Spitsdrukte; universiteit past roosters niet aan

Omdat de trams van de Uithoflijn langer op zich laten wachten, zijn de gemeente Utrecht en de provincie Utrecht met grote spoed op zoek naar manieren om De Uithof bereikbaar te houden. De bestuurders zetten daarbij onder meer in op extra buslijnen en deelfietsprojecten. Daarnaast hopen zij op medewerking van de hogeschool en universiteit. Die zouden hun collegetijden kunnen aanpassen. De Utrechtse verkeerswethouder Lot van Hooijdonk hintte begin dit jaar al eens op die mogelijkheid.

Vorige week noemde de Utrechtse provincie de verandering van college-uren eveneens als een reële optie in een nieuwsbericht. “Een beperkte spreiding” van begintijden kan volgens dat bericht al een groot verschil maken. De piek in de busbezetting ligt nu tussen half negen en negen uur, omdat alle colleges tegelijk om negen uur beginnen. De onderwijsinstellingen zouden volgens de provincie serieus onderzoeken of ze iets later of vroeger met colleges kunnen beginnen.

De Hogeschool Utrecht lijkt inderdaad van plan om hun studenten vaker een half uur eerder naar De Uithof te laten komen. De belangrijkste overweging daarbij is volgens hogeschoolblad Trajectum overigens niet de drukke ochtendspits, maar het tekort aan onderwijsruimte. De hogeschool heeft de afgelopen een flink aantal opleidingen vanuit het Utrechtse centrum naar De Uithof gehaald.

Op korte termijn uitgesloten
Navraag bij de directie Onderwijs & Onderzoek van de UU leert dat ook de universiteit heeft gekeken naar de mogelijkheid om collegeroosters aan te passen. De UU was één van de ondertekenaars van een brandbrief over de drukke verkeersstromen die de stichting Utrecht Science Park naar gemeente en provincie stuurde. De universiteit voelt daarom de verantwoordelijkheid om zelf ook alle mogelijkheden tegen het licht te houden.

Maar volgens directeur Esther Stiekema zijn aanpassingen in de collegeroosters op korte termijn uitgesloten. “In het Utrechtse onderwijsmodel werken we met vaste timeslots. Alle colleges hebben dezelfde begin- en eindtijden. Dat is belangrijk om studenten flexibiliteit te geven in het kiezen van vakken. Dat uitgangspunt komt in gevaar als je verschillende begintijden gaat introduceren."

Stiekema erkent dat je in theorie het eerste timeslot vroeger of later kunt laten beginnen, maar volgens haar zou dit slechts een verplaatsing van de grootste drukte betekenen. "Bovendien", zo zegt ze, "komen we in de knel met de beschikbare ruimte als we later beginnen.”

Desalniettemin kan Stiekema de gemeente en de provincie enige hoop bieden. De universiteit werkt al enige tijd aan de introductie van blended learning. Een van de aspecten daarvan is dat grote hoorcolleges worden vervangen door studiestof die studenten thuis of elders online kunnen bestuderen. Dat betekent dat er minder vaak grote groepen studenten op hetzelfde moment in De Uithof moeten zijn.”

Daarnaast levert de UU wel een bijdrage aan het verlichten van de avondspits, benadrukt de directeur. Ook met het oog op een efficiënter gebruik van de collegezalen wil de universiteit het timeslot tussen vijf en zeven uur ’s avonds immers beter gaan benutten. Die maatregel werd drie jaar geleden al aangekondigd. Het universitaire huisvestingsplan dat vorige zomer werd vastgesteld, maakte duidelijk dat er nu werkelijk serieus werk van moet worden gemaakt. Tot onvrede van veel docenten en studenten overigens.

Hogeschool gaat wel een half uur eerder beginnen
De opstelling van de universiteit is niet heel anders dan twee jaar geleden. Toen klopte NS-voorman Roger van Boxtel bij de universiteiten aan met een verzoek om spreiding van collegetijden om drukte in de spits te voorkomen. Van Boxtel noemde de onwillige opstelling van onderwijsinstellingen en studenten als “de grootste teleurstelling’ in zijn eerste jaar als NS-topman.

Eind vorig jaar besloten de Nijmeegse onderwijsinstellingen overigens toch om het begin van de colleges ’s ochtends een half uur te vervroegen.