RTL-rel over declaraties en dienstauto’s; het tegengeluid

Een kwart miljoen aan autoritten en geen transparante administratie van dienstreizen. Wie RTL Nieuws keek, denkt dat de drie Utrechtse collegeleden het er flink van nemen. Dat is niet het geval, vinden U-raadslid Joop Schippers en voorzitter van de Raad van Toezicht Emmo Meijer.

De Utrechtse studentenunie Vidius reageerde maandagavond furieus op het RTL-nieuwsbericht over het uitgavenpatroon van universitaire bestuurders, ook van de Utrechtse. Dat zou allesbehalve sober te noemen zijn. UU-voorzitter Marjan Oudeman werd door Vidius als "declaratiekoningin" betiteld. 

DUB vroeg een U-raadslid en de voorzitter van de Utrechtse Raad van Toezicht om een reactie.

"De berichtgeving van RTL Nieuws is een storm in een glas water”, zegt Joop Schippers, hoogleraar arbeidseconomie en voorzitter van de personeelsgeleding van de U-raad. “Het bestuur gedraagt zich juist sober. Als je het CvB bezoekt op de vijfde verdieping van het Bestuursgebouw, dan zie je geen luxe interieur. En als je met ze luncht, dan eten ze een kopje soep met een broodje kaas."

Ook Emmo Meijer, voorzitter van de Raad van Toezicht, heeft moeite met de RTL-toon. “Ik hecht aan transparantie en vind het ook prima dat de pers controleert of we ons aan de regels houden. Maar dan moet het wel echt gaan om fouten of om zelfverrijking. Daarbij is hier absoluut geen sprake. Ik zie RTL ook enkele clowneske bewegingen maken. Moeten we het echt hebben over de uitgaven voor Nespresso-cupjes van het universiteitsbestuur?

Dienstauto haalt collegeleden op en brengt ze thuis
Toch begrijpt ook Meijer dat het veelvuldig gebruik van dienstauto’s vragen kan oproepen. Zeker als het om woon-werkverkeer gaat; de Utrechtse collegevoorzitter Marjan Oudeman reist dagelijks vanuit Bloemendaal naar Utrecht. Meijer is als voorzitter van de RvT verantwoordelijk voor de afspraken daarover.

“De dienstauto voor woon-werkverkeer maakt onderdeel uit van het arbeidscontract. Daar kun je over denken wat je wilt. Sommigen suggereren nu dat collegeleden de trein en de fiets moeten nemen. Mij lijkt dat niet echt efficiënt. Ik vind het geweldig prettig dat ik onze collegevoorzitter ’s ochtends in de auto kan bellen.”

“We hebben uitgebreid gecheckt bij het ministerie of een dergelijke clausule in het contract kan en mag. Er waren destijds geen bezwaren. Wat dat betreft vind ik het hypocriet dat minister Bussemaker zo snel was met het aankondigen van een onderzoek. Maar als er nu een politieke discussie ontstaat, dan willen we dit best opnieuw bekijken. Persoonlijk vind ik dat universiteitsbestuurders zich dit soort vrijheden moeten kunnen permitteren nu ze zo netjes meelopen in het beleid om topinkomens te beperken.”

U-raadslid Schippers heeft er ook geen problemen mee dat collegeleden per dienstauto thuis worden opgehaald: “Je kunt het ook omdraaien: willen we dat Marjan Oudeman elke dag in de file tussen Bloemendaal en Utrecht staat? Ze zou dan kostbare tijd verliezen en ze heeft al zo'n drukke agenda. Op de achterbank kun je veel werk verrichten. Of moet ze dan een tweede huis kopen in Utrecht? Utrecht is de duurste gemeente na Amsterdam, ik weet niet wat goedkoper is. Bovendien zijn mensen ergens geworteld, moet je dat veranderen?"

Liever iets beters dan een Panda
RTL rekende voor dat er voor 250.000 euro wordt gereisd door universiteitsbestuurders. De vraag is waar die ritten, afgezien van het woon-werkverkeer, allemaal naartoe gaan. En worden die reizen allemaal voor de UU gemaakt? Collegevoorzitter Marjan Oudeman heeft verschillende nevenwerkzaamheden, zo is bekend.

Meijer: “Daar hebben we het uitgebreid over gehad. Als een reis wordt gemaakt voor iets dat evident buiten de scoop ligt van de universiteit, dan moet een externe partij de kosten daarvan betalen. Maar er is een grijs gebied: als Marjan onderweg van Utrecht naar huis een vergadering van ABN Amro bezoekt, dan maak ik daar geen punt van.”

Emmo Meijer merkt nu wel dat alle universiteiten anders omgaan met het vervoer voor bestuurders. De UU heeft twee dienstauto’s en twee chauffeurs in vaste dienst, andere universiteiten hebben dat anders geregeld. De UU heeft Volvo’s, Delft Mercedessen. “We zouden kunnen overwegen om binnen de vereniging van universiteiten, VSNU, te onderzoeken of we daar afspraken over kunnen maken.”

Joop Schippers zegt: “Ik snap wel dat ze in iets beters dan een Fiat Panda rijden. Maar overdreven luxe zijn de Utrechtse auto's ook niet. Het zijn gewone leaseauto's waar duizenden Nederlandse werknemers ook in rijden."

Geen exorbitante bedragen en onordelijkheden
RTL vindt ook dat de Utrechtse universiteit kosten voor dienstreizen in het buitenland niet transparant weergeeft. De UU geeft alleen de persoonlijke declaraties van collegeleden weer in het jaarverslag, niet de kosten die ze ten behoeve van hun functie maken voor bijvoorbeeld vliegreizen en hotelovernachtingen. Die worden door de Bestuursdienst betaald.”

Joop Schippers vindt het goed dat het College van Bestuur in een persbericht aangeeft dat het transparanter wil zijn over kosten die het bestuur maakt. “Dat voorkomt wellicht misverstanden zoals die nu in de pers circuleren."

Schippers is ervan overtuigd dat er niets exorbitants wordt gedeclareerd. “De vervoerskosten zijn netjes geregeld. Iemand anders koopt de vliegtickets voor het bestuur, die kijkt naar de beste prijs/kwaliteitverhouding. Er hoeft zo helemaal niks gedeclareerd te worden en is er geen mogelijkheid om teveel te declareren."

Emmo Meijer tekent als voorzitter van de RvT alleen de persoonlijke declaraties. Hij denkt  dat er nauwkeurig wordt toegezien op de overige kosten. “Daar zijn interne regels voor. Ik heb nooit iets gehoord over onordelijkheden.”