteindelijk hebben we afgesproken dat we dit als faculteitsraad samen met opleidingscommissies en bestuurders verder zouden oppakken. Dat leek ons de meest effectieve manier.”

*Update* Inmiddels hebben de drie studenten die het initiatief namen tot de petitie contact opgenomen met DUB. Lees kader.

Ruime mogelijkheden
Het faculteitsbestuur van Sociale Wetenschappen besloot mede naar aanleiding van de brief van de 150 studenten woensdag een mail naar alle studenten te sturen. Er zouden ook recente aanwijzingen zijn dat veel studenten zonder zich te laten testen naar college komen terwijl ze gezondheidsproblemen hebben.

In de mail worden studenten opgeroepen thuis te blijven bij corona-gerelateerde klachten, tenzij er een negatieve zelftest of GGD-test is. Ook schrijft het faculteitsbestuur dat er “ruime mogelijkheden zijn om afwezigheid te compenseren en studievertraging te voorkomen”.

Andere Utrechtse faculteiten versturen deze week soortgelijke mails naar hun studenten.

Geen perverse prikkels
Volgens docent en tevens faculteitsraadslid Kirsten Buist gaat het om een herkenbare en actuele discussie. Zij zegt dat alle docenten van het faculteitsbestuur en hun opleidingsdirecteuren al eerder het advies hebben gekregen om de aanwezigheidsplicht niet al te streng te hanteren en voor alternatieven te zorgen. “Studenten mogen geen perverse prikkels ondervinden, en niet ondanks klachten toch naar de campus komen.”

Die boodschap is de afgelopen weken door verschillende opleidingen ook al gecommuniceerd met studenten. “Het kan niet zo zijn dat je per definitie studievertraging oploopt als je corona-klachten hebt. Er zijn altijd oplossingen, Overleg met je docent, tutor of coördinator.”

Tegelijkertijd ziet ook Buist dat docenten vaak voor een lastige afweging staan. “Studenten willen het liefst alles hybride. De faculteit heeft er bewust voor gekozen om dat niet te doen. De werkdruk van docenten is al enorm hoog als ze alleen on campus onderwijs geven.”

Geen afschaffing aanwezigheidsplicht
Uit een eerder artikel op DUB bleek al dat studenten met een griepje of verkoudheid het lastig vinden om thuis te blijven, bang zijn voor studievertraging en veel stress ervaren. In de Universiteitsraad kwam dat probleem deze week eveneens aan de orde.

Het UU-bestuur erkende dat er bij veel studenten nog steeds onduidelijkheid bestaat over wat zij moeten doen als ze ziek zijn en tegelijkertijd een verplichte werkgroep of een verplicht tentamen hebben.

Dat was aldus Rector Henk Kummeling ook de reden dat met alle faculteitsbesturen is afgesproken dat ze hun studenten nog eens gaan uitleggen wat het beleid is en erop gaan aandringen dat studenten ook echt thuis blijven als dat nodig is. De mail van Sociale Wetenschappen is daar nu een voorbeeld van.

Het uitgangspunt blijft dat de universiteit zoveel mogelijk onderwijs op locatie wil geven. Cruciaal daarbij is dat studenten zich aan de maatregelen houden, zich testen bij klachten en thuisblijven als dat moet. De universiteit moet zich op haar beurt flexibel opstellen als dat tot problemen leidt en zoveel mogelijk maatwerk bieden.

Inkijkje
Een generieke afschaffing van de aanwezigheidsplicht zit er echter niet in, zo zei rector Kummeling tijdens de vergadering. Hij benadrukte dat lang niet alle vakken aanwezigheidsplicht verplicht stellen. “Maar er kunnen specifieke redenen zijn waarom het van belang is dat studenten ook daadwerkelijk aanwezig zijn. Denk aan practica of stages, maar dat kan ook gelden voor onderwijsvormen. Natuurlijk moeten we wel steeds kijken of er passende oplossingen zijn als een student echt niet kan of mag komen.”

Raadslid Chiara Stam gaf daarop een klein inkijkje hoe dat laatste in de praktijk soms lastig blijkt. Toen zij zich laatst kort van te voren moest afmelden voor een verplichte bijeenkomst, kreeg ze het advies contact op te nemen met een tutor of studieadviseur. “Maar daar kon ik pas tien dagen later terecht.”

VU-petitie
Ook aan andere universiteiten is er klaarblijkelijk nog behoorlijk wat onvrede over de manier waarop opleidingen omgaan met zieke studenten of studenten in quarantaine.

Aan de Vrije Universiteit ondertekenden eerder liefst 2500 studenten een petitie waarin ze vroegen om online tentamens in de aankomende tentamenperiode. Grootschalige toetsen op locatie vonden ze gezien de coronasituatie niet verantwoord. Zeker niet na een publicatie in dagblad het Parool waarin ook stond dat studenten ondanks corona-klachten toch naar hun werkgroep gingen uit angst voor studievertraging.

In Maastricht zijn rechtenstudenten eveneens bang dat ze tijdens tentamens in contact komen met studenten die corona hebben, maar uit angst voor studievertraging toch komen opdagen. Ruim tweehonderd van hen hebben volgens universiteitsblad Observant een petitie getekend om de tentamens in december online te houden, in plaats van in een groot congrescentrum met vele anderen.

LSVb begint meldpunt
De Landelijke Studentenvakbond startte vorige week een meldpunt voor studenten die zich gedwongen voelen om naar de campus te gaan. Hogescholen en universiteiten zien hun studenten iets te graag weer terugkeren naar de campus, vindt de LSVb. Het strikt handhaven van de aanwezigheidsplicht vindt voorzitter en UU-student Ama Boahene “ongepast” gezien het hoge aantal coronabesmettingen.

Boahene ziet dat studenten vaak bang zijn om een tentamenkans niet te benutten. En als ze te veel lessen missen, kunnen ze worden uitgeschreven bij een vak. Om in kaart te brengen op welke schaal de problemen rond de aanwezigheidsplicht spelen, is de vakbond een meldpunt voor studenten gestart.

In Den Haag blijven de zorgen van studenten niet onopgemerkt. De SP stelt dat de gezondheid van studenten en docenten in gevaar wordt gebracht door de aanwezigheidsplicht en vraagt aan de minister of ze het handhaven van die plicht in deze tijd ook “absurd” vindt.