Sinterklaasjournaal leidend bij sintviering op universiteiten

Vooral in de Randstad hebben hogescholen en universiteiten hun sinterklaasvieringen met het personeel aangepast. Maar in de Zwarte Piet-discussie lopen ze niet voor de troepen uit.
Op de vraag hoe het sinterklaasfeest gevierd wordt, noemen de meeste woordvoerders van de instellingen het een zaak van de personeelsverenigingen. Centrale richtlijnen worden vaak niet gegeven.
Een uitzondering is de Erasmus Universiteit Rotterdam, die er na enige aarzeling toch voor koos om enkele aspirant-Pieten met roetvegen op de gezichten te laten meedoen. Het college van bestuur had “goed geluisterd naar de maatschappelijke discussie de afgelopen weken en natuurlijk ook gekeken naar het Sinterklaasjournaal”, meldde Erasmus Magazine.
De Universiteit Utrecht gaf geen gehoor aan de oproep van kritische studenten en medewerkers om dit jaar af te zien van de ontvangst van de sint op het bordes van het Academiegebouw. Het bestuur van de universiteit zei tegen DUB dat het organisatiecomité van de Utrechtse sinterklaasintocht voldoende rekening hield met de gevoeligheden rond het onderwerp. Utrecht was één van de vijf steden waar zowel zwarte als gekleurde Pieten meeliepen.
Bij de Universiteit Maastricht is alles dit jaar bij het oude gebleven, meldt voorzitter Jo Gorissen van de personeelsvereniging. “Er is geen enkele discussie over gevoerd. Ook onze buitenlandse leden hebben afgelopen weekend gewoon met hun kinderen aan het sinterklaasfeest meegedaan.” Toch sluit hij niet uit dat er de komende jaren aanpassingen komen. “Als er dingen veranderen, bijvoorbeeld in het Sinterklaasjournaal, dan gaan wij mee. Het gaat erom dat de kinderen zich happy voelen bij het feest, zij staan centraal.”
De Nijmeegse Radboud Universiteit heeft zijn Pieten zes jaar geleden al in een modern jasje gestoken, zegt organisator Wil Hartskeerl tegen Voxweb. “Ze zijn bruin en niet zwart, dragen bescheiden pruiken zonder overdreven veel kroeshaar, en oorringen blijven achterwege.” Ze hebben ook geen rode lippen en zijn geen knecht van Sinterklaas, maar diens “slimme adviseur”. De film bij het feest was al in oktober klaar, dus er kon niets meer worden aangepast. Het is denkbaar dat er volgend jaar wel witte Pieten zullen meedoen.
Maar het sinterklaasfeest bij de Rijksuniversiteit Groningen verschiet voorlopig niet van kleur als het aan de organisatoren ligt. “In overleg met Sinterklaas hebben we besloten Zwarte Piet gewoon zwart te houden”, zegt Inez Zuidema, organisator van de viering voor de faculteiten letteren en rechten tegen UK. De faculteit economie & bedrijfskunde houdt eveneens vast aan de traditionele zwarte Piet met krullen. “Eigenlijk vinden we de hele discussie maar gezeur. We weten dat de buitenlandse medewerkers het feest erg leuk vinden.”
Ook bij een discussiebijeenkomst aan de Wageningen Universiteit viel op dat veel internationale studenten zich afvroegen waarom Nederlanders het racistisch vinden als een donker figuur snoep rondbrengt. De Nederlandse studenten die op de bijeenkomst waren afgekomen, vonden Zwarte Piet wel degelijk een groot probleem, schreef Resource in het verslag.
Nana Adusei-Poku, lector culturele diversiteit van de Hogeschool Rotterdam, vindt het wonderlijk dat zoveel zwarte en getinte Nederlanders Zwarte Piet wel oké vinden. “Er lijkt een algeheel gebrek aan kritisch denken te gelden: zolang je maar ‘gezellig’ met de massa meedoet is er niks aan de hand”, zei ze vorig jaar in een interview met hogeschoolblad Profielen. “Kritiek op Zwarte Piet wordt afgedaan met een houding van: stel je niet aan. Critici wordt de mond gesnoerd en de mening van minderheden doet er niet toe.” Nederlanders zouden wat haar betreft een andere “mindset” moeten krijgen en niet moeten blijven hangen in “koloniale melancholie”.
Dit jaar heeft ze bij de Rotterdamse Willem de Kooning Academie een onaangekondigd optreden van een zwarte, vrouwelijke Sinterklaas georganiseerd, die bijgestaan door twee witte Pieten, zingend door de gebouwen ging: “I’m coming out: I want the dutch to know we’re gonna change their show.” Sommige studenten reageerden positief, maar andere zijn  kritisch, schrijft Profielen: “Honger, ebola, IS-strijders die mensen onthoofden, en dan gaan wij de strijd met elkaar aan over de kleur van Zwarte Piet?”
In een opiniestuk in de Volkskrant noemen vijf merendeels Rotterdamse wetenschappers het “een gemiste kans” dat universiteiten hooguit wat marginale aanpassingen willen doorvoeren. “Dat is een ongelukkige houding voor instellingen met sterke internationale ambities, om maar te zwijgen van de cultureel diverse gemeenschappen die zij met hun studentpopulaties en wetenschappers zelf vormen.”