Plan Groningse campus in China wankelt nu Chinese Communistische Partij wil meebesturen

De Communistische Partij wil meer greep op internationale universiteiten in China, schreef The Financial Times vorige week. Bij alle buitenlandse campussen krijgt een vertegenwoordiger van de partij een zetel in het bestuur.

“Ik heb dat geverifieerd, en het klopt”, zei bestuursvoorzitter Sibrand Poppema van de Rijksuniversiteit Groningen gisteren tegen de universiteitsraad. Maar volgens hem heeft dit geen gevolgen voor de academische vrijheid op de campus, schrijft universiteitskrant UK.

Weinig voordeel, veel risico en academische virjheid op het spel
“Het zou wel invloed kunnen hebben op zelfcensuur”, erkende hij. “Dat is iets dat we niet willen, en waar we heel duidelijk in moeten zijn: wij onderzoeken àlles.”

Maar de universiteitsraad was niet meteen overtuigd. Met name studentenfractie  Calimero haalde fel uit. “Lijst Calimero ziet weinig voordelen, substantiële risico’s, en academische vrijheid die op het spel word gezet. Wij blijven ons afvragen: waarom ook alweer?”

Calimero heeft vijf van de 24 zetels. Ook de Personeelsfractie (negen zetels) stelde – net als in eerdere debatten – kritische vragen. Tweemansfractie DAG heeft eveneens ernstige twijfels bij de plannen.

Yantai toetssteen voor verstrekken erkende diploma's in buitenland
De plannen voor een campus in Yantai spelen ook in de landelijke politiek een rol. Dankzij een nieuwe wet kunnen Nederlandse universiteiten nu campussen openen in het buitenland en daar erkende diploma’s verstrekken. Wel moeten ze aan allerlei voorwaarden voldoen.

Yantai werd een toetssteen voor die wet. De fracties bedongen dat de academische vrijheid nooit ter discussie mag staan en dat de onderwijsinstellingen een exitstrategie moeten hebben voor als het onverhoopt toch misloopt.

Nu de universiteitsraad zijn twijfels blijft houden, staat het Yantai-plan op losse schroeven. Als de raad in februari toch zijn goedkeuring geeft, is de komst van de campus nog altijd niet zeker: de universiteit moet dan nog toestemming vragen aan het ministerie van Onderwijs.

D66 in verleden kritisch
Ook minister Van Engelshoven moet er dus van overtuigd worden dat de academische vrijheid overeind blijft als de Communistische Partij iemand in het bestuur zet. En de kans is groot dat politieke partijen over haar schouder meekijken.

Van Engelshovens eigen partij, D66, was in het verleden kritisch over de Groningse plannen en vreesde dat de academische vrijheid in het gedrang zou komen. Kamerlid Paul van Meenen noemt de benoeming van een partijsecretaris in het bestuur desgevraagd “een veeg teken”.