Staan hoogleraren straks ook op het Malieveld?

Nadat actiegroep PO in Actie vorige week een landelijke staking in het basisonderwijs organiseerde en tienduizenden demonstranten op de been bracht op het Haagse Malieveld, is het straks misschien de beurt aan het universitaire personeel.   

#Woinactie
Volgens Rens Bod, hoogleraar digital humanities aan de Universiteit van Amsterdam, lijden wo-docenten onder de te hoge werkdruk, waardoor ze hun studenten “tekort doen”. Bod schreef een brief aan het college van bestuur van de UvA, en niet zonder succes: collegevoorzitter  Geert ten Dam is het met hem eens. Nu wil Bod met de hashtag #woinactie eenzelfde discussie losmaken als in het basisonderwijs.

Niet omdat het salaris omhoog moet, want “universitaire docenten zijn niet zo zielig”, maar omdat er te weinig docenten zijn.  Er moeten onmiddellijk vierduizend nieuwe docenten bij, zei hij deze week tegen universiteitsblad Folia.

Wetenschapsvakbond VAWO vindt het een goed idee, laat voorzitter Marijtje Jongsma op de website weten. “Wetenschappers zijn doorgaans geen stakers. Dus als er dan toch een bescheiden en sympathieke oproep gedaan wordt is er wel wat aan de hand.”

De VAWO ziet graag dat alle universitaire bestuurders en rectoren, mocht het zover komen, meedoen aan een ‘actiedag’. Want de vakbond vreest dat het nieuwe regeerakkoord ertoe zal leiden dat er “nóg efficiënter gewerkt moet worden in de wetenschap” en dat onderzoek het onderwijs verder zal overschaduwen.

Psychische druk
Het Promovendi Netwerk Nederland (PNN) draagt de actie eveneens een warm hart toe. “Ik ben blij dat wij niet de enigen zijn die zich zorgen maken”, zegt voorzitter Rolf van Wegberg. “We wijzen al langer de psychische druk die wetenschappers ervaren en de vele uren die ze buiten werktijd om maken.”

Maar een staking ligt volgens Jan Boersma, FNV-bestuurder Onderwijs en Onderzoek, “niet direct voor de hand”. Want in de huidige cao, zegt hij, hebben universiteiten al afgesproken dat ze voor het einde van het jaar met een plan van aanpak komen om de werkdruk terug te dringen.

“Aan de andere kant: als universiteiten die belofte niet nakomen, is zo’n actiedag wel een goed idee”, aldus Boersma. Hij wijst op het onderzoek dat de vakbond begin dit jaar publiceerde, waaruit volgens hem blijkt dat de werkdruk onder universiteitsmedewerkers enorm hoog is. Zes op de tien medewerkers zouden zelfs lichamelijke en psychische klachten van hun werk krijgen.

Bijval
Om te bespreken hoe universitair docenten, vakbonden en universiteitsbestuurders nu verder moeten, wil Boersma een afspraak maken met initiatiefnemer Bod. Het is in elk geval een “goede eerste stap” dat het college van de UvA positief is, zegt de FNV’er, die hoopt op bijval van universiteitenvereniging VSNU.

Die bijval is er zeker, reageert VSNU-woordvoerder Bart Pierik. “We zijn het er zeer mee eens dat dit een issue is. Wij vinden de hoge werkdruk ook een groot probleem.” Als het gaat om onderwijsbekostiging is het nieuwe regeerakkoord volgens hem “teleurstellend”.

Toch is een staking wat Pierik betreft niet direct aan de orde: “We zetten maximaal in op de cao-afspraken die in maart zijn gemaakt. Universiteiten zijn daar volop mee bezig, en dus hebben we goede hoop dat die tot zichtbare verbeteringen gaan leiden bij bijna alle instellingen.”