Rechtse UU-studenten: universiteit broedplaats voor links kuddegedrag

Voelen rechtse studenten zich thuis op de universiteit? De Tweede Kamer stelt een onderzoek in naar de politieke opvattingen binnen universiteiten. Docenten en onderzoekers zouden te links zijn. DUB vroeg drie rechtse studenten naar hun ervaringen.

Studenten aan de Universiteit Utrecht stemmen over het algemeen op linkse partijen. Dit bleek vorige week ook uit een enquete van DUB.

In de Tweede Kamer wordt de diversiteit binnen de wetenschap in twijfel getrokken. Onlangs werd een motie aangenomen om een onderzoek in te stellen naar ‘zelfcensuur en beperking van diversiteit van perspectieven in de wetenschap’. Op universiteiten zou er volgens Tweede Kamerlid Pieter Duisenberg (VVD) te veel sprake zijn van één politieke kleur. DUB besloot rechtsstemmende studenten te vragen in hoeverre zij daar iets van merken.

DUB sprak met twee UU-studenten en een recent afgestudeerde die de komende verkiezingen van plan zijn op een rechtse partij te stemmen, als we de PVV tenminste voor het gemak ook 'rechts' mogen noemen. De twee studenten zijn Daan en Thijmen, beiden eerstejaars Sociologie. Joeri behaalde vorig jaar zijn master Politiek en Maatschappij. Daan en Thijmen zijn sinds afgelopen jaar lid van Forum voor Democratie. Daan (leverde liever geen foto aan) wil waarschijnlijk ook FvD gaan stemmen. Thijmen (foto links) weet nog niet zeker of hij op de partij van Thierry Baudet gaat stemmen. Hij zou ook de Libertarische Partij kunnen worden. Joeri (foto rechts) was in 2015 kandidaat-Statenlid voor de PVV in provincie Utrecht. Hij wil op 15 maart PVV gaan stemmen.

De studenten zeggen op de universiteit een sterk links klimaat te ervaren. Dit leidt soms tot conflicten met andere studenten. Ook docenten laten zich volgens hen soms leiden door hun linkse opvattingen. Ze zien gevaren voor de objectiviteit van het onderwijs en voor het begrip onder studenten voor afwijkende meningen. Over de kwaliteit van de docenten en het onderwijs aan de universiteit zijn de drie studenten over het algemeen positief, maar de linkse invloeden baren hen zorgen.

Hebben andere studenten je ooit het gevoel gegeven dat je niet voor je mening uit kon komen?
“Het is ontactisch om een afwijkende mening te geven op een veelal linkse universiteit", zegt Daan. Hij vergelijkt het met een christen zijn in Saudi-Arabië: “Het mag wel, maar het is beter als je het niet doet.” Dit terwijl hij graag ideeën uitwisselt met mensen die andere standpunten hebben. “Het is een misvatting dat rechtse mensen niet zouden openstaan voor andere opvattingen.”
Daan vindt het verschil tussen de universiteit en de middelbare school opvallend. "Daar had ik nooit het gevoel dat dingen onbespreekbaar waren. Ik kom uit een plattelandsgemeente. Daar zijn mensen wat opener en nemen ze zich iets minder een blad voor de mond.”

Joeri en Thijmen zijn minder uitgesproken. Thijmen zegt weinig negatieve ervaringen met andere studenten te hebben gehad. “Ik heb nooit het gevoel gehad door hen in een hoekje te worden gedreven.”

Ook Joeri kon altijd voor zijn mening kon uitkomen. “Mijn medestudenten vonden juist dat mijn standpunten de discussie meerwaarde gaven.” Hij zegt in zijn vijf jaar aan de universiteit over het algemeen positieve ervaringen met andere studenten te hebben gehad. Op een paar serieuze voorvallen na.

Kun je een voorbeeld noemen van een negatieve ervaring met andere studenten?
Daan vertelt over een voorval tijdens het ledenweekend van zijn studievereniging. Tijdens een gesprek dat hij voerde over politiek sprak een ouderejaars uit zijn studievereniging hem aan. “Je hebt toch het vak ‘sociale problemen’ gevolgd? Waarom ben je dan nog steeds rechts?” Daan vindt dat kortzichtig. “Alsof je wanneer je hetzelfde gelezen hebt daar maar één mening uit kunt halen. Daar klopt iets toch niet?”

Joeri noemt een voorval bij een college Postcolonial Configurations. De docent vertelde toen dat het woord ‘minderheden’ tussen dubbele aanhalingstekens gezet moest worden. Joeri vroeg waarom, waarop de docent antwoordde dat mensen het anders aanstootgevend zouden kunnen vinden. “Je maar direct aanpassen aan mensen die iets aanstootgevend zouden kúnnen vinden, dat hoort toch niet op een universiteit. De discussie hier hoort los te kunnen staan van wat in het sociale discours gewenste opvattingen zijn.”

Van achterin de klas kwamen er na zijn vragen bovendien luidkeelse protestgeluiden van enkele studenten. Ze zeiden dat je racistisch bent als je geen rekening houdt met bepaalde gevoeligheden. Joeri verwijt hen hem op te willen leggen wat hij mag vinden. “Er was geen gezonde discussie mogelijk. Het leek wel alsof ze in een emotionele trans verkeerden.”

“Daarnaast was er een incident waarbij een anti-fascistische studente posters in de hal van de muur begon te scheuren", vervolgt Joeri. "Toen we haar hierop aanspraken, zei ze dat ze alles wat ‘seksistisch en racistisch’ was wilde vernietigen en dat ze hierover geen “fucking discussie” aanging.”

Heb je tijdens de colleges wel eens iets gemerkt van ‘linkse invloeden’ bij docenten?
Daan zegt zich zorgen te maken om de sociale acceptatie van afwijkende meningen binnen de academische gemeenschap. “Het gaat om de ondertoon hier en daar tijdens colleges.” Hij signaleert een onderbelichting van kritiek op linkse partijen. “Tijdens het college worden bijvoorbeeld uitspraken van rechtse partijen weerlegd, terwijl ze net zo goed uitspraken van linkse partijen hadden kunnen gebruiken. Juist universiteiten zouden een diversiteit aan meningen moeten faciliteren. Zij leiden de mensen op die straks het land gaan besturen.”

Thijmen kan zich hierin vinden. “Ik kan me goed voorstellen dat iemand die bijvoorbeeld PVV stemt zich aangevallen voelt, omdat de partij steeds weer wordt aangehaald.”

Daan vindt het kwalijk wanneer docenten hun politieke meningen laten doorvloeien naar het klaslokaal. Hoewel hij het hen niet per se verwijt, ziet hij dit als een probleem. “Onderwijs moet objectief zijn, waardevrij. Iedereen moet de kans krijgen zijn eigen mening te vormen, studenten moeten geprikkeld worden om kritisch te denken. Ik kan me voorstellen dat een docent voor een maatschappelijk relevant probleem politieke uitspraken gebruikt. Maar doe dat dan wel in proportie.”

Kun je een voorbeeld noemen van ‘linkse invloed’ bij docenten?
Als voorbeeld noemt Daan een college Inleiding Sociologie. “De docent vertelt over zijn onderzoek naar criminaliteit in Nederland, waarin hij tot de conclusie was gekomen dat Marokkaanse Nederlanders in verhouding meer crimineel zijn. Vervolgens ging hij zichzelf verontschuldigen voor zijn eigen onderzoeksresultaten.” Thijmen zat ook bij dit college. “Ik vond zijn reactie onnodig. Als het onderzoek betrekking op mij zou hebben zou ik dat ook niet erg vinden. Mensen moeten deze dingen met een korreltje zout kunnen nemen.”

Joeri is een incident bijgebleven uit een college over fundamentalisme in de islam. “Tijdens dit college was de docent een kwartier lang een zin uit de Koran aan het nuanceren. In dit vers (Sura 4:34) stond dat als je vrouw niet luistert, je haar mag slaan. Ze zei dat je het niet per se letterlijk moest nemen.”
Joeri stak op een gegeven moment zijn hand op. Hij vroeg haar: “U bent nu al een kwartier een gewelddadig vers aan het nuanceren, maar wat kunt u vertellen over het meisje Malala dat door de Taliban in haar hoofd werd geschoten omdat ze naar school wilde? Wat is dan de rol van de fundamentalistische islam?” De docent zei toen het daar niet over te willen hebben. “Dat vind ik dus een voorbeeld van een docent die politiek correct les aan het geven is. Dat ging er bij mij niet in.”

Wat zou de universiteit volgens jullie moeten doen?
Joeri zegt dat studenten om politieke correctheid te corrigeren het best gewoon zelf hun hand kunnen opsteken en de discussie aangaan. “De universiteit moet oppassen voor extreem correcte mensen. Dit slaat elke vorm van een debat direct dood. Ze moet pal voor vrijheid van meningsuiting staan. Zodra studenten dit ondermijnen door bijvoorbeeld posters te vernietigen die hen niet zinnen of medestudenten monddood te maken, moet de universiteit hen hierop aanspreken en desnoods schorsen.”

Universiteiten kunnen volgens Thijmen niet veel doen om de linkse invloed te beperken. “Het is moeilijk aan te pakken, vooral omdat het vaak niet bewust gebeurt. Je kunt beter een gesprek aangaan met je medestudenten als je iets wilt veranderen.”

Ook Daan ziet nog niet zo snel een oplossing. “Dat linkse klimaat op de universiteit is zo diep geworteld, dat is moeilijk op te lossen. Die conformiteit aan je groep is nu eenmaal de sociale norm. Om dit probleem op te lossen zou je eerst die norm moeten weghalen. Dat gaat niet zomaar. Het is hier in Nederland bijvoorbeeld de norm dat je een pakje voor je buurman aanneemt. Als je opeens gaat zeggen dat dat niet meer mag, zou dat toch ook raar zijn?”

Daan verbaast het dan ook niets dat de ‘linkse partijen’ tegen de motie van VVD'er Duisenberg stemden. “De gevestigde linkse orde heeft er geen baat bij dat er een nieuw geluid doorklinkt.” Hij verwijt hen niet open te staan voor kritische geluiden. Als mogelijke oplossing oppert hij een onafhankelijke onderzoekscommissie die lesmaterialen achteraf kan beoordelen. “Ik weet niet of het zal helpen, maar het zou in ieder geval een stap in de goede richting zijn.”

Wat voor advies zou je andere studenten willen meegeven voor de aankomende Tweede Kamerverkiezingen?
Daan: “Accepteer wat het volk gekozen heeft, ook al bevalt het je niet. Omarm andere meningen en kijk kritisch naar je eigen opvattingen.”

Thijmen: “Lees zoveel mogelijk partijprogramma’s. Blijf niet hangen bij een partij, maar lees ook de standpunten van de andere partijen. Stem op de partij waar je het mee eens bent.”

Joeri: “Laat je nooit intimideren of monddood maken door mensen die menen dat jouw mening niet deugt of niet gehoord mag worden. Emotionele druk is een wapen dat de linkse kerk graag gebruikt. Durf hier tegenin te gaan.”